Lạm dụng rượu, bia - hậu họa khôn lường

 Tai nạn nghiêm trọng và thảm án vì hơi men

Hàng loạt vụ TNGT gây chết người vừa xảy ra trong thời gian qua có nguyên nhân trực tiếp từ việc lái xe say rượu, bia gây sự phẫn nộ và bất an trong dư luận. Rất đáng lo ngại là tình trạng lái xe sau khi uống rượu, bia ở Việt Nam đang ở mức báo động. Kết quả nghiên cứu do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Ủy ban An toàn giao thông quốc gia phối hợp thực hiện cho thấy, trong số 14.990 nạn nhân TNGT nhập viện ở 6 tỉnh thì 28% người đi xe máy và 63,4% người lái xe ô tô có nồng độ cồn trong máu cao hơn mức cho phép. Thống kê của ngành y tế cho thấy, trong số khoảng 15.000 người chết vì TNGT mỗi năm ở Việt Nam thì có 4.800 trường hợp liên quan đến rượu, bia.

Không chỉ gây ra các vụ tai nạn thảm khốc, người lạm dụng rượu, bia còn mất khả năng kiểm soát hành vi, dẫn tới nhiều hành vi phạm tội man rợ như giết người, hiếp dâm... Đó là chưa kể khi đã sử dụng rượu, bia, nhiều người không kiểm soát được bản thân dẫn tới gây gổ, xô xát, làm mất hòa khí, tình cảm với những người xung quanh, trong đó có cả người thân trong gia đình. Đó là những hệ lụy đau xót do sự lạm dụng rượu, bia.

Bệnh tật vì rượu, bia

Thuyết minh cho sự cần thiết ban hành Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, rượu, bia là nguyên nhân gián tiếp của ít nhất 200 loại bệnh tật, chấn thương và là nguyên nhân trực tiếp của ít nhất 30 bệnh nằm trong danh mục phân loại bệnh tật quốc tế ICD10. Chất cồn trong rượu, bia được Tổ chức Nghiên cứu ung thư quốc tế (IARC) xếp vào nhóm chất gây ung thư, có thể gây ung thư khoang miệng, họng, thực quản, đại tràng, trực tràng, gan ở cả hai giới và ung thư vú ở nữ giới. Rượu, bia là một trong 5 nguyên nhân hàng đầu gây tàn tật và tử vong trên toàn thế giới. WHO ước tính, năm 2012, rượu, bia gây ra 3,3 triệu trường hợp tử vong, chiếm 5,9% tổng số tử vong trên toàn thế giới, làm mất đi 5,1% số năm sống khỏe mạnh của con người.

Tại Việt Nam, kết quả nghiên cứu “Gánh nặng bệnh tật và chấn thương ở Việt Nam năm 2008” thuộc dự án VINE về “Cung cấp các bằng chứng khoa học về bệnh tật và tử vong cho quá trình hoạch định chính sách y tế ở Việt Nam” cho thấy, rượu, bia là yếu tố gây ra 2,9% số trường hợp tử vong và 2,2% gánh nặng bệnh tật quốc gia. Theo Hệ thống thông tin toàn cầu của WHO về rượu và sức khỏe, năm 2012, 8,3% số trường hợp tử vong tại Việt Nam có liên quan đến việc sử dụng rượu, bia.

Bên cạnh đó, việc sử dụng rượu, bia không bảo đảm chất lượng hoặc sử dụng rượu, bia ở mức nguy hại còn gây ra ngộ độc. Trong đợt nghỉ Tết Đinh Dậu 2017 đã có 702 trường hợp cấp cứu tại cơ sở y tế do ngộ độc rượu, nhiều trường hợp tử vong hoặc chịu di chứng nặng nề do ngộ độc methanol có trong rượu.

Thứ văn hóa ép uống rượu, bia kỳ lạ!

Thực tế, bia, rượu là loại đồ uống được người dân ở nhiều nước trên thế giới ưa chuộng. Thậm chí, một số nước còn tổ chức lễ hội bia, rượu như một lễ hội văn hóa, thu hút rất đông khách du lịch yêu thích từ khắp nơi trên thế giới tham gia, tạo thành một thương hiệu du lịch văn hóa mang tầm quốc gia. 

Việt Nam là một trong những quốc gia có lượng tiêu thụ bia, rượu lớn nhất thế giới. Điều đó cho thấy, rất nhiều người Việt Nam cũng yêu thích uống bia, rượu. Tuy nhiên, điều đáng bàn là về văn hóa uống rượu, bia của một bộ phận không nhỏ người dân Việt Nam. Họ uống bia không phải để thưởng thức hương thơm, vị ngon của bia hay vì những lợi ích cho sức khỏe mà rượu, bia mang lại khi uống ít và phù hợp với thể trạng (cơ thể không mắc những bệnh cần kiêng uống đồ uống có cồn), mà coi đó là “thước đo” cho “đàn ông tính”. Bởi vậy, nhiều người uống bia, rượu vô độ, mời người khác cùng uống theo kiểu ép buộc, dẫn tới vô vàn hệ lụy về sức khỏe, kinh tế-xã hội…

Khi bàn về dự án Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cũng nhắc tới vấn đề này và gọi đó là “văn hóa kỳ lạ”, đồng thời cho rằng, phải thay đổi văn hóa của người sử dụng, người tiêu dùng rượu, bia ở Việt Nam.

Sử dụng bia, rượu đúng cách vẫn mang lại những ích lợi về sức khỏe và tinh thần. Tuy nhiên, nếu lạm dụng rượu, bia thì tác hại khôn lường. Bởi vậy, rất nhiều người mong dự án Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia sớm được Quốc hội thông qua để hạn chế những tác hại do rượu, bia mang lại. Không những thế, sau hàng loạt vụ TNGT thảm khốc do lái xe sử dụng rượu, bia gây ra thời gian qua, dư luận xã hội còn mạnh mẽ đề nghị xây dựng và áp dụng chế tài ở mức nghiêm khắc nhất cho người lái xe uống rượu, bia, dẫn tới tai nạn chết người. Một số luật sư đề nghị truy tố người lái xe trong tình trạng say rượu, bia gây tai nạn chết người với tội danh "Giết người" cho phù hợp với tính chất và mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội.

THÙY LÂM