Cần giải quyết dứt điểm việc công nhận liệt sĩ

Hơn 10 năm viết đơn đề nghị

Chuyện chồng chưa được công nhận liệt sĩ là nỗi đau tinh thần của bà Lê Thị Hôn, ngụ tại số 58, ấp Tân Qưới, xã Tân Bình. Cùng tham gia cách mạng, hai người đã bén duyên và tổ chức đám cưới vào đầu năm 1962. Năm 1970, chồng hy sinh, bỏ lại bà một mình vừa tham gia cách mạng vừa nuôi 5 con nhỏ (3 trai, 2 gái).  Hòa bình lập lại, ruộng vườn đất đai không có, một mình bà tiếp tục bươn chải vừa làm thuê, vừa buôn bán nhỏ để nuôi con. Anh Việt, người con trai lớn của bà Hôn kể lại:

- Tham gia chiến tranh, mẹ tui được tặng Huy chương Kháng chiến hạng nhất. Tui có hỏi mẹ về Bằng Tổ quốc ghi công của cha, nhưng mẹ trả lời là không có. Sau đó, tui ra xã đề nghị chính quyền công nhận liệt sĩ cho cha, nhưng lúc đó không thể tìm được người làm chứng, nên gia đình đành gác lại.

Bà Lê Thị Hôn và con trai Trần Văn Việt bên phần mộ ông Trần Văn Minh.

Theo anh Việt, năm 2003, sau khi đi làm ăn ở phương xa, chú Lê Văn Hiển trở về địa phương sinh sống và đến thăm gia đình. Ông day dứt khi hơn 40 năm trôi qua mà đồng chí Minh (do ông trực tiếp chỉ huy) vẫn chưa được công nhận là liệt sĩ, nên ông hướng dẫn gia đình làm thủ tục chứng nhận liệt sĩ cho đồng chí Minh.

Theo hướng dẫn, gia đình đã đến và gặp các nhân chứng. Cựu chiến binh Hồ Phú Hữu xác nhận: Năm 1964, đồng chí Trần Văn Minh là cơ sở nội tuyến do trên tổ chức đưa vào lính Bảo an thuộc Đại đội 69… Năm 1970, đồng chí Trần Văn Minh về cứ để sinh hoạt và nhận nhiệm vụ thì bị trúng mảnh pháo của địch và hy sinh tại ấp Tân Qưới Rạch, xã Tân Bình.

Còn đồng chí Lư Văn Luận, nguyên Tỉnh ủy viên, Trưởng ban Binh vận Tỉnh ủy Cần Thơ (1968-1971) xác nhận: Đồng chí Trần Văn Minh, nguyên là cơ sở nội tuyến của Ban Binh vận tỉnh Cần Thơ thuộc đơn vị Bảo an, Đại đội 69 do đồng chí Lê Văn Hiển (Bảy Liêm) là người trực tiếp phụ trách. Trong thời gian hoạt động, đồng chí Minh đã có thành tích vận động hơn 30 lính ngụy rã ngũ... Đồng chí Minh hy sinh do pháo của địch khi được móc nối về Tân Qưới Rạch để học tập.

Tháng 3-2003, anh Việt nộp hồ sơ cho Sở LĐ-TB&XH tỉnh Hậu Giang. Sau đó một năm thì gia đình được báo là hồ sơ bị thất lạc. Tháng 11-2004, Đảng ủy, UBND và các đoàn thể, nhân dân xã họp, ra Biên bản đề nghị xác nhận liệt sĩ cho đồng chí Trần Văn Minh. Gia đình lại tiếp tục hoàn thiện hồ sơ và gửi cơ quan chức năng. Ngày 20-12-2005, UBND tỉnh Hậu Giang đề nghị Bộ LĐ-TB&XH công nhận liệt sĩ. Ngày 28-12-2007, UBND tỉnh Hậu Giang có tờ trình gửi Thủ tướng Chính phủ về việc cấp Bằng Tổ quốc ghi công cho nhiều trường hợp (trong đó có đồng chí Trần Văn Minh). Sau nhiều lần đến gặp cơ quan chức năng, tháng 8-2008, gia đình nhận được Công văn số 659 của Sở LĐ-TB&XH yêu cầu bổ sung thêm lý lịch đảng viên của những người làm chứng. Sau khi hoàn thiện hồ sơ theo yêu cầu, đến bây giờ gia đình vẫn không có thông tin gì.

Cơ quan mâu thuẫn, dân mòn mỏi chờ

Theo Sở LĐ-TB&XH tỉnh Hậu Giang, tháng 8-2008, tỉnh có gửi Phòng LĐ-TB&XH huyện Phụng Hiệp hướng dẫn về việc hoàn chỉnh hồ sơ đề nghị công nhận liệt sĩ. Theo đó, Cục Người có công (Bộ LĐ-TB&XH) không đồng ý xét và đề nghị công nhận liệt sĩ cho hai trường hợp. Trong đó, hồ sơ của ông Trần Văn Minh ngoài giấy xác nhận hai người làm chứng phải đính kèm lý lịch cán bộ đảng viên hoặc cán bộ công nhân viên chức (sao y)… yêu cầu Phòng LĐ-TB&XH huyện bổ sung những vấn đề trên theo quy định tại Thông tư liên tịch số 16/1998/TT-BLĐTBXH-BQP-BCA về việc công nhận và giải quyết quyền lợi đối với liệt sĩ và gia đình liệt sĩ; Thông tư số 09/2001/TT-BLĐTBXH, hướng dẫn việc hoàn thành xác nhận người có công với cách mạng trong 3 thời kỳ…

Sau khi hoàn tất hồ sơ và gửi đi, đến tháng 4-2009, Sở LĐ-TB&XH tỉnh Hậu Giang tiếp tục gửi Công văn số 302 cho Cục Người có công về việc xem xét, giải quyết hồ sơ thương binh liệt sĩ tồn đọng. Ngày 21-2-2012, Sở tiếp tục ra Công văn số 95 gửi Cục Người có công về việc xem xét, giải quyết hồ sơ đề nghị công nhận liệt sĩ đối với ông Trần Văn Minh (vì từ đó đến bây giờ vẫn chưa nhận được phúc đáp của Cục Người có công về trường hợp này). Ngày 12-4-2012, Sở tiếp tục ra Công văn số 322 gửi Cục Người có công cũng về vấn đề như Công văn số 95.

Đến ngày 8-10-2012, Cục Người có công gửi Công văn số 1109 về việc xác nhận liệt sĩ cho Sở LĐ-TB&XH tỉnh Hậu Giang với nội dung phúc đáp về trường hợp ông Trần Văn Minh như sau: “… việc xác nhận liệt sĩ đối với ông Trần Văn Minh, nguyên quán xã Tân Bình, huyện Phụng Hiệp, tỉnh Cần Thơ được xác lập trên cơ sở hai người làm chứng, Cục Người có công có ý kiến như sau: Hiện nay, hồ sơ đề nghị xác nhận liệt sĩ không xác lập trên cơ sở 02 người làm chứng. Đề nghị Sở LĐ-TB&XH tỉnh Hậu Giang hướng dẫn cơ quan có thẩm quyền cấp giấy báo tử căn cứ theo quy định tại Nghị định số 54/2006/NĐ-CP ngày 26-5-2006 của Chính phủ, Thông tư số 25/2007/TT-BLĐTBXH ngày 15-11-2007 và Thông tư số 07/2006/TT-BLĐTBXH ngày 26-7-2006 của Bộ LĐ-TB&XH.

Ngày 1-11-2012, Sở LĐ-TB&XH tỉnh Hậu Giang có Công văn số 901 gửi Cục Người có công về việc xem xét công nhận liệt sĩ đối với ông Trần Văn Minh. Theo đó, trường hợp của ông Minh phải được giải quyết theo Thông tư Liên tịch số 16/1998/TTLT-BLĐTBXH-BQP-BCA và Thông tư 09/2001/TT-BLĐTBXH chứ không phải theo Nghị định số 54/2006/NĐ-CP như Cục Người có công đã phúc đáp.

Sau những mâu thuẫn giữa các cơ quan chức năng, vấn đề công nhận liệt sĩ cho ông Trần Văn Minh đã đi vào bế tắc. Ngày 5-4-2013, Sở LĐ-TB&XH tỉnh Hậu Giang ra Công văn số 289 phúc đáp lại đơn khiếu nại của gia đình với nội dung: “Đến nay việc xem xét đề nghị công nhận liệt sĩ đối với ông Trần Văn Minh thuộc thẩm quyền giải quyết của Cục Người có công - Bộ LĐ-TB&XH”.

Hơn 10 năm, một thời gian quá dài, bà Lê Thị Hôn năm nay đã 72 tuổi, các con của bà, lớn thì 52 tuổi, nhỏ nhất thì 44 tuổi vẫn đang mòn mỏi đợi chờ. Thiết nghĩ, lãnh đạo chính quyền địa phương, cùng các bộ, ban ngành cần vào cuộc để sớm tháo gỡ những vướng mắc nhằm có câu trả lời thích đáng cho gia đình trong thời gian sớm nhất.