Với tình cảm, trách nhiệm của mình, nhiều năm qua, quân và dân tỉnh Đồng Nai đã tận tâm, nỗ lực tìm kiếm, quy tập, tổ chức an táng hài cốt các anh hùng liệt sĩ. Tuy nhiên, quá trình triển khai, các lực lượng chức năng đã gặp không ít khó khăn, bởi trong chiến tranh, cán bộ, chiến sĩ ta hy sinh phần lớn do đồng đội trực tiếp an táng, thậm chí, nhiều trường hợp do đơn vị thuộc chế độ cũ mai táng hoặc cảo táng tập thể. Cùng với đó, sự phát triển kinh tế-xã hội và tốc độ đô thị hóa của địa phương làm cho những vùng chiến trường xưa thay đổi, lại thiếu thông tin về liệt sĩ nên việc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ (HCLS) gặp rất nhiều trở ngại. Để khắc phục tình trạng này, Đại tá Mai Xuân Chiến, Phó chính ủy Bộ CHQS tỉnh, Phó trưởng ban Chỉ đạo 1237 tỉnh Đồng Nai, cho biết: "Bộ CHQS tỉnh đã chủ động phối hợp với các cấp, các ngành, nhất là hội cựu chiến binh (CCB), các cơ quan thông tin đại chúng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân, nhất là CCB tích cực tham gia cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ. Đặc biệt, được phép của các cơ quan chức năng, Bộ CHQS tỉnh đã phối hợp với CCB Quân đội Hoàng gia Thái Lan đề nghị cung cấp thông tin liên quan đến liệt sĩ trong các trận chiến đấu có binh lính Thái Lan tham gia để xác định vị trí, tổ chức lực lượng tìm kiếm HCLS".
Các lực lượng chức năng tỉnh Đồng Nai tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ trên địa bàn tỉnh.
Do làm tốt công tác tuyên truyền và vận động nhân dân cung cấp thông tin, chủ động tra cứu tư liệu lưu trữ, nên từ năm 2013 đến nay, lực lượng chức năng của tỉnh Đồng Nai đã tổ chức hàng trăm đợt tìm kiếm HCLS, một số đợt có quy mô lớn, dài ngày. Cán bộ, chiến sĩ đã tổ chức tìm kiếm tại 40 địa điểm với phạm vi hàng trăm héc-ta, đào bới hàng trăm nghìn khối đất, xác định được 29 địa điểm, vị trí có HCLS; tìm thấy gần 30 mộ cá nhân và 4 mộ tập thể với 178 hài cốt. Đây là số HCLS của cán bộ, chiến sĩ thuộc các đơn vị: Tiểu đoàn 2, Trung đoàn 4 (Sư đoàn 5); lực lượng trinh sát Đại đội 240 huyện Nhơn Trạch hy sinh trong trận tập kích chốt Vườn Điều thuộc xã Long Thọ, huyện Nhơn Trạch đêm 20-12-1967; Trung đoàn 95, Trung đoàn 5 (Sư đoàn 5) hy sinh trong trận tập kích Căn cứ Hoàng Diệu-Long Khánh ngày 18-5-1969. Đến thời điểm này, Bộ CHQS tỉnh đã tìm kiếm, cất bốc được 11.805 HCLS trên địa bàn toàn tỉnh, tổ chức trọng thể lễ truy điệu, an táng.
Theo ông Nguyễn Thanh Bình, Trưởng phòng Chính sách người có công (Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Đồng Nai), toàn tỉnh hiện đang quản lý hơn 10.000 hồ sơ liệt sĩ, hơn 7.200 thương binh, bệnh binh. Qua thông tin thu thập và kết quả khảo sát mới đây, hiện tại các khu vực Hố Nai, sân bay Biên Hòa, Xuân Lộc, Nhơn Trạch, thị xã Long Khánh… vẫn còn nhiều HCLS chưa được quy tập. Nói về vấn đề này, đồng chí Đinh Quốc Thái, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai khẳng định: Bằng tình cảm, trách nhiệm và lòng tri ân các anh hùng liệt sĩ, người có công, Đảng bộ, chính quyền, LLVT và nhân dân Đồng Nai quyết tâm tập trung lực lượng, phương tiện, thời gian, huy động mọi nguồn lực, tiếp cận, xác minh thông tin để quy tập, tìm kiếm được nhiều nhất HCLS để sớm đưa các anh về an táng tại các nghĩa trang liệt sĩ.
Bài và ảnh: HỮU THỦY