Theo quy định, nhà truyền thống được xây dựng và tổ chức hoạt động tại các sư đoàn và tương đương, có ít nhất 500 hiện vật các loại (cả tư liệu và hiện vật gốc). Phòng truyền thống được xây dựng và tổ chức hoạt động tại các trung đoàn, lữ đoàn và tương đương, có ít nhất 150 hiện vật các loại (cả tư liệu và hiện vật gốc). Hiện tại trong toàn Quân chủng PK-KQ có 9 nhà truyền thống và 76 phòng truyền thống đang hoạt động.

leftcenterrightdel
Lữ đoàn 918 (Quân chủng PK-KQ) tổ chức cho chiến sĩ mới tham quan, tìm hiểu lịch sử tại phòng truyền thống của đơn vị. 
Nhà, phòng truyền thống trưng bày hình ảnh, hiện vật phản ánh những thông tin chân thực về lịch sử, chiến công của đơn vị qua các thời kỳ, những gương chiến đấu dũng cảm, các anh hùng liệt sĩ trong đơn vị; giới thiệu những bài học kinh nghiệm trong chiến đấu, công tác và lao động sản xuất… Hiện vật trong nhà, phòng truyền thống được đăng ký, bảo quản, kiểm kê, trưng bày giới thiệu theo quy định nghiệp vụ công tác bảo tàng truyền thống. Năm 2016, các nhà, phòng truyền thống trong Quân chủng PK-KQ đã bổ sung 2.105 ảnh và 718 hiện vật. Đại tá Nguyễn Văn Minh, Giám đốc Bảo tàng PK-KQ, cho biết: "Các nhà, phòng truyền thống đã làm tốt công tác sưu tầm, bảo quản, trưng bày những hiện vật liên quan đến lịch sử truyền thống, giới thiệu quá trình chiến đấu, xây dựng và trưởng thành của đơn vị. Nhiều hiện vật gốc có giá trị là cơ sở để đơn vị tuyên truyền giáo dục trực quan cho bộ đội". Việc sưu tầm hiện vật trưng bày trong nhà, phòng truyền thống được tiến hành thường xuyên, qua các cựu chiến binh từng tham gia chiến đấu, công tác, học tập tại đơn vị, qua quá trình huấn luyện, công tác của đơn vị và sự phối hợp với nhân dân địa phương.

Nhiều nhà, phòng truyền thống bước đầu đã làm tốt công tác trưng bày và tuyên truyền giáo dục truyền thống cách mạng của Đảng, dân tộc, quân đội và đơn vị trong các cuộc kháng chiến và sự nghiệp xây dựng bảo vệ Tổ quốc. Nhiều đơn vị đã chủ động sáng tạo trong đầu tư xây dựng và tổ chức hoạt động tạo hiệu quả giáo dục cao tại nhà, phòng truyền thống. Theo số liệu tổng hợp của Bảo tàng PK-KQ giai đoạn 2006-2016, hệ thống nhà, phòng truyền thống của các đơn vị trong quân chủng đã tổ chức tuyên truyền, giáo dục truyền thống và đón gần 650.000 lượt khách tham quan. Riêng năm 2016, các nhà, phòng truyền thống đã đón tiếp 781 đoàn với gần 180.000 lượt khách tham quan. Bằng các hoạt động phong phú, như: Hướng dẫn tham quan, trưng bày tại chỗ, trưng bày lưu động… các nhà, phòng truyền thống đã làm tốt công tác phối hợp, giao lưu văn hóa giữa bộ đội và nhân dân địa phương nơi đơn vị đóng quân, nhất là thanh niên, học sinh, sinh viên, đặc biệt vào dịp lễ, Tết, ngày kỷ niệm đạt hiệu quả xã hội tốt.

Nhà, phòng truyền thống ngoài việc tổ chức giới thiệu hình ảnh, hiện vật cho các đối tượng là cán bộ, chiến sĩ trong đơn vị, trong khu vực, còn là nơi tổ chức một số hình thức hoạt động văn hóa như: Tổ chức gặp mặt truyền thống các thế hệ cán bộ, chiến sĩ; giao lưu truyền thống giữa cán bộ, chiến sĩ với nhân dân địa phương nơi đơn vị đóng quân và thanh niên, học sinh, sinh viên trên địa bàn… Thượng tá Lê Tử Dân, Phó trưởng Phòng Tuyên huấn Quân chủng, cho biết: "Những năm qua, quân chủng đã chỉ đạo tiến hành hoạt động nhà, phòng truyền thống đúng kế hoạch, đạt chất lượng tốt, góp phần giáo dục, động viên, xây dựng nhân tố chính trị tinh thần cho bô%3ḅ đô%3ḅi, nâng cao sức mạnh chiến đấu, tô thắm hình ảnh cao đẹp Bộ đội Cụ Hồ, “Người chiến sĩ PK-KQ ưu tú".

Theo tìm hiểu của chúng tôi, bên cạnh những kết quả đạt được, hệ thống nhà, phòng truyền thống còn những hạn chế, công tác sưu tầm, đăng ký tư liệu, hiện vật của các đơn vị làm chưa thường xuyên, chưa kịp thời bổ sung các ảnh, tư liệu mới vào trưng bày. Đội ngũ nhân viên nhà truyền thống, phòng truyền thống chủ yếu kiêm nhiệm, thiếu sự bồi dưỡng kiến thức nghiệp vụ nên chưa đáp ứng yêu cầu hướng dẫn, giới thiệu và tổ chức các hoạt động giáo dục truyền thống đạt hiệu quả.

Để khắc phục những hạn chế đó, theo Thượng tá Lê Tử Dân, thời gian tới các đơn vị cần tiếp tục cải tạo, hoàn thiện cơ sở hạ tầng, bổ sung trang thiết bị hoạt động cho các nhà, phòng truyền thống chưa được đầu tư nâng cấp; đồng thời chú trọng làm tốt việc sưu tầm, phát triển số lượng hiện vật, phấn đấu hàng năm cấp sư đoàn sưu tầm 100-120 hiện vật, tư liệu; cấp trung đoàn 40 hiện vật, tư liệu. Đây chính là nguồn bổ sung để góp phần làm phong phú thêm hiện vật lịch sử trong các nhà, phòng truyền thống của quân chủng.

Bài và ảnh: VŨ DUY