Sau khi đánh giá tình hình, kết quả thực hiện nhiệm vụ công tác kỹ thuật (CTKT) năm 1974, xem xét khả năng thực hiện kế hoạch CTKT năm 1975, hội nghị xác định các trọng tâm CTKT để TCKT xây dựng, triển khai thực hiện Kế hoạch 75B và các chỉ thị, mệnh lệnh khác.

Một trong những nội dung được hội nghị họp bàn nhiều nhất là tìm phương án sản xuất các loại súng bộ binh, đạn và súng cối 120mm, đạn và súng cối 160mm, đạn pháo 122mm, pháo 130mm và phụ tùng vật tư kỹ thuật. Mặc dù đang đi kiểm tra, khảo sát để chuẩn bị chiến trường tại Tây Nguyên, song, trước tính chất quan trọng đặc biệt của cuộc họp, Trung tướng Đinh Đức Thiện, Chủ nhiệm TCKT vẫn kịp thời điện về, đề xuất ý kiến: “TCKT cần sản xuất từ 5 vạn đến 10 vạn viên đạn và 200 khẩu súng cối 160mm, 5 vạn viên đạn và 100 khẩu súng cối 120mm; nghiên cứu, sản xuất súng ĐKZ (loại 82mm hoặc 75mm), đạn pháo 130mm, pháo 122mm”... 

Vận chuyển vũ khí, đạn dược chi viện cho chiến trường miền Nam. Ảnh tư liệu.

Sau khi tiếp thu, bổ sung ý kiến của Trung tướng Đinh Đức Thiện, Đảng ủy TCKT đã ban hành nghị quyết với những chủ trương, biện pháp lãnh đạo thực hiện Kế hoạch 75B. Nghị quyết xác định đây là nhiệm vụ có ý nghĩa cực kỳ quan trọng nhằm đáp ứng yêu cầu bức thiết của chiến trường miền Nam, là cơ sở và điều kiện tốt để thể hiện khả năng tự lực, tự cường của TCKT. Để nhanh chóng triển khai thực hiện nghị quyết, Đảng ủy TCKT giao Thiếu tướng Vũ Văn Đôn, Phó chủ nhiệm TCKT chủ trì lo về vật tư, nguyên liệu và vận chuyển; tổ chức lực lượng đi thu hồi ở các tỉnh phía Bắc, chiến trường miền Nam, bảo đảm đầy đủ nguyên vật liệu cho các nhà máy tổ chức sản xuất. Về thiết kế kỹ thuật, thiết kế công nghệ, giao Cục Quân giới chủ trì; thuốc phóng, thuốc nổ giao Cục Quân giới, Cục Quân khí và Viện Kỹ thuật quân sự phối hợp nghiên cứu, chế thử. Khi chế thử thành công, cần tổ chức nghiệm thu, khẩn trương cho sản xuất loạt 0.

Trên tinh thần khẩn trương, các cơ quan, đơn vị đã bắt tay triển khai nhiệm vụ với hiệu suất, quyết tâm cao nhất. Đến tháng 10-1974, Nhà máy V111 đã sản xuất được một số chi tiết cụm tầm hướng, đệm giật, ổ phát hỏa và các loại lò xo của đạn và súng ĐKZ, đạn, súng cối 160mm. Nhà máy V125 sản xuất nòng súng cối 160mm (dài 4m, nặng 800kg), cụm nòng và khóa nòng cung cấp cho Nhà máy V113 để tổng lắp súng cối 160mm. Đến giữa tháng 12-1974, khi được các đơn vị bạn cung cấp đầy đủ chi tiết, nhà máy đã tổng lắp xong 2 khẩu súng cối 160mm đầu tiên cùng với 120 quả đạn. Ngoài súng và đạn cối 160mm, Viện Kỹ thuật quân sự và các nhà máy còn được giao nhiệm vụ sản xuất, sửa chữa đạn pháo 130mm, sản xuất súng, đạn cối 120mm, súng ĐKZ 82 và nhiều loại VKTBKT khác. Với tinh thần “Tất cả cho tiền tuyến, tất cả để đánh thắng”, “Tất cả vì miền Nam thân yêu”… các nhà máy, đơn vị đã tập trung mọi nguồn lực, làm việc liên tục 3 ca để sản xuất đồng bộ, đóng gói, tổ chức vận chuyển gấp vào chi viện chiến trường. Chỉ trong thời gian ngắn, Cục Quân khí phối hợp với Cục Quân giới, Viện Kỹ thuật quân sự và các đơn vị sản xuất được 100 khẩu súng cối 160mm cùng 10.000 viên đạn, 100 khẩu súng cối 120mm và 50.000 viên đạn, 100 khẩu ĐKZ 82; sửa chữa hàng nghìn quả đạn pháo cỡ lớn và nhiều VKTBKT khác.

Việc triển khai “thần tốc” Kế hoạch 75B giúp các đơn vị chủ lực được trang bị thêm nhiều VKTBKT hiện đại, có uy lực lớn, tác chiến hiệu quả, góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975, kết thúc bằng Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử.

NGUYỄN HUY TÚ