Theo số liệu từ ông Kim Thành, chuyên viên Vụ Chính sách Tiền tệ (Ngân hàng Nhà nước) thì từ đầu năm đến nay đã có hơn 40 doanh nghiệp đã tổ chức đấu giá gần 461 triệu CP. Riêng trong tháng 6 và đầu tháng 7, Tổng công ty bảo hiểm Bảo Việt, Công ty CP Vincom, Nhiệt điện Bà Rịa đã hút khoảng 5.200 tỷ đồng của các nhà đầu tư.

Tuy nhiên, đó mới chỉ là sự khởi đầu vì theo dự kiến, các nhà đầu tư sẽ còn tiếp tục được tham dự các cuộc lớn sắp đến.

Cùng với việc chủ động tăng cung trên thị trường chứng khoán, trong 6 tháng đầu năm, các cơ quan quản lý đã ban hành và thông báo kế hoạch ban hành một số chính sách quan trọng nhằm kìm hãm đà gia tăng quá mức của cầu chứng khoán.

Ngân hàng Nhà nước ban hành Chỉ thị số 03/2007/CT-NHNN ngày 28-5-2007 khống chế dư nợ vốn cho vay, chiết khấu giấy tờ có giá để đầu tư, kinh doanh chứng khoán ở mức dưới 3% tổng dư nợ tín dụng của tổ chức tín dụng. Vào thời điểm cuối năm 2006, các Ngân hàng Thương mại đã cho vay để đầu tư chứng khoán gấp 3 lần so với cùng kỳ năm 2005 và đã chiếm gần 3% tổng dư nợ tín dụng. Tuy nhiên, theo đánh giá của các Ngân hàng thì hiện nay, tỷ lệ cho vay đầu tư chứng khoán trong tổng dư nợ tín dụng của họ đang chiếm khoảng 5%. Như vậy, gần như sẽ không có thêm lượng vốn đáng kể nào từ ngân hàng chảy vào thị trường chứng khoán.

Trên một sàn giao dịch chứng khoán (ảnh internet)

Cùng với bước đi trên, Ngân hàng Nhà nước đã có Quyết định số 1141/2007/QĐ-NHNN ngày 28-5-2007 quy định về tỷ lệ dự trữ bắt buộc được áp dụng ngay từ ngày 1-6-2007. Theo quyết định này, tỷ lệ dự trữ bắt buộc đối với tiền gửi không kỳ hạn, tiền gửi có kỳ hạn dưới 12 tháng bằng VND đối với Ngân hàng Thương mại Nhà nước, Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đô thị, Ngân hàng Liên doanh, chi nhánh Ngân hàng Nước ngoài, Công ty Tài chính là 10%, từ 12 đến 24 tháng là 4%. Dự kiến sẽ có khoảng 50 nghìn tỷ VND (tương đương khoảng 3,12 tỷ USD) bị rút ra khỏi lưu thông. Như vậy, lượng vốn từ các ngân hàng đổ vào thị trường chứng khoán sẽ càng bị hạn chế và tiền gửi tiết kiệm đang trở nên hấp dẫn hơn so với cổ phiếu.

Thêm vào đó, việc Quốc hội dự kiến sẽ sớm thông qua Luật thuế Thu nhập cá nhân cũng sẽ có tác động không nhỏ tới các nhà đầu tư. Theo Dự thảo Luật thuế Thu nhập cá nhân, mức thuế đối với thu nhập từ chuyển nhượng vốn là 25%, đồng thời dự kiến chưa đánh thuế thu nhập đối với thu nhập từ tiền gửi tiết kiệm.

“Cầu ngoại” có vai trò rất quan trọng trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Theo dõi biến động của VN-Index, chỉ trong các giai đoạn tổng giao dịch của các nhà đầu tư nước ngoài chiếm hơn 30% tổng giao dịch của thị trường thì giai đoạn đó VN-Index mới tăng giá một cách vững vàng. Ngân hàng nhà nước trong 5 tháng đầu năm đã mua vào 7 tỷ USD để bình ổn thị trường ngoại hối, trong đó phần lớn từ nguồn đầu tư gián tiếp nước ngoài. Hiện nay nhiều ước tính cho rằng nguồn tiền mặt chuẩn bị đầu tư của các quỹ đầu tư nước ngoài tại Việt Nam đạt giá trị khoảng 1,5 đến 3 tỷ USD.

Tuy nhiên, trên thị trường chứng khoán niêm yết, sức mua của các nhà đầu tư nước ngoài đang trong xu hướng giảm sút trong thời gian gần đây. Sở dĩ có điều này là do hầu hết các công ty tốt đã hết room 49% dành cho các nhà đầu tư nước ngoài. Con đường giải ngân chính của các nhà đầu tư nước ngoài hiện nay là thông qua mua trái phiếu (trong tuần cuối tháng sáu, giao dịch trái phiếu rất sôi động với giá trị lớn gần ngang bằng giao dịch cổ phiếu) và mua cổ phiếu của các doanh nghiệp mới cổ phần hóa. “Cầu ngoại” trên thị trường niêm yết được dự báo đã và sẽ tiếp tục yếu ớt.

Tương lai của thị trường trong thời gian tới phụ thuộc vào việc các nguyên nhân gây sụt giảm thị trường có được giải tỏa bớt hay không và liệu có tin tức tốt lành nào sẽ xuất hiện trong thời gian tới hay không?

Thị trường trong thời gian tới sẽ không thể giải tỏa được sức ép về nguồn cung. Cùng với việc tỷ lệ lạm phát đang có nguy cơ vượt dự kiến, chưa có dấu hiệu nào cho thấy Chính phủ sẽ thay thế chính sách tiền tệ và tài khóa thắt chặt nhằm kìm hãm lạm phát, kìm hãm cung tiền và qua đó gây tác động tiêu cực tới khả năng huy động vốn đầu tư vào thị trường chứng khoán. Do vậy, dự đoán trong thời gian tới, “cầu nội” tiếp tục suy giảm.

Ngoài ra, mặc dù đã được đưa ra thảo luận rất nhiều nhưng vẫn chưa có tin tức gì về việc mở thêm room sở hữu cho các nhà đầu tư nước ngoài trong bối cảnh ngày càng có thêm nhiều nhà đầu tư và quỹ đầu tư nước ngoài mới vào Việt Nam, trong khi các quỹ đang hoạt động tiếp tục mở rộng quy mô. Sức ép giải ngân tiếp tục đè nặng lên các tổ chức đầu tư trong và ngoài nước.

Điều này có hai hệ quả chính: Thị trường khó lên mạnh bởi vì các quỹ lớn tiếp tục dìm giá thị trường để mua vào. Thị trường khó giảm mạnh bởi vì sức cầu thực vẫn đủ lớn, đặc biệt là sức cầu của các nhà đầu tư nước ngoài.

Điểm khả quan lớn nhất đối với thị trường chính là sự phát triển ổn định của nền kinh tế. Nhiều dự đoán quốc tế cho rằng trong năm 2007, Việt Nam có thể đạt mức tăng trưởng kinh tế kỷ lục hơn 9%. Có thể kỳ vọng hợp lý rằng thành tích kinh tế vĩ mô rất khả quan này là động lực cơ bản thúc đẩy sự tăng trưởng của TTCK trong trung hạn.

Trong thời gian tới, tin tức được kỳ vọng nhiều nhất là trong kỳ họp đầu tiên của Quốc hội khóa XII ngày 20-7-2007, cơ cấu của Chính phủ mới, với nhiều cải cách theo hướng tinh giản và hợp lý hóa, sẽ được bàn thảo và thông qua. Chính phủ mới, với những quyết sách mới đẩy mạnh cải cách kinh tế và hội nhập kinh tế, có thể sẽ mang tới những niềm tin mới, mạnh mẽ hơn, cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước trên thị trường chứng khoán.

Cũng trong thời gian tới, nhiều công ty sẽ công bố báo cáo tài chính giữa năm. Nếu các công ty niêm yết có kết quả kinh doanh khả quan, niềm tin của các nhà đầu tư sẽ được củng cố.

Như vậy, có thể nói thị trường chứng khoán trong thời gian tới vẫn tiếp tục chịu những sức ép giảm giá rất lớn. Tuy nhiên, những sức ép giảm giá này được hóa giải bởi triển vọng tốt đẹp nói chung của nền kinh tế và của mỗi công ty đang được niêm yết. Do vậy, khả năng thị trường sụt giảm mạnh trong thời gian tới là khá nhỏ.

TUẤN LINH