Ảnh minh họa. Nguồn: thanhnien

Đâu là nguyên nhân?

Theo thống kê của Sở Y tế tỉnh Đồng Nai, trong năm 2018, tổng số bệnh nhân chuyển lên điều trị ở tuyến trên là hơn 450.000 ca (năm 2017 hơn 330.000 ca). Điều đáng chú ý, có những ca bệnh không phức tạp, bệnh viện ở Đồng Nai đủ khả năng điều trị nhưng bệnh nhân vẫn xin chuyển tuyến, gây thiệt hại gần 700 tỷ đồng. Những bệnh viện có số ca chuyển tuyến nhiều là: Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai, Bệnh viện Nhi đồng Đồng Nai, Bệnh viện Đa khoa Thống Nhất, Bệnh viện Da liễu… Lý giải nguyên nhân xin chuyển tuyến, theo bác sĩ Nguyễn Lê Đa Hà, Giám đốc Bệnh viện Nhi đồng Đồng Nai: Trước hết là tâm lý của bệnh nhân và người nhà bệnh nhân khi thấy điều trị lâu khỏi thì lo lắng và xin chuyển viện mà không biết rằng phác đồ điều trị loại bệnh đó không thể nhanh hơn được. Cùng với đó là tình trạng thiếu bác sĩ chuyên sâu, phương tiện kỹ thuật có nơi chưa đáp ứng được nên nhiều ca phải chấp nhận cho bệnh nhân chuyển viện. Ngoài ra, có những chuyên khoa bệnh viện còn thiếu, hoặc các chuyên khoa theo phân tuyến phải chuyển lên trên để điều trị, không thể giữ lại bệnh viện. Trong khi đó, bác sĩ Ngô Đức Tuấn, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai thẳng thắn thừa nhận: "Mặc dù đội ngũ chuyên môn của bệnh viện không ngừng được bổ sung, có chất lượng ngày càng tốt, nhưng vẫn còn một số bác sĩ chuyên môn chưa đạt, thiếu kinh nghiệm xử lý, điều trị, tư vấn những ca bệnh phức tạp".

Tỉnh Đồng Nai hiện có khá nhiều bệnh viện được đầu tư, nâng cấp. Trên địa bàn tỉnh còn có Bệnh viện Đại học Y dược Shing Mark, Bệnh viện quốc tế Hoàn Mỹ Đồng Nai… Đây là những bệnh viện chất lượng cao mới được đưa vào hoạt động. Thế nhưng, tình trạng chuyển tuyến vẫn chưa được giải quyết. Theo bác sĩ Phạm Văn Dũng, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Thống Nhất, có hai vấn đề cần quan tâm, đó là việc giao tiếp, giải thích tình trạng bệnh chưa khéo léo, chưa cụ thể để giải tỏa tâm lý lo lắng cho bệnh nhân và vấn đề “thất thoát chất xám”. Nhiều bác sĩ giỏi đang làm trong bệnh viện công đã xin chuyển ra làm ở bệnh viện tư với thu nhập cao hơn. Do đó, nguồn nhân lực điều trị trực tiếp của bệnh viện công giảm sút. Điều này tác động không nhỏ tới việc gia tăng bệnh nhân xin chuyển tuyến.

Năm 2018, tỉnh Đồng Nai có gần 100 bác sĩ xin nghỉ việc để làm ở bệnh viện tư. Nhiều người trong số đó có trình độ chuyên môn cao, có kinh nghiệm lâu năm trong nghề, thậm chí có cả những bác sĩ giữ chức vụ lãnh đạo cấp khoa. Hầu hết lý do xin nghỉ việc của họ đều do thu nhập thấp hơn nhiều so với mức lương mà bệnh viện tư mời gọi, công việc ở bệnh viện tư lại không bị áp lực. 

Ngoài ra, còn nguyên nhân từ cơ sở hạ tầng, tiện nghi, môi trường điều trị… cũng tác động tới tâm lý khiến bệnh nhân xin chuyển tuyến lên TP Hồ Chí Minh điều trị.

Liên kết, nâng cao chất lượng phục vụ

Trong hàng loạt nguyên nhân thì yếu tố nhân lực chất lượng cao cần được tính toán và giải quyết kịp thời. Trước hết là việc liên kết giữa các bệnh viện, nhất là bệnh viện chuyên khoa, có kỹ thuật cao để hỗ trợ xử lý những ca bệnh phức tạp, ca bệnh vượt khả năng chuyên môn của bệnh viện tuyến dưới; đồng thời cần có cơ chế, chính sách đãi ngộ nâng cao thu nhập và cải thiện môi trường làm việc thân thiện, thích hợp để giữ chân bác sĩ giỏi ở bệnh viện công… Theo ông Phan Huy Anh Vũ, Giám đốc Sở Y tế tỉnh Đồng Nai: Các bệnh viện cần chủ động bồi dưỡng, tập huấn cho bác sĩ, nhân viên y tế, nhất là số trẻ, số mới vào nghề cả về trình độ chuyên môn, kiến thức tổng hợp, kỹ năng giao tiếp, giải thích tình trạng bệnh… để củng cố niềm tin cho bệnh nhân và người nhà bệnh nhân. Khi họ thấy yên tâm về chuyên môn của bác sĩ, thoải mái về điều kiện sinh hoạt, nội trú tại bệnh viện thì tình trạng xin chuyển tuyến sẽ giảm.

Bên cạnh đó, nguồn nhân lực chất lượng cao phải đi đôi với phương tiện, vật chất kỹ thuật hiện đại. Đại diện nhiều bệnh viện cho rằng, Sở Y tế tỉnh Đồng Nai cần trang bị thêm một số loại máy móc hiện đại phục vụ chẩn đoán và điều trị để triển khai thêm các xét nghiệm chẩn đoán bệnh lý ác tính, một số xét nghiệm huyết học và vi sinh… Những ca bệnh này nhiều năm nay thường xin chuyển tuyến. Trong điều kiện tự chủ tài chính, các bệnh viện cần xem xét, cân đối thu, chi để đầu tư trang thiết bị mới, hiện đại, góp phần quan trọng nâng cao chất lượng điều trị và chăm sóc sức khỏe nhân dân. Bác sĩ Phạm Văn Dũng chia sẻ, tùy khả năng, từng bệnh viện có thể mở thêm một số chuyên khoa mới có nhiều bệnh nhân đến khám mà hiện tại bệnh viện chưa có chuyên khoa để điều trị; tập trung đầu tư cả về nhân lực và vật lực xây dựng thương hiệu, uy tín để thu hút người bệnh.

Hiện nay, TP Hồ Chí Minh đã thực hiện quy trình “báo động đỏ liên viện, nội viện” để tận dụng thời gian vàng cứu chữa bệnh nhân. Quy trình này rất hiệu quả, mang lại sự sống cho không ít bệnh nhân trước “lưỡi hái tử thần”. Theo ý kiến nhiều chuyên gia, các bệnh viện ở Đồng Nai cũng nên mở rộng áp dụng quy trình này để nâng cao hơn nữa chất lượng khám, chữa bệnh, góp phần giảm số bệnh nhân xin chuyển tuyến.

HÀ BÌNH AN