Để bảo đảm bí mật, 4 đảng viên của chi bộ ngồi gọn dưới gốc cây trám già. Đồng chí Dương Mạc Thạch nói rõ: "Đảng ta xác định, tổ chức của đội phải lấy chi bộ Đảng làm hạt nhân lãnh đạo, nên các đồng chí cần xác định, chi bộ chúng ta phải lãnh đạo đội phát triển đi lên; mỗi cán bộ, đảng viên trong đội nhiệm vụ khó khăn, nặng nề hơn các đội viên, quần chúng".

Nhằm giúp các đảng viên hiểu sâu sắc hơn về ý nghĩa thành lập đội và quan điểm, đường lối quân sự của Đảng lúc bấy giờ, đồng chí Bí thư chi bộ thông tin tới các đảng viên: "Đảng ta nhận thấy cuộc đấu tranh của du kích và quần chúng chống địch khủng bố, bảo vệ chiến khu, nếu còn kéo dài phương thức sử dụng lực lượng cứu quốc quân phục kích địch đi càn, đánh đồn và các trạm gác... thì không có lợi cho việc chuẩn bị vũ trang khởi nghĩa, nên Trung ương Đảng đã chỉ thị cho lãnh đạo và chỉ huy chiến khu chuyển hướng đấu tranh để bảo vệ phong trào, bảo toàn lực lượng, khẩn trương chuẩn bị cho kịp thời cơ lớn".

Đồng chí Võ Nguyên Giáp (ngoài cùng, bên trái) tuyên bố thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân và đọc 10 lời thề danh dự của đội, ngày 22-12-1944. Ảnh tư liệu.

Tại buổi hội ý, các đảng viên trong chi bộ đã biểu thị quyết tâm đem xương máu để tranh đấu, giành thắng lợi; gắn bó với quần chúng trong đội; cán bộ, đảng viên cùng quần chúng noi theo ngọn cờ của Đảng mà tiến mãi cho đến ngày giải phóng toàn dân. Chi bộ thống nhất giao đồng chí Trần Văn Kỳ (bí danh Hoàng Sâm), Đội trưởng Đội Việt Nam TTGPQ chỉ huy đội viên xác định quyết tâm hành động thông qua tâm niệm 10 lời thề danh dự; nói cho nhau nghe thật rõ quan điểm, chủ trương của Đảng về làm cách mạng, về đấu tranh vũ trang, giải phóng nước nhà. Cùng với đó, chi bộ cũng xác định, phải lãnh đạo đội có hoạt động vũ trang để gây tin tưởng cho đội viên, quần chúng và gây truyền thống cho đội. Trên tinh thần đó, chi bộ giao đồng chí Bí thư chi bộ cùng với đồng chí Đội trưởng Đội Việt Nam TTGPQ liên hệ với cán bộ địa phương đề nghị giúp đỡ trinh sát tiêu diệt đồn địch.

Thực hiện chủ trương của chi bộ và kế hoạch của chỉ huy đội, chiều 25-12-1944, đội dùng kế trá hình quân địch, nhanh chóng đột nhập vào đồn Phai Khắt thuộc xã Tam Lộng, châu Nguyên Bình (nay là xã Tam Kim, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng). Trận đánh giành thắng lợi hoàn toàn. Sau đó một ngày, đội lại bất ngờ đột nhập diệt gọn đồn Nà Ngần thuộc xã Cẩm Lý (nay là xã Hoa Thám, huyện Nguyên Bình), cách đồn Phai Khắt 15km.

Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Chi bộ Đội Việt Nam TTGPQ, chỉ sau một tháng, ở liên tỉnh Cao-Bắc-Lạng, lực lượng Việt Nam TTGPQ đã phát triển đến quy mô đại đội. Trước sự phát triển nhanh chóng của các đội vũ trang cứu quốc trong cả nước, Ủy ban Quân sự cách mạng Bắc Kỳ đã tổ chức Lễ thống nhất Đội Việt Nam cứu quốc quân với Đội Việt Nam TTGPQ và các lực lượng vũ trang thành Việt Nam Giải phóng quân (15-5-1945). Phát huy kinh nghiệm lãnh đạo vũ trang của Chi bộ Đội Việt Nam TTGPQ, các chi bộ trong các đơn vị giải phóng quân, du kích, tự vệ chiến đấu đã quán triệt, động viên, giáo dục cán bộ, đội viên dù phải hy sinh tính mệnh cũng kiên quyết tiến lên làm tròn nhiệm vụ vẻ vang của người chiến sĩ cách mạng... Chi bộ của các đơn vị xác định rõ chủ trương, điều kiện chiến đấu. Chủ trương, biện pháp lãnh đạo của chi bộ các đơn vị giải phóng quân, du kích, tự vệ chiến đấu góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân làm nên thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945.

Công tác lãnh đạo, chỉ đạo của tổ chức Đảng trong quân đội cũng như hoạt động công tác Đảng, công tác chính trị trong các đội quân tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam trước và trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945 tuy còn giản đơn, nhưng đã đặt nền móng vững chắc cho sự phát triển toàn diện, chất lượng ngày càng cao trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ xâm lược và sự nghiệp xây dựng quân đội.

Nhiều năm qua, Đảng bộ Quân đội luôn lãnh đạo, chỉ đạo toàn quân hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ, trong đó nhiều nhiệm vụ hoàn thành xuất sắc. Quân đội thực sự là lực lượng nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa, góp phần giữ vững ổn định chính trị, môi trường hòa bình để xây dựng và phát triển đất nước.

MINH ĐĂNG (tổng hợp)