Nhiều năm qua, các cấp chính quyền huyện Kỳ Anh trước đây và thị xã Kỳ Anh hiện nay đã thực hiện nghiêm hướng dẫn về các chính sách đền bù, giải phóng mặt bằng, hỗ trợ, đền bù thiệt hại sau sự cố môi trường biển và những tồn tại trên địa bàn. Tuy còn một số thiếu sót, nhưng đánh giá chung là công tác này bảo đảm tuân thủ quy định của pháp luật, được đông đảo người dân đồng tình, ủng hộ.
Cán bộ xã Kỳ Ninh đến thăm cụ Lê He, người nghèo vừa được trao tặng nhà.
Đến nay, các cấp đã triển khai việc hỗ trợ, đền bù cho các hộ làm muối, hộ đánh bắt nuôi trồng thủy-hải sản, các lao động dịch vụ nghề cá... bảo đảm đúng đối tượng. Số vật chất hỗ trợ cụ thể là: 1.066 tấn gạo hỗ trợ cho 5.208 hộ với 19.880 khẩu; 6.940,5 triệu đồng; hỗ trợ 1.155 tàu, thuyền có gắn máy dưới 90CV và 333 tàu, thuyền không gắn máy; 666,2 triệu đồng hỗ trợ cho 26 đối tượng nuôi trồng thủy-hải sản bị thiệt hại. Tiếp nhận và phân bổ gần 10 tỷ đồng tiền mặt và 43 tấn gạo, hơn 12.000 suất quà của các tổ chức, cá nhân hỗ trợ 20.000 lượt hộ dân bị ảnh hưởng. Công tác kê khai xác định thiệt hại, bồi thường thiệt hại được triển khai đúng trình tự, thủ tục với khoảng 15.000 đối tượng được thụ hưởng tương ứng số tiền khoảng 680 tỷ đồng. Việc triển khai bồi thường tại một số địa bàn rất khó khăn như: Kỳ Hà, Đông Yên, Tây Yên, Hòa Lộc do người dân chưa hợp tác kê khai, thẩm định nên các địa phương nói trên chậm tiến độ. Ban chỉ đạo thị xã kiên trì vận động và đến nay đã tạo được sự đồng thuận, tiến hành chi trả cho gần 5.000 đối tượng, với 81 tỷ đồng.
Người dân Kỳ Anh lắp đặt giàn mái che cho mô hình trồng rau sạch ở khu tái định cư.
Chúng tôi đến thôn Tiến Thắng, xã Kỳ Ninh (thị xã Kỳ Anh), một địa phương đã thực hiện việc chi trả bồi thường sự cố môi trường biển. Vào dịp cuối năm, những khó khăn của các hộ gia đình gắn bó với biển đã được đền bù. Các gia đình nhận tiền đền bù đều vui mừng bởi sẽ dành ra một số tiền nhỏ để sắm sửa một cái Tết đủ đầy như những năm trước. Ông Trần Xuân Học, một người dân trên địa bàn đưa cho chúng tôi xem tấm lưới lâu ngày không sử dụng đã bị bở dây: “Do ảnh hưởng từ sự cố môi trường nên có nhiều tháng tôi phải ở nhà, “thuyền hư, lưới bở”, cuộc sống gia đình cũng gặp khó khăn. Nhưng thật may, gần đến Tết, gia đình tôi đã được Nhà nước chi trả đền bù sau sự cố môi trường biển. Với số tiền 35 triệu đồng, gia đình tôi sẽ có một cái Tết ấm cúng. Sau Tết, tôi sẽ dùng số tiền còn lại để tu bổ, mua sắm ngư cụ để tiếp tục vươn khơi, bám biển”.
Dịp cuối năm, người dân thôn Tân Thành, xã Kỳ Nam (thị xã Kỳ Anh) rất vui khi nhận được một món quà lớn từ Bộ đội Biên phòng tỉnh Hà Tĩnh. Đó là công trình nhà văn hóa có diện tích gần 200m2 với kinh phí đầu tư gần 1,2 tỷ đồng từ sự đóng góp bằng tiền lương của cán bộ, chiến sĩ Bộ đội Biên phòng tỉnh Hà Tĩnh và sự ủng hộ, đóng góp của các cá nhân, doanh nghiệp đứng chân trên địa bàn. Ông Phan Xuân Ngọ, Phó bí thư Đảng ủy xã Kỳ Nam cho biết: “Kỳ Nam là một trong những xã nghèo, đặc biệt khó khăn của tỉnh Hà Tĩnh. Sau một thời gian thi công khẩn trương, với tinh thần làm việc hết lòng, đầy trách nhiệm, cán bộ, chiến sĩ Bộ đội Biên phòng tỉnh đã hoàn thành công trình đúng với yêu cầu thiết kế đề ra, bảo đảm chất lượng và mỹ thuật. Công trình khánh thành đúng dịp Tết mang ý nghĩa rất lớn. Chính quyền và nhân dân trong xã rất phấn khởi khi có một “ngôi nhà chung” khang trang để bà con sinh hoạt thuận tiện, góp phần giúp địa phương sớm hoàn thành các tiêu chí xây dựng nông thôn mới”. Cùng ngày đem niềm vui đến cho bà con thôn Tân Thành (xã Kỳ Nam), Bộ đội Biên phòng tỉnh Hà Tĩnh cũng đã trao 100 suất quà, mỗi suất gồm 500 nghìn đồng và 5kg gạo nếp tặng bà con giáo dân tại các khu tái định cư: Ba Đồng, Minh Huệ, thôn Đông Yên (xã Kỳ Lợi).
Thượng tá Hoàng Văn Hoan, Phó trưởng Công an thị xã Kỳ Anh cho biết: Khi có sự việc xảy ra, lực lượng quân sự, công an, biên phòng đã phối hợp trực tiếp nắm tình hình, trước hết là tình hình cơ sở, thông qua đó tuyên truyền, giải thích đến từng người dân, vận động những người dân do chưa hiểu đầy đủ, bị kích động quay trở về với cộng đồng, địa phương để lao động sản xuất ổn định cuộc sống. Ban chỉ huy của 3 đơn vị thường xuyên trực tiếp gặp nhau trao đổi rút kinh nghiệm phối hợp công tác. Lực lượng Công an thị xã Kỳ Anh đã có kế hoạch tuần tra, kiểm soát, trấn áp tội phạm, bảo đảm an ninh trước, trong và sau Tết. Kế hoạch đã triển khai đến tận cơ sở, đến xã, phường và thôn, xóm. Các lực lượng cũng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân không tàng trữ, vận chuyển, sử dụng các loại pháo và vật liệu nổ; phối hợp tuần tra giữa các lực lượng, bảo đảm an ninh trật tự trên địa bàn.
Nói chuyện với chúng tôi, ông Dương Thanh Hòa, Phó bí thư thường trực Thị ủy Kỳ Anh cho biết: “Chính quyền và nhân dân thị xã Kỳ Anh khẳng định rằng, tình hình an ninh trật tự cũng như an toàn xã hội được bảo đảm như hiện nay có vai trò rất quan trọng của lực lượng vũ trang, đặc biệt là sự phối hợp có hiệu quả của các lực lượng trong việc giải quyết những địa điểm tụ tập đông người cũng như tổ chức công tác bảo đảm an ninh trật tự trong các dịp lễ, Tết... Hiện nay, lực lượng vũ trang ở cơ sở hoạt động khá bài bản, đủ khả năng để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao”.
Những ngày cuối năm, chúng tôi đi dọc Kỳ Anh, đến thăm những vườn mai vàng rực của 30 hộ dân ở xã Kỳ Nam. Thật bất ngờ với chúng tôi, trên vùng đất phên giậu, nơi có địa danh nổi tiếng với những câu thơ Bước tới đèo Ngang bóng xế tà/ Cỏ cây chen lá, đá chen hoa của Bà Huyện Thanh Quan, vùng đất từng được gọi là "chó ăn đá, gà ăn sỏi", mai vàng vẫn nở hoa rực rỡ. Những người nông dân Kỳ Anh chất phác, thật thà đã rời nơi "chôn nhau cắt rốn", nhường đất đai cho một dự án công nghiệp lớn và tạo lập cuộc sống nơi khu tái định cư với những trăn trở, sáng tạo, tìm ra những mô hình làm ăn mới. Những vườn mai đón Tết là ví dụ điển hình và đã mang lại thu nhập hàng trăm triệu đồng cho mỗi hộ dân ở Kỳ Nam. Khó khăn còn không ít, bước đường đi đến thành công, hạnh phúc viên mãn cần phải có thêm nhiều nỗ lực hơn nữa, nhưng hình ảnh những vườn mai trên vùng đất Kỳ Anh, dù chưa nhiều, cũng đã mang lại cho chúng tôi cảm giác yên lòng, phấn chấn khi Xuân mới đang tới gần.
TRẦN HOÀI - LÊ TẦN - HOÀNG LÊ