Đồng hành cùng chính sách đối ngoại của đất nước

Trong lập luận của một số người tự xưng với cái gọi là “yêu nước” hay cũng có thể gọi là những “chuyên gia chính trị online”, hoạt động đối ngoại của Việt Nam lâu nay vẫn bị lệ thuộc, chi phối bởi các cường quốc. Những người này thường rêu rao đằng sau mỗi cuộc tiếp đón lãnh đạo của các nước lớn và phát triển tại Hà Nội là kế hoạch lôi bè kéo cánh, tạo dựng liên minh với các quốc gia có tiềm lực kinh tế, quân sự mạnh để chống nước thứ ba. Đây thực chất là những luận điệu nhằm kích động hận thù, cổ xúy cho chủ nghĩa dân tộc cực đoan, làm sứt mẻ quan hệ tốt đẹp, đang trên đà phát triển của Việt Nam với các nước và cộng đồng quốc tế; đồng thời làm giảm lòng tin của nhân dân vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế hiện nay.

Độc lập, tự chủ là bài học vô giá được đúc rút từ hai cuộc chiến tranh giành độc lập, giải phóng dân tộc trước đây và được thể hiện trong quan điểm, đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước Việt Nam ngày nay. Nói về quan hệ quốc tế, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng đúc kết rằng: “Tự lực cánh sinh, dựa vào sức mình là chính” và “Đem sức ta mà tự giải phóng cho ta”. Lịch sử phát triển của thế giới cũng cho thấy, đã có những quốc gia vì dựa dẫm vào nước khác mà đánh mất chủ quyền, mất luôn cả quyền tự quyết của dân tộc.

Những bài học xương máu ấy là cơ sở để Đảng Cộng sản Việt Nam đề ra đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển; đa dạng hóa, đa phương hóa trong quan hệ đối ngoại; chủ động và tích cực hội nhập quốc tế; là bạn, là đối tác tin cậy và thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế. Riêng về mặt quốc phòng, Sách trắng Quốc phòng Việt Nam 2019 đã khẳng định bản chất hòa bình và phòng vệ của nền quốc phòng Việt Nam thông qua việc nêu rõ quan điểm nhất quán là: Không tham gia liên minh quân sự; không liên kết với nước này để chống nước kia; không cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự hoặc sử dụng lãnh thổ Việt Nam để chống lại nước khác; không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế. Dĩ nhiên, khi xây dựng, phát triển quan hệ với Việt Nam, các quốc gia, đối tác và cộng đồng quốc tế phải tôn trọng những nguyên tắc rõ ràng này.

Giáo sư Carlyle Thayer, một chuyên gia quốc tế am hiểu về tình hình Việt Nam và khu vực châu Á-Thái Bình Dương từng nhận xét rằng: Để bảo vệ nền độc lập, Việt Nam có lúc phải điều chỉnh ở khía cạnh này, khía cạnh khác nhưng tư tưởng xuyên suốt là không rơi vào quỹ đạo của nước nào để tránh bị lệ thuộc, không liên minh với nước khác để tránh tạo ra kẻ thù.

Là quốc gia có chủ quyền với đường lối đối ngoại rõ ràng, chắc chắc không có chuyện Việt Nam bị chi phối hoặc gây áp lực để phải lựa chọn bè này, cánh nọ theo ý muốn đơn phương của một quốc gia nào khác.

Thực tế sinh động diễn ra trong những năm gần đây đã minh chứng cho tính đúng đắn trong đường lối đối ngoại của của Đảng và Nhà nước Việt Nam. Nhờ độc lập, tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa các mối quan hệ quốc tế và không tham gia liên minh với nước này để chống nước kia mà chúng ta có điều kiện thuận lợi để giữ vững độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định và phát triển, mở rộng quan hệ với các nước. Gần đây nhất, với việc đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN 2020 và Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021, vai trò, vị thế và tiếng nói của Việt Nam trong cộng đồng quốc tế được gia tăng trông thấy. Về mặt kinh tế, ngay cả khi đại dịch Covid-19 hoành hành trên mọi ngõ ngách của thế giới, kim ngạch thương mại song phương giữa Việt Nam và một số nước không những không giảm mà còn tăng lên. Và cũng trong cuộc chiến chống đại dịch, phải thừa nhận rằng, những liều vaccine về đến Việt Nam phần nào là kết quả của các hoạt động đối ngoại.

Quan trọng hơn, trên chặng đường để đạt được những kết quả này, chúng ta không bị rơi vào tư thế của một quốc gia “lệ thuộc” và trở thành “công cụ” để nước này đấu đá, so kè vị thế hơn thua với nước kia.

Cũng cần thấy rằng, ngay cả khi đại dịch đang diễn ra, Việt Nam vẫn đang nỗ lực đưa quan hệ ngoại giao với nhiều quốc gia, trong đó có những nước lớn, theo dòng chảy phát triển sâu và rộng hơn. Các cuộc thăm viếng từ cấp cao đến cấp thấp, các cuộc hội đàm trực tiếp hay trực tuyến giữa lãnh đạo Việt Nam và các nước vẫn được tổ chức như một hoạt động tất yếu xuất phát từ nhu cầu tất yếu là hợp tác và cùng nhau giải quyết những vấn đề cấp thiết hiện nay, trong đó có cuộc chiến chống lại đại dịch Covid-19. Chuyến thăm Việt Nam của Bộ trưởng Quốc phòng Anh vừa qua và chuyến thăm sắp tới của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ có thể coi là những ví dụ điển hình.

Những kết quả ấy chính là cơ sở để Đảng và Nhà nước ta đặt ra yêu cầu cao hơn, đó là trong những năm tới tiếp tục nâng cao hiệu quả các hoạt động đối ngoại, tiếp tục đưa các mối quan hệ hợp tác đi vào chiều sâu. Văn kiện Đại hội XIII của Đảng cũng nhấn mạnh đến việc tăng cường quan hệ song phương, tăng cường sự đan xen lợi ích với các đối tác. Đó là bởi, đẩy mạnh quan hệ với các nước, đặc biệt là các nước có lợi ích tương đồng với Việt Nam, tiếp tục là nhu cầu tất yếu, và bởi, triển vọng phát triển của đất nước ta vẫn gắn chặt với mối quan hệ với các nước, cả ở khu vực lẫn thế giới.

Thấu hiểu được những điều đó, hơn lúc nào hết, mỗi công dân Việt Nam cần thể hiện sự tin tưởng, ủng hộ và đồng hành cùng chính sách đối ngoại hiện nay của đất nước. Cùng với đó là kiên quyết đứng vững, không tin và nghe theo những luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch để tránh rơi vào cảnh “tự đá vào chân mình”.

VŨ HÙNG