Cô giáo Bùi Thị Thu Hồng, phụ trách Câu lạc bộ (CLB) đàn tính, hát then của Trường PTDTNT-THPT tỉnh Tuyên Quang hằng ngày vẫn truyền đến các em học sinh ngọn lửa của niềm đam mê với làn điệu truyền thống. Dù không phải là người dân tộc Tày, nhưng với tình yêu hát then của mình, cô đã sưu tầm các làn điệu, đặt lời mới, rồi học chơi đàn tính để phụ trách và cùng tham gia sinh hoạt CLB. Cô Hồng chia sẻ: "Học sinh đều là con em đồng bào các dân tộc thiểu số vùng Đông Bắc, trong đó phần lớn là dân tộc Tày, vì thế, chúng tôi xác định việc tổ chức sinh hoạt CLB hát then, đàn tính sẽ giáo dục các em lòng tự hào, tình yêu đối với âm nhạc truyền thống của dân tộc mình, từ đó có ý thức gìn giữ những giá trị văn hóa của cha ông".

Quá trình gây dựng CLB từ đầu năm 2011 cũng gặp nhiều khó khăn. Ban chủ nhiệm CLB phải tổ chức các cuộc thi cấp trường để lựa chọn hạt nhân, đồng thời mời các nghệ nhân và diễn viên của đoàn nghệ thuật tỉnh về truyền dạy vào các buổi tối cuối tuần. Nhà trường có thuận lợi là học sinh đều ăn ở và học tập trung, nên các em có nhiều thời gian để tham gia sinh hoạt. Được biết, nhiều học sinh cũ của trường đang học đại học hay các trường nghệ thuật, mỗi dịp về Tết lại đến thăm trường và sinh hoạt cùng CLB. Cô Hồng cười tươi, nói: "Nhiều em học sinh cũ đã giúp chúng tôi truyền dạy lời bài hát mới, tổ chức cho CLB đi giao lưu, sinh hoạt dịp đầu năm, duy trì những hoạt động ý nghĩa của CLB".

Học sinh trong Câu lạc bộ đàn tính, hát then biểu diễn mừng lễ hội xuân.

Lớn lên trên quê hương của tiếng đàn tính và những điệu then trữ tình, Dương Huyền Trang, quê ở huyện Na Hang, học sinh lớp 12B, đến với CLB một cách thật tình cờ. Từ nhỏ, em đã sống với những điệu then, theo mẹ đi dọc những triền đồi ca khúc then mỗi khi mùa xuân đến. Ngày còn học THCS ở huyện, Trang đã từng được xem các anh chị của CLB biểu diễn. Khi về học Trường PTDTNT-THPT tỉnh Tuyên Quang, Trang tìm gặp cô giáo phụ trách, xin tham gia CLB. Từ đó, Trang trở thành một trong những hạt nhân tích cực, nhiệt tình nắn từng phím đàn, chỉ từng lời hát cho các bạn trong CLB. Trang tâm niệm: "Được tham gia CLB, cùng các bạn gìn giữ điệu hát then, tiếng đàn tính, em thấy mình đã làm được những việc ý nghĩa đối với văn hóa của dân tộc mình".

Chia tay mái trường PTDTNT-THPT tỉnh Tuyên Quang khi tiết xuân đã tràn trên từng nhánh đào phai đang bung nở, nghe tiếng đàn tính tập tình với lời then cứ ngân lên giữa núi rừng: “Mùa xuân gọi nắng ấm quay về. Hoa đào nở trên đồi rực rỡ. Hoa nở còn gìn giữ chờ xuân. Chúng mình ước cùng nhau. Mùa xuân em đón anh về…”.                                                                          

Bài và ảnh: VĂN KHẢI