Theo TANDTC, ngày 5-2-2020, Hội đồng thẩm phán TANDTC đã thống nhất tôn vinh Hoàng đế Lý Thái Tông là nhân vật lịch sử tiêu biểu trong hoạt động xét xử của Việt Nam. Vua Lý Thái Tông đã đặt luật, trị quốc thần dân, đưa đất nước bước vào thời kỳ hoàng kim, thái bình, thịnh trị và trở thành tấm gương bảo vệ công lý tiêu biểu nhất trong thời đại quân chủ Việt Nam. Vua Lý Thái Tông đã cho ban hành bộ “Hình thư”, bộ luật chính thức thành văn đầu tiên trong lịch sử Việt Nam, khai mở nền pháp luật thân dân Đại Việt; xây dựng xã hội thượng tôn pháp luật, thiết lập và thi hành chế độ xét xử theo pháp luật, đưa hoạt động xét xử trong cả nước vào khuôn phép; trực tiếp xét xử nhiều vụ án nổi tiếng...

Đồng chí Nguyễn Hòa Bình, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao phát biểu tại phiên họp.

Việc xây dựng tượng vua Lý Thái Tông là nhằm tôn vinh những cống hiến to lớn cho đất nước, dân tộc của các bậc tiền nhân, đặc biệt là những công trạng trong lĩnh vực xét xử, tư pháp. Bên cạnh đó, còn hướng tới xây dựng một hình tượng lịch sử, đại diện cho hoạt động xét xử của Việt Nam. Việc lựa chọn nhân vật lịch sử tiêu biểu trong hoạt động xét xử của Việt Nam đã được triển khai trong gần 2 năm qua. TANDTC đã phối hợp với Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam tổ chức hội thảo khoa học với sự tham dự của các chuyên gia, nhà khoa học và lấy ý kiến của các đại biểu tham dự. Kết quả 75% các chuyên gia, nhà sử học, nhà khoa học lựa chọn vua Lý Thái Tông là nhân vật lịch sử tiêu biểu trong hoạt động xét xử của Việt Nam. Qua lấy ý kiến của cán bộ, công chức trong hệ thống Tòa án nhân dân, 82% ý kiến cũng có cùng lựa chọn này.

TANDTC đã thành lập Hội đồng nghệ thuật dựng tượng vua Lý Thái Tông và cố Chánh án TANDTC các thời kỳ. Trên cơ sở kết luận của Hội đồng nghệ thuật, TANDTC đã mời nhà điêu khắc Nguyễn Phú Cường sáng tác 3 mẫu phác thảo. TANDTC khẳng định, việc lựa chọn và tôn vinh vua Lý Thái Tông là nhân vật lịch sử tiêu biểu trong hoạt động xét xử của Việt Nam được tiến hành theo quy trình hết sức chặt chẽ, bảo đảm tính khách quan, thận trọng được các nhà sử học và công chức, người lao động trong hệ thống đồng thuận rất cao. Hiện nay, trên thế giới có gần 100 nước đã lựa chọn nhân vật làm biểu tượng, đại diện cho hoạt động xét xử của Tòa án trong đó, nhiều nước lựa chọn các vị vua làm biểu tượng cho công lý, cho hoạt động xét xử.

Phát biểu tại phiên họp, đồng chí Nguyễn Hòa Bình, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án TANDTC nhấn mạnh, các ý kiến đóng góp về việc xây dựng tượng vua Lý Thái Tông đều có tinh thần thiện chí, thể hiện trách nhiệm đối với việc giáo dục truyền thống, tôn vinh lịch sử. Đồng chí Nguyễn Hòa Bình cho biết, trên cơ sở ý kiến của các thành viên Hội đồng nghệ thuật gồm nhà điêu khắc, nhà sử học, nhà hoạt động văn hóa cùng với việc lắng nghe dư luận, sẽ báo cáo cấp có thẩm quyền quyết định. Phương án lựa chọn cần bảo đảm giá trị văn hóa, lịch sử, thẩm mỹ, nghệ thuật cao, thuyết phục người dân.

Tin, ảnh: MẠNH HƯNG