Bạn Hoàng Thị Hồng Nhung (Quỳnh Phụ, Thái Bình) hỏi: Việc kiểm phiếu bầu cử đại biểu Quốc hội (ĐBQH), đại biểu HĐND được thực hiện như thế nào để bảo đảm tính khách quan?
Trả lời: Theo quy định của pháp luật về bầu cử, việc kiểm phiếu phải được tiến hành tại phòng bỏ phiếu ngay sau khi cuộc bỏ phiếu kết thúc, có sự chứng kiến của hai cử tri. Ngoài ra, người ứng cử hoặc người đại diện hợp pháp của người ứng cử, phóng viên báo chí có thể chứng kiến việc kiểm phiếu.
Trước khi mở hòm phiếu, tổ bầu cử phải kiểm kê (đếm), niêm phong phiếu bầu cử chưa sử dụng và phiếu bầu cử do cử tri gạch hỏng (nếu có), lập biên bản kiểm kê việc sử dụng phiếu bầu cử ĐBQH khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026. Toàn bộ phiếu bầu cử chưa sử dụng và phiếu bầu cử bị gạch hỏng được niêm phong và gửi kèm theo biên bản kiểm kê việc sử dụng phiếu bầu đến các ban bầu cử tương ứng.
Trước khi mở hòm phiếu, tổ bầu cử mời hai cử tri là người biết chữ, có uy tín trong nhân dân tại địa bàn và không phải là những người ứng cử ĐBQH, người ứng cử đại biểu HĐND các cấp tại khu vực bỏ phiếu chứng kiến việc mở hòm phiếu. Người ứng cử hoặc người đại diện hợp pháp của người ứng cử và các phóng viên được chứng kiến việc kiểm phiếu của tổ bầu cử, nhưng phải bảo đảm khoảng cách an toàn để tổ bầu cử thực hiện nhiệm vụ kiểm phiếu.
Trước sự chứng kiến của hai cử tri và những người chứng kiến khác (nếu có) theo quy định, tổ trưởng tổ bầu cử mở hòm phiếu chính và hòm phiếu phụ (nếu có) để tiến hành việc kiểm phiếu. Tổ bầu cử thực hiện việc phân loại phiếu bầu; kiểm kê (đếm) tổng số phiếu trong hòm phiếu để xác định số phiếu thu vào và bàn giao các loại phiếu cho các nhóm đã được phân công của tổ bầu cử để bắt đầu việc kiểm phiếu.
Tổ bầu cử tiến hành kiểm tra tổng số phiếu thu vào so với tổng số cử tri đã tham gia bỏ phiếu. Nếu tổng số phiếu thu vào bằng hoặc ít hơn số cử tri đã tham gia bỏ phiếu thì tổ bầu cử mới được tiến hành kiểm phiếu. Trường hợp tổng số phiếu thu vào nhiều hơn tổng số cử tri đã tham gia bỏ phiếu thì tổ bầu cử phải kiểm tra lại; nếu kiểm tra lại vẫn cho kết quả tổng số phiếu thu vào nhiều hơn tổng số cử tri đã tham gia bỏ phiếu thì lập tức niêm phong hòm phiếu và báo cáo ngay với ban bầu cử tương ứng để giải quyết. Trường hợp vượt quá thẩm quyền giải quyết của ban bầu cử thì ban bầu cử phải kịp thời báo cáo ủy ban bầu cử tương ứng để xem xét, quyết định.
QĐND