Theo CNN, ngày 2-8, nhà báo Edgar Alberto Nava đã bị giết tại thành phố Zihuatanejo de Azueta thuộc bang Guerrero (Mexico). Phòng Tư pháp bang này cho biết, nạn nhân bị bắn bằng một khẩu súng cỡ nòng 9mm. Được biết, ông Edgar Alberto Nava làm việc cho trang tin tức La Verdad de Zihuatanejo. 

Cùng ngày, ông Cuitláhuac García, Thống đốc bang Veracruz của Mexico thông báo rằng nhà báo Jorge Ruíz Vázquez đã bị giết hại tại thành phố Actopan thuộc bang Veracruz. Ông Jorge Ruíz Vázquez là phóng viên của báo El Gráfico de Xalapa. Trước khi bị sát hại, nhà báo Jorge Ruíz Vázquez đã lên kế hoạch sẽ đứng ra làm chứng trước cơ quan thực thi pháp luật về những hành động đe dọa nhằm vào ông. Jorge Ruíz Vázquez cho rằng Thị trưởng Actopan là người đứng sau việc này. Cảnh sát bang Veracruz đang tiến hành điều tra để tìm ra nguyên nhân tại sao các biện pháp bảo vệ nạn nhân và người thân của nạn nhân không được triển khai, vì trước khi xảy ra sự việc, chính quyền địa phương đã đề nghị bảo vệ Jorge Ruíz Vázquez cùng gia đình. 

Các mối đe dọa luôn rình rập nhà báo trong quá trình tác nghiệp. Ảnh: Getty Images. 

Trước đó, ngày 30-7, một vụ sát hại nhà báo khác cũng xảy ra tại Mexico. Theo hãng thông tấn Notimex của Mexico, nhà báo nổi tiếng của Mexico Rogelio Barragan được phát hiện đã chết trong cốp xe ô tô của chính ông trong tình trạng hai tay bị trói và có dấu hiệu bị tra tấn. Thi thể ông với nhiều vết bầm tím và vết thương ở đầu đã được tìm thấy tại Zacatepec, một thị trấn ở bang Morelos, cách bang Guerrero không xa. Nhà báo Rogelio Barragan là Tổng biên tập của cổng thông tin điện tử Guerrero Al Instante-chuyên có những bài viết về tham nhũng và hoạt động của các băng đảng mafia ở bang Guerrero.

Ba vụ sát hại nhà báo xảy ra liên tiếp trong vòng một tuần tại Mexico đã khiến dư luận rúng động và phẫn nộ. Giới chức Mexico cam kết sẽ điều tra tìm ra thủ phạm đứng sau các vụ việc trên. Từ lâu, Mexico đã được coi là “vùng đất tử thần” đối với các nhà báo. Theo Ủy ban Nhân quyền quốc gia Mexico, kể từ năm 2000, hơn 100 nhà báo đã bị sát hại tại nước này. Các băng đảng tội phạm và quan chức tham nhũng đã trở thành những mối đe dọa thường trực tới tính mạng của các nhà báo đang tác nghiệp ở quốc gia Bắc Mỹ. Đáng chú ý, bang Guerrero, vốn có nhiều khu vực bị các băng đảng ma túy kiểm soát, là một trong những nơi có tỷ lệ giết người cao nhất tại Mexico. Chính quyền Mexico đã đưa ra nhiều biện pháp để bảo vệ các nhà báo, trong đó có việc thành lập một văn phòng công tố đặc biệt về tội phạm chống lại các nhà báo. Tuy nhiên, những nỗ lực của giới chức Mexico vẫn chưa thu được kết quả đáng kể.

Theo số liệu của tổ chức phi chính phủ Press Emblem Campaign (PEC) có trụ sở tại Geneva (Thụy Sĩ), trong nửa đầu năm 2019 có 38 nhà báo đã bị sát hại tại 20 quốc gia và khu vực trên thế giới. Theo PEC, số nhà báo bị giết hại trong nửa đầu năm 2019 giảm 42% so với cùng kỳ năm ngoái, song, con số này vẫn rất đáng lo ngại, đặc biệt là ở Mexico và Afghanistan. Các nhóm khủng bố ở Afghanistan và các băng đảng tội phạm ở Mexico là thủ phạm chính gây ra các vụ sát hại nhà báo. Xét theo khu vực, Mỹ Latin là nơi xảy ra nhiều vụ việc nhất với 15 nhà báo bị sát hại trong 6 tháng đầu năm 2019. Tại Trung Đông, số nhà báo bị sát hại giảm trong bối cảnh xung đột ở Syria và Iraq đang giảm.

Nhiều năm qua, Chính phủ Mexico đã tìm cách trấn áp các băng đảng tội phạm ma túy tàn bạo bằng cách tiêu diệt hoặc truy tố kẻ cầm đầu. Tuy nhiên, sự biến mất của các ông trùm khiến nhiều băng đảng tan rã, dẫn đến tình trạng đấu đá nội bộ và tranh giành địa bàn trở nên tàn khốc. Nhằm đẩy mạnh cuộc chiến chống tội phạm trong nước, Mexico đã chính thức ra mắt Lực lượng Vệ binh quốc gia vào tháng 6 vừa qua. Tổng thống Mexico Andrés Manuel López Obrador cho biết, các thành viên lực lượng này sẽ được triển khai đến các “điểm nóng” về tội phạm và an ninh. Bảo đảm an ninh và trấn áp tội phạm hiện là thách thức lớn nhất mà Tổng thống Mexico Andrés Manuel López Obrador phải đối mặt trong bối cảnh số vụ giết người ngày càng gia tăng. Theo Reuters, hồi tháng 7 vừa qua, Văn phòng An ninh công cộng quốc gia Mexico công bố dữ liệu thống kê cho thấy, trong 6 tháng đầu năm đã có 14.603 vụ giết người xảy ra tại nước này, cao hơn con số 13.985 vụ của cùng kỳ năm ngoái.

 LÂM ANH