Căn phòng hôm nay tối hơn bình thường. Bỗng tôi giật mình vì “cánh rèm” không giống bất cứ phòng khách sạn nào bất ngờ mở ra và người đứng trong là Công Cương với cây sáo trên tay. “Em phải mở hai cánh tủ, lấy chăn của khách sạn phủ lên để chui vào tập sau khi một thành viên của đội bạn sang nhắc vì tiếng ồn”, Công Cương giải thích cho cách luyện sáo trong tủ của mình và yên tâm hơn khi tôi cho biết bên ngoài nghe tiếng sáo rất nhỏ.
    |
 |
| Trung úy QNCN Hà Công Cương thể hiện tác phẩm “Truy kích” tại Nhà hát Trung ương Quân đội Nga Frunze ngày 22-8. Ảnh: TRỌNG HẢI |
Là người dân tộc Tày, Công Cương lớn lên trong vòng tay chăm sóc của ông bà và bố mẹ ở Chiêm Hóa, Tuyên Quang. Công Cương cho biết, ông nội là nghệ nhân chơi được nhiều loại nhạc cụ dân tộc như: Sáo, nhị, trống và đàn bầu, nên từ năm 5 tuổi, anh đã biết thổi sáo những bài hát thiếu nhi. Có năng khiếu, có đam mê và lớn lên trong gia đình có truyền thống âm nhạc, năm 2007, khi mới học lớp 10, Công Cương trúng tuyển vào Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật Việt Bắc. Một năm sau, Công Cương lại thi tiếp vào trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội để theo học 3 năm hệ trung cấp. Sự học của anh chưa dừng ở đó. Năm 2011, sau khi hoàn thành hệ trung cấp, Công Cương thi tiếp lên hệ đại học của trường để học 4 năm chuyên ngành biểu diễn nhạc cụ dân tộc. Đầu năm 2016, Công Cương được biên chế về Nhà hát Ca múa nhạc Quân đội để tiếp tục mang tiếng sáo tới mọi miền Tổ quốc.
Army Games 2021 là năm thứ hai liên tiếp chàng trai người dân tộc Tày được nằm trong thành phần Đoàn Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam tham gia tại Liên bang Nga. Thế nhưng, năm nay là năm đầu tiên văn hóa nghệ thuật được chuyển thành một nội dung thi đấu chính thức tại Army Games với tên gọi Đội quân Văn hóa, áp lực lớn hơn rất nhiều với bất kỳ ai chứ không chỉ riêng Công Cương.
Kiên trì luyện tập, sáng tạo trong hình thức biểu diễn và với độ sung sức của tuổi 30, Công Cương đã được chọn là người đầu tiên thi đấu ở nội dung độc tấu solo nhạc cụ dân tộc ngày 22-8, tại Nhà hát Trung ương Quân đội Nga Frunze ở thủ đô Moscow. Trong bộ quân phục dã chiến, tiếng sáo trúc lúc trầm, lúc bổng, lúc ngân dài, lúc vút cao thể hiện tác phẩm “Truy kích” kéo dài tới 5 phút rưỡi của nhạc sĩ Vàng Minh Dương, cũng là người dân tộc Tày, đồng môn 7 năm liên tục với Công Cương. Lúc cầm sáo một tay, lúc khom người, có lúc Công Cương còn tạo thế như thế võ đinh tấn. Đặc biệt hơn, vừa thưởng thức, khán giả là thành viên các đội tuyển của 19 quốc gia còn dõi mắt theo từng động tác của Công Cương khi anh rút cây sáo thứ hai đeo bên mình ra thay để tạo những âm sắc lạ hơn trong cùng một bản nhạc. Tiếng vỗ tay không ngớt khi Công Cương chào kết thúc biểu diễn đã không phụ công luyện tập.
Tham gia Đội quân Văn hóa lần này, Công Cương còn tranh tài ở nhiều tiết mục khác. Trở về khách sạn sau một ngày vừa thi đấu, vừa xem các đội tranh tài, Công Cương lại cùng Thượng tá, NSND Nguyễn Xuân Bắc, giảng viên Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội, tiếp tục luyện tập sau khi tranh thủ ăn tối. Công Cương cho biết, hai thầy trò sẽ cùng song tấu và giới thiệu với bạn bè quốc tế bằng nhạc cụ dân tộc một bản chuyển soạn nhạc của Nga. Theo đó, hai tác phẩm "Tình ca du mục" và "Kachiusa" sẽ được thể hiện bằng đàn t’rưng và sáo trúc. Đặc biệt, Công Cương sẽ sử dụng đinh pắk puốt, một loại sáo của đồng bào dân tộc ở Tây Nguyên, để cùng NSND Xuân Bắc tranh tài ở Army Games 2021 cùng các đội bạn với tác phẩm "Âm vang đại ngàn" do chính NSND Xuân Bắc sáng tác bằng cách kết hợp những âm hưởng của Tây Nguyên và khai thác những thang âm của nhạc cụ dân tộc. Chính vì vậy, NSND Xuân Bắc đã phải kỳ công đặt làm một cây đàn đá từ các nghệ nhân ở Tây Nguyên để mang sang Nga thi đấu. Lần đầu tiên QĐND Việt Nam mang đàn đá đi thi tại một đấu trường quốc tế đã là một điều đặc biệt. Tiết mục biểu diễn bằng đinh pắk puốt của Công Cương kết hợp với đàn đá của NSND Xuân Bắc sẽ là một thông điệp đặc sắc bằng âm nhạc, vẽ lên hình ảnh và khí chất con người của Tây Nguyên hùng vĩ, của một Việt Nam đa dạng bản sắc văn hóa dân tộc, một Việt Nam hòa bình, là bạn của tất cả các quốc gia trên thế giới.
NGỌC HƯNG (từ Moscow, Liên bang Nga)