Xâm phạm bản quyền tác giả
Việc sinh viên trao đổi luận văn tốt nghiệp làm tài liệu tham khảo thì không có gì đáng bàn, nhưng khi tài liệu đó bị vi phạm bản quyền để trục lợi thì cần làm rõ và xử lý nghiêm. Cho đến nay, có không ít trang web được lập ra chuyên để mua bán tài liệu mà không hề bị kiểm tra, xử phạt.
Trong Thông báo số 3517/ĐHCT-PKHTH, Trường Đại học Cần Thơ nêu rõ, việc luận văn tốt nghiệp của sinh viên bị rao bán trên mạng là do việc lưu file ở nhiều nơi, sinh viên trao đổi file lẫn nhau; in và photocopy ở các cơ sở bên ngoài; sinh viên nộp file cho giáo viên hướng dẫn; nộp cho khoa và trung tâm học liệu của nhà trường. Ngoài ra, khoa và trung tâm học liệu còn phân công nhiều viên chức đưa các file lên website của nhà trường, do số lượng lớn nên cần nhiều người đảm đương việc này. Vì vậy, nhà trường không thể xác nhận ai là người đã cung cấp các file luận văn tốt nghiệp ra ngoài.
Luận văn tốt nghiệp được rao bán với giá 38.000 đồng.
Anh Trương Hoài Nam, cựu sinh viên khóa 36, ngành Kinh tế tài nguyên thiên nhiên, Trường Đại học Cần Thơ cho biết: “Sau khi truy cập vào trang web www.123doc.org để kiểm tra thì phát hiện luận văn tốt nghiệp của tôi được rao bán với giá download là 38.000 đồng. Hiện có rất nhiều luận văn tốt nghiệp của trường cũng bị rao bán tương tự. Rất mong cơ quan chức năng sớm tìm ra đối tượng có liên quan và xử lý triệt để, tránh trường hợp kẻ xấu dùng chất xám của người khác để tư lợi và để sinh viên toàn tâm dồn sức lực, trí tuệ của mình vào làm luận văn một cách công bằng”.
Luật sư Nguyễn Thanh Ba, Giám đốc Công ty Luật hợp danh Sao Mai (TP Hồ Chí Minh) cho biết: Hành vi "đánh cắp" luận văn tốt nghiệp là xâm phạm bản quyền tác giả. Luật Sở hữu trí tuệ năm 2009 tại Khoản 3, Điều 20 quy định: “Tổ chức, cá nhân khi khai thác, sử dụng một, một số hoặc toàn bộ các quyền quy định tại Khoản 1 điều này và Khoản 3, Điều 19 phải xin phép và trả tiền nhuận bút, thù lao, các quyền lợi vật chất khác cho chủ sở hữu quyền tác giả”.
Cần truy quét những trang web "ăn cắp"
Theo thông tin sinh viên phản ảnh, từ năm 2008 đến nay, Trường Đại học Cần Thơ đã tạo ra trang web riêng cho sinh viên sau khi tốt nghiệp có thể đẩy file lên để lưu trữ, đây cũng là một nguyên nhân có khả năng dẫn đến rò rỉ thông tin. Trao đổi với chúng tôi, PGS, TS Đỗ Văn Xê, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Cần Thơ cho biết: "Việc đưa luận văn tốt nghiệp lên trang web của nhà trường là để lưu trữ và tham khảo chứ không nhằm mục đích khác. Sau khi sự việc xảy ra, tôi đã yêu cầu khóa trang web lại và tạm dừng để công an điều tra làm rõ nguyên nhân. Đến nay, đã có rất nhiều luận văn tốt nghiệp của sinh viên ở tất cả các khoa trong trường đều bị rao bán. Đại diện Phòng An ninh chính trị nội bộ (PA83), Công an TP Cần Thơ đã trao đổi với tôi về việc xử lý sự cố".
Còn đại diện trang web www.123doc.org đã gửi lời xin lỗi nhà trường và sinh viên, thừa nhận không kiểm soát được nguồn tài liệu và cho rằng, trang web này có 2 triệu thành viên, hơn 4 triệu tài liệu…, có rất nhiều tài liệu trôi nổi trên mạng được các thành viên sưu tầm về đem bán.
PGS, TS Đỗ Văn Xê cho rằng, cần phải giải quyết triệt để tình trạng "ăn cắp", buôn bán sản phẩm trí tuệ đã tồn tại từ lâu và ngày càng nghiêm trọng này. Hiện luận văn tốt nghiệp và nhiều tài liệu khác của các trường đại học đều được rao bán trên mạng chứ không riêng Trường Đại học Cần Thơ. Nhà trường sẽ gửi công văn đề nghị Chính phủ và Bộ Công an giúp đỡ truy quét, xử lý nghiêm các trang web vi phạm, buôn bán tài liệu "ăn cắp".
Luật sư Nguyễn Thanh Ba cho biết: Hiện nay, Bộ Luật Hình sự chưa quy định rõ về việc này nhưng Nghị định số 174/2013/NĐ-CP của Chính phủ đã quy định việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, công nghệ, thông tin và tần số vô tuyến điện tại Điều 64, trong đó, quy định phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong các hành vi: Không cung cấp thông tin trên trang thông tin điện tử tổng hợp đúng với nội dung được quy định trong giấy phép; không trích dẫn nguyên văn, chính xác nguồn tin chính thức theo quy định; tiết lộ bí mật đời tư hoặc bí mật khác khi chưa được sự đồng ý của cá nhân, tổ chức có liên quan trừ trường hợp pháp luật quy định...
Bài và ảnh: HOÀNG NHƯỠNG