Trên tuyến biên giới phía Bắc của Tổ quốc, lực lượng Bộ đội Biên phòng có trên 100 đơn vị cơ sở và đồn biên phòng (gọi chung là ĐBP) làm nhiệm vụ bảo vệ biên cương, giữ vững an ninh trật tự khu vực biên giới. Do yêu cầu, nhiệm vụ, phần lớn các ĐBP đóng quân ở trên núi cao, xa dân cư, cơ sở hạ tầng, kinh tế - xã hội địa phương chưa phát triển, giao thông không thuận tiện, thời tiết khí hậu khắc nghiệt, điều kiện sinh hoạt của bộ đội còn thiếu thốn. Doanh trại của đa số các ĐBP chưa được đầu tư xây dựng cơ bản nên nơi ăn, ở, sinh hoạt, làm việc… của bộ đội gặp rất nhiều khó khăn. Hầu hết các ĐBP đóng quân thuộc vùng rét đậm; hàng năm có từ 3 - 4 tháng rét đậm, rét hại, nhiều khi nhiệt độ xuống dưới 00C… có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ bộ đội và khả năng thực hiện nhiệm vụ của đơn vị. Những năm gần đây, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, Bộ Quốc phòng (BQP), Tổng cục Hậu cần (TCHC) và các cơ quan, ban, ngành, cấp uỷ, chính quyền các địa phương, các doanh nghiệp… cùng với sự nỗ lực cố gắng của Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng và các đơn vị cơ sở, công tác chống rét cho cán bộ, chiến sĩ biên phòng đã có những chuyển biến đáng kể. Việc tổ chức cho bộ đội tắm nước nóng, chống gió lùa nhà ở, nhà làm việc… được lãnh đạo, chỉ huy các cấp, trực tiếp là lãnh đạo, chỉ huy các ĐBP hết sức quan tâm. Căn cứ vào quân số, nhiệm vụ, các đơn vị đã xác định quy mô và loại hình tắm nước nóng phù hợp với điều kiện cụ thể như sử dụng hệ thống năng lượng mặt trời, đun bằng ga, đun bằng điện hoặc đun bằng than củi. Từ năm 2010 trở về trước, do nguồn kinh phí trên cấp còn hạn hẹp (mỗi điểm tắm nước nóng chỉ được đầu tư khoảng 15-20 triệu đồng) nên qui mô xây dựng còn nhỏ; trang thiết bị của nhiều đơn vị bị hư hỏng không có kinh phí duy tu, bảo dưỡng kịp thời nên việc bảo đảm nước nóng có lúc bị gián đoạn, chưa đáp ứng kịp thời nhu cầu sinh hoạt của bộ đội.

Trung tướng Nguyễn Vĩnh Phú- Chủ nhiệm TCHC kiểm tra chất lượng nước và dụng cụ sinh hoạt ở ĐBP Pò Hèn (Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Ninh) tháng 1-2012. Ảnh: HỒNG QUANG

Để tăng cường chống rét, đảm bảo sức khoẻ cho cán bộ, chiến sĩ Biên phòng thuộc 8 tỉnh biên giới phía Bắc, năm 2010, Bộ trưởng BQP đã chỉ đạo TCHC và Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng tổ chức kiểm tra, nghiên cứu, đề xuất và triển khai ngay các giải pháp chống rét cấp bách, trong đó có nội dung chống gió lùa và bảo đảm nước nóng phục vụ bộ đội tắm vào mùa rét.

Trên cơ sở chỉ đạo của Thủ trưởng BQP và hướng dẫn của các cơ quan chức năng, ngay trước mùa rét năm 2011, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng đã cấp bổ sung kinh phí và chỉ đạo quyết liệt các đơn vị tổ chức thực hiện nghiêm túc nhiệm vụ được giao. Về tắm nước nóng, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng đã cấp bổ sung kinh phí trên 01 tỷ đồng (bình quân 10 triệu đồng/điểm) để các đơn vị nâng cấp và duy tu, bảo trì, bảo dưỡng các hệ thống tắm nước nóng bảo đảm phục vụ bộ đội. Các đơn vị đã chủ động phát huy nội lực, khai thác thêm các nguồn kinh phí, kết hợp với nguồn ngân sách của trên cấp để bổ sung hoàn chỉnh các trang thiết bị, cải tạo và nâng cấp khu vực tắm. Ngoài ra, các đơn vị còn chuẩn bị dự trữ lượng củi khô cần thiết để đun nước tắm, đốt lò sưởi ấm cho bộ đội... đề phòng khi mất điện hoặc xảy ra sự cố. Ngay cả đối với các ĐBP (thuộc Bộ Chỉ huy Biên phòng tỉnh Điện Biên) vừa mới được thành lập năm 2011, mặc dù nhà cửa, doanh trại chưa được đầu tư xây dựng cơ bản, mới chỉ dừng lại ở mức độ làm nhà tạm nhưng Bộ Chỉ huy Biên phòng tỉnh cũng đã ưu tiên kinh phí lắp đặt hệ thống tắm nước nóng bằng năng lượng mặt trời để bảo đảm nước nóng cho bộ đội (mỗi đồn 2 bình loại 300 lít). Từ đầu năm 2012, ngành Hậu cần Bộ đội Biên phòng đã phối hợp, hiệp đồng với Cục Quân nhu, nhà cung cấp và các đơn vị tổ chức lắp đặt và đưa vào sử dụng 78 hệ thống bếp lò hơi cơ khí phục vụ nấu ăn hàng ngày cho bộ đội kết hợp tận dụng nhiệt lượng còn thừa khi nấu ăn để làm nóng nước tắm, tiết kiệm đáng kể chi phí đầu tư xây dựng. Hiện nay, Cục Hậu cần Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng đang đầu tư kinh phí triển khai mở rộng quy mô, nâng cao hiệu suất và hiệu quả trong tổ chức bảo đảm tắm nước nóng cho bộ đội. Đặc biệt trong quá trình sử dụng, một số ĐBP thuộc Bộ Chỉ huy Biên phòng tỉnh Hà Giang còn có sáng kiến tận dụng nước nóng ngâm các loại lá cây thuốc của bà con dân tộc, phục vụ bộ đội ngâm, tắm, nâng cao sức khoẻ. Nhờ vậy đến nay, 100% ĐBP trên tuyến biên giới phía Bắc đã có đủ hệ thống tắm nước nóng phục vụ bộ đội.

Bên cạnh việc quan tâm tổ chức cho bộ đội tắm nước nóng, ngay từ năm 2009 về trước, các ĐBP, đơn vị biên phòng thuộc 8 tỉnh biên giới phía Bắc đã chủ động tận dụng các loại vật liệu tại chỗ như ni lông, tấm nhựa, bìa các-tông, ván ép, cót ép, tấm xốp… để che chắn tạm thời, chống gió lùa về mùa đông cho bộ đội. Tuy nhiên, đây là những vật liệu không bảo đảm độ bền lâu dài trong sử dụng và ảnh hưởng đến tính thống nhất, thẩm mỹ của các công trình doanh trại. Từ năm 2011, với nguồn kinh phí gần 6,7 tỷ đồng được BQP cấp và nguồn vốn tự có, các đơn vị đã thực hiện chống gió lùa một cách cơ bản và đồng bộ. Các cửa sổ chớp và ô thoáng trang trí phía trên cửa, được làm thêm lớp cửa nhôm kính dạng cửa lùa ở phía trong nhà, có thể mở được cánh khi thời tiết nóng theo thứ tự ưu tiên từ nhà ở, nhà làm việc đến nhà trực ban tiếp dân. Khu vực nhà tắm nóng được che chắn, lắp thêm cửa để bộ đội không bị cảm lạnh do gió lùa lúc tắm. Tính đến cuối tháng 2 năm 2012, ngoài những ĐBP đã có hệ thống cửa và ô thoáng kín, toàn bộ 68 ĐBP còn lại thuộc 8 tỉnh biên giới phía Bắc đã hoàn thành việc lắp đặt hệ thống chống gió lùa với 2.525 m2 cửa đi, 3.698 m2 cửa sổ, 888 m2 ô thoáng các loại đảm bảo đúng kế hoạch đã đề ra.

Với những kết quả đạt được trong thời gian qua, có thể khẳng định, nhờ sự quan tâm đầu tư, chỉ đạo kịp thời của BQP cùng với sự nỗ lực các cơ quan chức năng và các đơn vị, đến nay, các ĐBP trên toàn tuyến biên giới phía Bắc đã có đủ nước nóng tắm và hệ thống chống gió lùa, bảo đảm chống rét tốt cho bộ đội về mùa đông, cải thiện đáng kể đời sống sinh hoạt của cán bộ chiến sỹ, góp phần tích cực vào việc hoàn thành nhiệm vụ chung của đơn vị.

Tuy nhiên, hiện nay việc bảo đảm nước nóng tắm phục vụ bộ đội và hệ thống chống gió lùa mới chỉ thực hiện ở các ĐBP trên tuyến biên giới phía Bắc; các đơn vị khác còn lại (cả đất liền và đảo) đóng quân từ Thừa Thiên - Huế trở ra chưa được đầu tư. Vì vậy, đề nghị các cơ quan chức năng trong thời gian tới nghiên cứu, bổ sung kinh phí tiếp tục đầu tư xây dựng các điểm tắm nước nóng và chống gió lùa cho các ĐBP thuộc các tỉnh còn lại từ Thừa Thiên - Huế trở ra, các tiểu đoàn huấn luyện cơ động, các đơn vị khối học viện, nhà trường trực thuộc Bộ Tư lệnh. Đồng thời, hằng năm cấp một khoản kinh phí nhất định để các đơn vị có điều kiện bảo dưỡng, bảo trì các hệ thống trên nhằm phát huy hiệu quả trong sử dụng, bảo đảm kịp thời cho bộ đội. Mong rằng, những đề xuất trên sẽ được Thủ trưởng BQP và các cơ quan chức năng quan tâm, giúp đỡ, tạo điều kiện cho cán bộ, chiến sĩ Biên phòng hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ quản lý, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, bảo vệ vững chắc chủ quyền biên giới quốc gia trong mọi tình huống.

Đại tá Phan Lâm Bình,  Chủ nhiệm Hậu cần BTL BĐBP