Áp lực giây cuối cùng

“Còi vàng” Hoàng Ngọc Hà từng rút ra kết luận: “Nghề trọng tài không ai nói hay được. Một trận đấu 90 phút anh hay gần hết, còn vài giây mà sai thì công sức cũng đổ sông, đổ biển cả. Đặc biệt, với những trận đấu kết quả phân định thắng thua được định đoạt ở giây cuối cùng”.

Trong giới trọng tài, “vua sân cỏ” Hoàng Ngọc Hà được thừa nhận tốt về chuyên môn khi hai năm liền (2019, 2020) đoạt danh hiệu “còi vàng”. Trọng tài Hoàng Ngọc Hà sinh hoạt cùng tổ trọng tài Hà Nội từ năm 2005, phải mất 10 năm ông Hà mới được cầm còi ở V-League. “Nếu không có thu nhập từ nghề giáo viên, tôi bỏ trọng tài lâu rồi”, ông Hà cho hay. Trọng tài Hoàng Ngọc Hà có hai người con còn nhỏ tuổi, ông bảo điều lo sợ nhất chính là nếu không may bắt nhầm, thổi sai thì áp lực vô cùng nặng nề. “Đi chơi cùng con nhỏ, cùng gia đình mà người ta bảo mình bắt thế này, thế kia thì thật xấu hổ”.

Trọng tài ở V-League cần phải bản lĩnh để linh hoạt ứng phó với mọi tình huống.Ảnh: HẢI ĐĂNG.

Lời trọng tài Hoàng Ngọc Hà thật đáng để suy ngẫm. Như hai trận đấu ở vòng 9 V-League 2021, giữa CLB Thanh Hóa-CLB TP Hồ Chí Minh (1-1), Hoàng Anh Gia Lai-Nam Định (4-3), bàn thắng đều đến vào những giây cuối cùng trận đấu với tâm lý và áp lực cực kỳ căng thẳng. Để rồi trên sân Thanh Hóa, trọng tài chính Nguyễn Viết Duẩn và các trợ lý phải nhờ đến sự hỗ trợ của cảnh sát cơ động mới có thể rời sân, trong sự phản ứng thái quá đến từ cầu thủ, ban huấn luyện CLB TP Hồ Chí Minh. Còn trên sân Pleiku, trọng tài chính Trần Đình Thịnh cũng bị cầu thủ Nam Định bủa vây phản đối khi cho chủ nhà hưởng phạt đền vào cuối trận. Bàn thắng của Công Phượng trên chấm 11m ở phút 90+5 càng khiến đội khách phản ứng dữ dội với tổ trọng tài sau khi trận đấu khép lại.

Ở V-League, trọng tài bị áp lực cực lớn. Kể cả khi bắt chính xác, trọng tài cũng bị phản ứng, bị quây, bị rượt đuổi và thậm chí bị đánh. Mỗi trọng tài đều có kinh nghiệm lẫn được hướng dẫn cách xử lý tình huống nhưng thử tưởng tượng, bị cả đội quây vào la mắng, rượt đánh mà trọng tài không bị ảnh hưởng tâm lý mới lạ. Nhiều lần bị khán giả la ó, chửi mắng nhưng “còi vàng” Hoàng Ngọc Hà tự tin cho hay: “Khán giả càng đông, càng hò hét, tôi càng phải nghiêm túc, cẩn trọng. Tôi coi đó là động lực giúp mình bắt tốt hơn” và “tôi luôn nhớ câu nói mà những đàn anh đi trước đã dạy: “Trọng tài hay là người biết ngăn ngừa sự cố từ trước khi nó xảy ra”.

Nhưng không phải trọng tài nào cũng có bản lĩnh như “còi vàng” Hoàng Ngọc Hà, Dương Mạnh Hùng. Giải nghệ đã lâu nhưng ông Dương Mạnh Hùng vẫn thường xuyên theo dõi sân cỏ V-League và sự phát triển của các đồng nghiệp. “Còi vàng” Dương Mạnh Hùng bộc bạch: “Uy tín sinh ra từ niềm tin. Niềm tin phải bắt đầu từ chuyên môn. Trọng tài có chuyên môn tốt, đạo đức tốt thì quăng vào đâu cũng làm được việc, cũng thể hiện được bản lĩnh”. Nhớ lại chuyện cũ, ông Hùng tổng kết: “Từ đầu những năm 2000, khi tôi làm nhiệm vụ tại V-League thì áp lực cực nhiều. 2/3 số trận tôi làm trọng tài có người của đội bóng đặt thẳng vấn đề với tôi trước trận, nhưng tôi luôn từ chối. Tôi đã cam kết với chính mình: Nếu trận sau không được thổi nữa thì mình được thanh thản. Còn khi mình thể hiện được trình độ thì người ta sẽ cần mình”.

Chiều mai (18-4), trận cầu tâm điểm vòng 10 V-League 2021 sẽ diễn ra trên sân Pleiku, giữa đội đầu bảng Hoàng Anh Gia Lai và Hà Nội FC. Nói về “độ nóng” của trận đấu, ông Dương Mạnh Hùng kể lại chuyện cũ: “Giai đoạn 2005-2006 là quãng thời gian đầy khó khăn nhưng cũng hết sức thú vị với tôi. Hồi đó mỗi khi Hoàng Anh Gia Lai-Đồng Tâm Long An gặp nhau, chọn trọng tài nào điều khiển trận đấu cũng khiến lãnh đạo VFF đau đầu. Nhiều cái tên được đưa ra nhưng các bên liên quan đều không đồng ý. Cuối cùng, tôi luôn được cầm còi”.

Khi chúng tôi bàn chuyện trọng tài giờ hay bị áp lực, ông Hùng cười lớn mà rằng: “Trọng tài muốn không bị áp lực thì trước trận đấu hay trong trận đấu đừng hoa mắt trước vật chất, không vì lời nói của một ai đó mà bẻ còi. Trọng tài bản lĩnh là người tập trung thật tốt vào chuyên môn cho đến giây cuối cùng”.

Bàn về những áp lực mà trọng tài đang phải trải qua ở mùa giải này, ông Trần Anh Tú, Ủy viên Thường trực VFF, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam (VPF) cho rằng: “Chúng tôi cũng hết sức thông cảm cho đội ngũ trọng tài. VPF đã đề xuất với VFF thay đổi cách tập huấn giữa mùa giải để giúp các trọng tài nghiêm túc rút kinh nghiệm. Ngay sau mỗi vòng đấu, VPF đều cắt băng hình các tình huống mà trọng tài cần phải rút kinh nghiệm để Ban Trọng tài gửi cho lực lượng trọng tài làm nhiệm vụ. VFF cần phải yêu cầu Ban Trọng tài thay đổi việc đào tạo theo hướng tích cực, phải phát hiện và chủ động đào tạo, sử dụng những trọng tài có khả năng chuyên môn và đạo đức”.

 KHOA MINH