Trong số hàng viện trợ quân sự, ta đề nghị tập trung vào việc bảo đảm vũ khí trang bị kỹ thuật (VKTBKT) cho bảo vệ miền Bắc và tác chiến trên chiến trường miền Nam.

Đối với miền Bắc, các nước XHCN anh em tăng cường viện trợ vũ khí, khí tài phòng không, phòng thủ biển, chống phong tỏa đường biển và cảng Hải Phòng; khắc phục tình trạng không đồng bộ và mất cân đối VKTBKT trong quân đội; bổ sung VKTBKT tiêu hao trong chiến đấu và vật tư bảo đảm kỹ thuật. Chính phủ ta đề nghị các nước bạn tăng cường viện trợ VKTBKT để chi viện cho miền Nam với khả năng cao nhất, trọng tâm là vũ khí phòng không tầm thấp; vũ khí chống xe tăng, thiết giáp; vũ khí cho tác chiến đặc công và khí tài thông tin, trang bị phòng hóa; VKTBKT cho dân quân du kích... Với tinh thần đoàn kết, các nước XHCN đều nhất trí tăng cường chi viện VKTBKT, vật chất quân sự cho nước ta tiến hành sự nghiệp kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Trong số các nước XHCN, Liên Xô và Trung Quốc viện trợ quân sự cho nước ta lớn nhất, giá trị cao nhất.

Năm 1967, Liên Xô viện trợ quân sự cho miền Bắc Việt Nam đầy đủ 3 trung đoàn tên lửa phòng không, 320 khẩu pháo cao xạ 57mm và 37mm; 44 ra-đa phòng không, 1.300 quả đạn tên lửa phòng không các loại và 1.100 đạn tên lửa cho máy bay chiến đấu; hàng chục triệu viên đạn pháo cao xạ, súng máy phòng không, đạn pháo mặt đất, súng bộ binh... Về cơ sở bảo đảm kỹ thuật và cơ động, Liên Xô viện trợ 110 trạm sửa chữa các loại; 132 xe ô tô kéo pháo; 100 hòm hóa nghiệm dã chiến; 8 cầu phà các loại; 40 xe lội nước; 40 ca nô lai dắt; 957 bộ vô tuyến điện các loại; 20 hệ thống trinh sát hóa học và hàng nghìn bộ khí tài, mặt nạ phòng độc... Viện trợ cho miền Nam, Liên Xô cung cấp 400 khẩu ĐKZ-B, 600 khẩu Ba-dô-ca, 98.000 súng bộ binh, 130 máy vô tuyến điện các loại, 50 tấn thuốc nổ dẻo, cùng hàng trăm triệu viên đạn súng bộ binh, súng chống tăng.

Trung Quốc, năm 1967, viện trợ quân sự cho nước ta 500 khẩu súng bộ binh, 60 khẩu pháo cao xạ 37mm, 300 súng máy 12,7mm; hơn 400 xe ô tô các loại; 10 tàu phóng lôi, quét mìn, cùng hàng chục triệu viên đạn các loại. Về khí tài, Trung Quốc viện trợ 1.312 máy vô tuyến điện, 5 ra-đa đối hải trên tàu, 30 hòm hóa nghiệm, 35.000 mặt nạ phòng độc, 2.000km dây điện thoại. Viện trợ quân sự của Trung Quốc cho miền Nam nước ta cũng với số lượng lớn, gồm: Hơn 3.700 khẩu súng chống tăng với đạn các loại; 300 khẩu súng máy 12,7mm; 1.250 máy vô tuyến điện, 2.200 bộ máy hữu tuyến điện các loại, 4.000km dây điện thoại, cùng số lượng lớn đạn súng bộ binh, phòng không, máy điểm hỏa; trang thiết bị phòng hóa. Ngoài vũ khí, khí tài quân sự, Trung Quốc còn viện trợ số lượng lớn lương thực, thực phẩm khô, thuốc và trang thiết bị quân y, hậu cần, cùng 53 triệu USD tiền mặt...

Các loại vũ khí, khí tài và trang thiết bị quân sự của các nước bạn viện trợ đã được chuyển đến các đơn vị ở chiến trường, sử dụng hiệu quả, đặc biệt là bảo đảm tốt cho quân và dân ta tiến hành cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968.

NGUYỄN QUANG PHÁT

(Theo tài liệu của Viện Lịch sử quân sự Việt Nam)