Thôn An Xá có 153 hộ dân, 490 nhân khẩu, nằm ở hạ nguồn sông Kiến Giang, sát với đầm phá Hạc Hải, nguồn thu nhập của người dân chủ yếu phụ thuộc vào trồng lúa và đánh bắt thủy sản. Gần như năm nào người dân thôn An Xá cũng phải gánh chịu lũ lụt, ngập úng và bà con cũng đã có kinh nghiệm nhất định để ứng phó. Thế nhưng trận lũ lịch sử tháng 10 vừa qua đã vượt mọi dự tính và kinh nghiệm thích nghi của người dân trong vùng. Toàn thôn có gần 60 hộ gia đình bị hư hỏng nhà cửa, hầu hết tài sản bị nước cuốn trôi, hư hại.

Hiện nay, người dân thôn An Xá đang bắt tay tái thiết cuộc sống sau lũ nhưng khó khăn vẫn còn chồng chất. Chúng tôi đến nhà anh Nguyễn Văn Hạt ở xóm 5. Căn nhà cấp bốn cũ kỹ của gia đình trống rỗng, cả nhà không còn chiếc cánh cửa nào, các vật dụng như giường, bàn ghế... xếp chỏng chơ ở góc sân. Cả gia đình anh Hạt đang phải trải chiếu nằm tạm trên chiếc rương gỗ vốn để đựng lúa. “Nhà tôi nằm sát với đầm phá nên vào mùa lũ gió mạnh, sóng to lắm, cánh cửa bị giật tung hết. Nếu không có lũy tre quanh vườn chắc căn nhà cũng đã sập rồi. Các vật dụng trong nhà bị nước lũ làm hư hại hết”, anh Hạt chia sẻ. 

leftcenterrightdel
Gia đình ông Nguyễn Minh Liền và người dân thôn An Xá (Lộc Thủy, Lệ Thủy, Quảng Bình) mong được hỗ trợ để xây dựng căn nhà vượt lũ.  

Vợ chồng anh Hạt ốm yếu, có 5 người con, cuộc sống phụ thuộc hoàn toàn vào hai sào ruộng lúa nên may lắm cũng chỉ đủ gạo ăn. Năm 2017, chính quyền địa phương đã vận động các nhà hảo tâm hỗ trợ gia đình anh Hạt một cặp bê sinh sản để phát triển kinh tế. Thế nhưng trận lũ lịch sử vừa qua, tất cả bò, bê đều chết hết. Chia sẻ với chúng tôi, anh Hạt nước mắt lưng tròng: “Tuy đã quen với lũ nhưng năm nay lũ về trong đêm tối, lại lên nhanh và lớn bất thường, tôi chỉ kịp đưa vợ con thoát ra ngoài để giữ mạng sống. Gia súc được các nhà hảo tâm hỗ trợ, vợ chồng ra công chăm sóc mấy năm nay đều chết hết, gia đình tôi lại rơi vào cảnh trắng tay. Giá như có được căn nhà vượt lũ thì gia đình yên tâm quá"...

Cách nhà anh Nguyễn Văn Hạt không xa, gia đình ông Nguyễn Minh Liền (72 tuổi) và bà Lê Thị Tuệ (67 tuổi) cũng bị ảnh hưởng nặng nề bởi lũ lụt. Nhà bếp bị sập hoàn toàn, nhà lớn bay hết cửa, tốc mái, mọi vật dụng đều hư hỏng. Qua hỏi chuyện chúng tôi được biết, ông bà đông con nhưng phần lớn đều nghèo khó và bị thiệt hại nặng trong lũ nên cũng không giúp được gì bố mẹ. “Thiên tai đành phải chấp nhận chứ biết làm sao, nhưng mong Nhà nước hỗ trợ chúng tôi xây nhà vượt lũ để sống những năm cuối đời không phải chạy lũ”-ông Liền bày tỏ.

Trao đổi với chúng tôi, ông Dương Công Nhân, Chủ tịch UBND xã Lộc Thủy, cho biết: “Nhiều gia đình ở thôn An Xá có hoàn cảnh khó khăn, chính quyền địa phương luôn động viên, hỗ trợ bà con vươn lên trong cuộc sống. Đặc biệt trong mùa mưa lũ, chính quyền và lực lượng chức năng thường xuyên chủ động, tích cực giúp dân ứng phó, khắc phục hậu quả lũ lụt. Từ thực tế cho thấy, việc hỗ trợ người dân xây dựng nhà vượt lũ là rất cần thiết, tuy nhiên kinh phí nằm ngoài khả năng ngân sách của địa phương”.

Qua làm việc với chính quyền địa phương, chúng tôi được biết, những năm trước đây đã có dự án hỗ trợ xây dựng nhà vượt lũ tại thôn An Xá. Theo đó, dự án hỗ trợ 6 hộ gia đình xây nhà vượt lũ. Mỗi căn nhà có diện tích 12m2, trị giá khoảng 48 triệu đồng, trong đó kinh phí hỗ trợ 25 triệu đồng, còn lại do người dân đóng góp. Tuy nhiên đến nay, chỉ có 2 gia đình hoàn thành việc xây nhà vượt lũ, các gia đình khác không tham gia với lý do diện tích sử dụng của nhà vượt lũ quá nhỏ. Mong muốn của bà con là được hỗ trợ xây nhà vượt lũ với diện tích phù hợp, chất lượng bảo đảm theo phương châm "Nhà nước và nhân dân cùng làm".

Bài và ảnh: VIẾT LAM