Bách khoa toàn thư Britannica (Encyclopaedia Britannica) là một trong những bộ Bách khoa toàn thư tổng hợp lớn có uy tín bậc nhất của thế giới, cho đến nay đã phát hành ra hơn 100 quốc gia. Bách khoa toàn thư Britannica sắp tới sẽ được phát hành tại Việt Nam. Nhân sự kiện này, chúng tôi xin giới thiệu đôi điều về bộ sách này và hãng xuất bản Bách khoa toàn thư Britannica.

Bản Bách khoa toàn thư Britannica đầu tiên do ba học giả người Anh biên soạn tại Xcốt-len vào năm 1768 gồm: W.Smellie, A.Bell và C.Macfarquhar, xuất bản vào năm 1771, tổng cộng 3 quyển.

Vào năm 1768, Hãng xuất bản Bách khoa toàn thư Britannica (Encyclopaedia Britannica, Inc) là một hãng xuất bản mang tầm quốc tế, chủ yếu xuất bản Bách khoa toàn thư Britannica có tiếng vang toàn thế giới, được sáng lập tại thành phố Edinburgh, nước Anh. Năm 1902, trụ sở chính của hãng xuất bản Bách khoa toàn thư Britannica di chuyển đến thành phố Chi-ca-gô, bang I-li-noi, nước Mỹ, tiền vốn đã được quốc tế hóa, nhưng vẫn giữ nguyên tên cũ. Đến năm 1943, hãng xuất bản này bị ông W.Ben-tơn (W.Benton), Phó hiệu trưởng Trường đại học Chi-ca-gô mua đứt, bản quyền thuộc sở hữu của Trường đại học Chi-ca-gô.

Năm 1974, bản thứ 15 của bộ Bách khoa toàn thư Britannica hoàn toàn mới mẻ ra đời, phá vỡ mô thức bách khoa toàn thư kiểu tiêu chuẩn truyền thống, chia toàn thể bộ sách thành ba bộ phận: "Tường biên", "Giản biên" và "Loại mục", tổng cộng 30 cuốn.

"Tường biên" gồm 19 cuốn, 4.207 điều mục vừa và dài, mỗi điều mục hơn 1.000 từ đơn trở lên, ảnh minh họa có 4.000 bức đen trắng, 160 bức màu.

"Giản biên" gần 10 quyển, 102.214 điều mục ngắn, bình quân mỗi mục 137 từ đơn, ảnh minh họa, có 12.000 bức đen trắng, 4.000 bức màu.

"Loại mục" gồm một cuốn.

Bản Bách khoa toàn thư Britannica in năm 1985 tăng thêm hai cuốn "hướng dẫn tra cứu".

Sau khi quốc tế hóa tư bản, Hãng xuất bản Bách khoa toàn thư Britannica, ngoài việc xuất bản những bộ Bách khoa toàn thư Britannica không định kỳ, hãng còn xuất bản bổ sung bộ Bách khoa toàn thư hằng năm, như "Niên giám tư liệu thế giới Britannica", "Niên giám y học Britannica" và "Bách khoa toàn thư thiếu niên", v.v...

Doanh số của bộ Bách khoa toàn thư Britannica bản thứ 15 xuất bản năm 1979 là 275 triệu đô-la Mỹ. Tổng số lượng tiêu thụ bộ bách khoa toàn thư này trong năm 1986 là 15 vạn bộ.

Hiện nay, hãng xuất bản Bách khoa toàn thư Britannica có 7.000 công nhân viên chức. Chủ tịch Hội đồng quản trị là ông Guyn (R.P.Gwinn), Tổng giám đốc là ông No-tơn (P.B.Norton), Chủ tịch Hội đồng biên tập là ông Át-lơ (M.Adler), chủ biên là Gốt (P.Goz).

ĐINH MỸ LINH (Theo sách báo nước ngoài)