Hệ thống tiền Việt Nam đã có một lịch sử lâu đời và trải qua nhiều thời kỳ, có cả những thăng trầm và biến động lớn.

Bản kẽm in giấy bạc 20 đồng và 50 đồng của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (1949-1951) (1) và khuôn in giấy bạc Nam Bộ (1947-1954) (2). 

Bản kẽm in giấy bạc 20 đồng và 50 đồng của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa giai đoạn 1949-1951; khuôn in giấy bạc Nam Bộ (1947-1954) được đặt trang trọng.

Một số hình thức tiền Việt trong kháng chiến 1945-1975.

Bên cạnh đó, những hình thức tiền tệ trong kháng chiến, từ phiếu tem, công phiếu nuôi quân, phiếu bách hóa, công phiếu kháng chiến, séc ghi tên... giai đoạn 1945-1975 gợi lại ký ức sâu sắc về một thời kỳ gian khổ của đất nước.

Ngân phiếu thanh toán do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phát hành để đáp ứng nhu cầu thanh toán không dùng tiền mặt (1992-2002).

Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam từng phát hành nhiều loại ngân phiếu để đáp ứng nhu cầu thanh toán không dùng tiền mặt, giai đoạn 1992-2002. Với nhiều người trẻ, đây là lần đầu họ nhìn thấy hình thức thanh toán "không tiền mặt" trong quá khứ.

Một số tài liệu tuyên truyền và chứng từ về hoạt động tiết kiệm năm 1954 - 1975.

Một trong những hiện vật gây chú ý là những tài liệu tuyên truyền về phong trào tiết kiệm giai đoạn 1954-1975, cùng các chứng từ tiết kiệm cũ, tiếp tục làm nổi bật tinh thần đóng góp, xây dựng đất nước của nhân dân trong thời kỳ kháng chiến.

Đông đảo người dân tới tham quan khu trưng bày. 

Nhiều người dân, đặc biệt là thế hệ lớn tuổi, không giấu được sự xúc động khi nhìn lại những đồng tiền từng gắn bó với đời sống của mình qua các giai đoạn lịch sử. Trong khi đó, giới trẻ tỏ ra thích thú khi lần đầu được tận mắt thấy những mẫu tiền giấy và tiền kim loại quý hiếm - vốn chỉ từng xuất hiện trong sách giáo khoa hoặc tài liệu lưu trữ.

Tại khu trưng bày, ông Trần Doãn Thập (xã Nam Lý, tỉnh Ninh Bình), đứng lặng rất lâu trước không gian trưng bày lịch sử đồng tiền Việt Nam từ năm 1945 đến nay chia sẻ: “Mấy chục năm rồi mới nhìn lại những đồng tiền thời xưa. Tôi thấy rất xúc động. Tiền ngày xưa quý lắm, khó kiếm mà ít tiêu. Nhưng điều đáng quý là người dân lúc ấy rất kiên cường. Dù khó khăn, ai cũng nỗ lực làm ăn, tích lũy lại từ đầu, tin rằng đất nước rồi sẽ ổn định và phát triển”.

Ông Trần Doãn Thập (xã Nam Lý, tỉnh Ninh Bình) tham quan tại triển lãm.

Đối với ông Thập, khu trưng bày này không chỉ là nơi nhìn lại lịch sử tiền tệ, mà còn là dịp để thế hệ đi trước hồi tưởng và sẻ chia với lớp trẻ hôm nay: “Mỗi tờ tiền ở đây đều kể một câu chuyện. Không phải chỉ là con số, mà là cả một thời gian khó, một thời đoàn kết và nỗ lực. Tôi thấy mừng vì hôm nay, con cháu mình được sống trong thời kỳ ổn định hơn, đủ đầy hơn”.

Trái ngược với sự trầm tư của ông Thập, Nguyễn Như Quỳnh, sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền lại mang tâm thế của một người trẻ lần đầu “gặp” lịch sử qua những đồng tiền.

Lần đầu được tận mắt thấy những tờ tiền cổ tại khu trưng bày, Nguyễn Như Quỳnh chia sẻ cảm giác “vừa bất ngờ, vừa tò mò, như chạm vào một lát cắt của quá khứ”.

Quỳnh cho biết, trong số các hiện vật, hai tờ tiền mệnh giá 20 đồng và 50 đồng của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa 1949-1951 để lại ấn tượng mạnh, bởi trong điều kiện kháng chiến, đồng tiền vẫn được làm tỉ mỉ và công phu như vậy.

Nguyễn Như Quỳnh, sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền (thứ nhất, từ phải qua) tham quan tại triển lãm. 

Theo Quỳnh, trải nghiệm tại không gian trưng bày giúp thế hệ trẻ hiểu rõ hơn về lịch sử tiền tệ Việt Nam, từ đó thêm trân trọng giá trị lao động và những đóng góp của thế hệ đi trước. "Với em, mỗi tờ tiền là một lát cắt của thời đại - vừa mang giá trị kinh tế, vừa lưu giữ ký ức dân tộc", Quỳnh nói.

Không chỉ là nơi lưu giữ giá trị lịch sử, khu trưng bày còn góp phần nâng cao nhận thức về vai trò của tiền tệ trong đời sống kinh tế - xã hội, cũng như sự phát triển vượt bậc của đất nước qua từng thời kỳ.

Một số hình ảnh khác trong khu trưng bày:

Thái Bình Hưng Bảo - đồng tiền đầu tiên của nhà nước phong kiến Việt Nam độc lập, tự chủ. Đồng tiền này thuộc thời vua Đinh Tiên Hoàng, triều Đinh, Quốc hiệu Đại Cồ Việt (968 - 980).
Một số hiện vật tại khu trưng bày. 
Các đồng tiền tại Việt Nam được phát hành từ năm 1987 đến nay, gồm tiền kim loại, cotton và polymer, có mệnh giá từ 100 đồng đến 500.000 đồng. Các đồng tiền xu 200 đồng, 500 đồng, 2.000 đồng và 5.000 đồng được ghép thành hình bản đồ Việt Nam. 
 
 
Người dân tham quan khu trưng bày.

ĐẶNG CƯỜNG - TRẦN HUYỀN

* Mời bạn đọc vào chuyên mục 80 năm Triển lãm thành tựu đất nước-Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc xem các tin, bài liên quan.