Để người dân không "hổng" về kiến thức pháp luật

Bà NGUYỄN DẠ THẢO, Chuyên viên Trung tâm Trợ giúp pháp lý tỉnh Cao Bằng:

Kết hợp phổ biến pháp luật với trợ giúp pháp lý

Những năm trước đây, do đường sá xa xôi, đi lại khó khăn, trình độ dân trí còn nhiều hạn chế… nên người dân ở các xã vùng sâu, vùng xa của tỉnh Cao Bằng ít khi được tiếp cận với các hình thức tuyên truyền, giáo dục pháp luật. Chính vì vậy, không ít vụ án, tranh chấp xảy ra mà nguyên nhân được xác định là do hiểu biết về pháp luật của người dân còn rất hạn chế. Nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, các cấp, các ngành ở tỉnh Cao Bằng đã tập trung vào việc tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật đến mọi tầng lớp nhân dân. Việc làm này đã từng bước mang lại hiệu quả, góp phần nâng cao kiến thức, ý thức chấp hành pháp luật cho người dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số tại các xã vùng sâu, vùng xa. Bên cạnh đó, để nâng cao hiệu quả của công tác phổ biến pháp luật cho người dân, chúng ta cần tăng cường kết hợp phổ biến pháp luật với trợ giúp pháp lý. Thời gian qua, chính quyền cấp xã đã phối hợp với Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước của tỉnh và phòng Tư pháp các địa phương tuyên truyền pháp luật, trợ giúp pháp lý đến tận các gia đình. Từ ngày 1-1-2013 đến ngày 30-5-2016, toàn tỉnh Cao Bằng đã tổ chức được 27.673 hội nghị phổ biến giáo dục pháp luật cho 2.177.354 lượt người nghe. Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật ở cơ sở mà tình trạng vi phạm pháp luật đã giảm. 

Quang cảnh một buổi tư vấn tuyên truyền pháp luật tại huyện Thông Nông, tỉnh Cao Bằng. Ảnh: Dạ Thảo. 

Thượng úy NGUYỄN KHẢ THẮNG, cán bộ Phòng An ninh điều tra, Công an tỉnh Tuyên Quang:

Chú trọng phổ biến pháp luật và giáo dục đạo đức

Trong quá trình công tác chúng tôi nhận thấy, nhiều đối tượng phạm pháp là những người thiếu hiểu biết về pháp luật. Theo tôi, để công tác phổ biến pháp luật cho người dân đạt hiệu quả cao nhất, bên cạnh việc tích cực phổ biến, giáo dục pháp luật, chúng ta cần chú trọng việc giáo dục ý thức đạo đức, nhất là với giới trẻ hiện nay. Sở dĩ tôi có ý kiến như vậy là vì hiện nay, trong thời đại bùng nổ công nghệ thông tin, một bộ phận không nhỏ người dân, nhất là giới trẻ do thiếu hiểu biết về pháp luật, thiếu ý thức đạo đức nên dễ bị ảnh hưởng, dụ dỗ hoặc cố tình nghe theo những kẻ có mục đích xấu. Đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật tới mọi tầng lớp nhân dân chính là cơ sở quan trọng để hình thành đạo đức mới. Ngược lại, giáo dục ý thức đạo đức tốt sẽ giúp từng công dân nâng cao ý thức chấp hành tốt pháp luật.

Thạc sĩ, luật sư NGUYỄN TRỌNG ĐIỆP, Phó chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Nghệ An:

Thay đổi cách nghĩ của nhân dân về pháp luật

Hiện nay, phần lớn người dân cho rằng “pháp luật” là những mệnh lệnh mà người ta cần phải tuân thủ, là "hình phạt" và là công cụ để giải quyết các tranh chấp. Do đó, người dân chỉ quan tâm tới pháp luật, tìm đến luật sư khi bản thân hoặc gia đình họ có việc liên quan đến pháp luật hay quyền lợi bị xâm hại. Bởi vậy, khi tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, cán bộ làm công tác trợ giúp pháp lý phải giải thích, phân tích để người dân hiểu được rằng, pháp luật không đơn thuần là các quy định cưỡng chế, thực thi pháp luật, biện pháp giải quyết tranh chấp, mà còn bao gồm các quy định bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân. Pháp luật là một môi trường thuận lợi tạo điều kiện cho con người giao dịch với nhau trong các lĩnh vực của đời sống xã hội, bảo đảm cho mọi thành viên trong xã hội gắn bó với nhau một cách hợp lý. Cùng với đó, phải giúp người dân nhận thức rõ tầm quan trọng, sự cần phải biết và thực hiện theo pháp luật. Làm được những điều này thì công tác phổ biến pháp luật mới thực sự có hiệu quả.

Bà Nguyễn Thị Diệu My, phường Tân Bình, thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắc Lắc:

Nâng cao trình độ của người phổ biến pháp luật

Tôi đã tham dự nhiều buổi phổ biến pháp luật tại địa phương, nhìn chung việc phổ biến, giáo dục pháp luật vẫn còn mang nặng tính hình thức, các bài giảng mới dừng lại ở mức thông tin về pháp luật, thiếu tính thực tế. Do đó, tôi kiến nghị, trong quá trình xây dựng bài giảng, cán bộ tư pháp cần lồng ghép vào các tình huống cụ thể và đưa ra cách giải quyết bằng pháp luật. Có như vậy, buổi phổ biến pháp luật mới bớt “nhạt”. Cùng với đó, phải căn cứ vào trình độ dân trí của người dân để xây dựng bài giảng phù hợp. Đồng thời phải thường xuyên đổi mới cả về nội dung, hình thức tuyên truyền, phổ biến pháp luật và phải xuất phát từ yêu cầu, nhu cầu của người dân.

Muốn đạt được những điều nêu trên thì cần chú trọng tăng cường cả về số lượng và trình độ chuyên môn của đội ngũ tuyên truyền viên pháp luật ở cơ sở. Ngoài ra phải bảo đảm đủ tài liệu hướng dẫn nghiệp vụ, tài liệu pháp luật cho đội ngũ tuyên truyền viên pháp luật. Đây là một trong những  nhiệm vụ quan trọng nhằm tăng cường hiệu quả của công tác giáo dục, phổ biến pháp luật, không được xem nhẹ. 

HUYỀN TRANG (ghi)