Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus (giữa) tại một cuộc họp báo về dịch Covid-19. Ảnh: AP

Theo Reuters, trong một tuyên bố, Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres khẳng định cần duy trì các nguồn lực hỗ trợ WHO, đặc biệt trong bối cảnh cơ quan này có vai trò rất quan trọng trong các nỗ lực của thế giới nhằm chống lại đại dịch Covid-19. Theo ông Antonio Guterres, hiện không phải lúc cắt giảm nguồn lực cho các hoạt động của WHO hay bất kỳ tổ chức nhân đạo nào khác trong cuộc chiến chống đại dịch. Trên mạng xã hội Twitter, Đại diện cấp cao về chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell tuyên bố lấy làm tiếc về quyết định của Mỹ. Theo ông Josep Borrell, hiện là thời điểm cần tập hợp tối đa nỗ lực của các nước để khống chế và giảm thiểu tác động của dịch bệnh. Chủ tịch Ủy ban Liên minh châu Phi Moussa Faki Mahamat cũng nhấn mạnh trách nhiệm chung của cộng đồng quốc tế nhằm bảo đảm WHO có thể thực hiện nhiệm vụ của mình “trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết”. 

Bày tỏ quan ngại sâu sắc trước động thái của Mỹ, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho rằng quyết định trên sẽ làm suy yếu năng lực của WHO và ảnh hưởng tới hợp tác quốc tế trong việc phòng, chống dịch Covid-19. Trung Quốc khẳng định sẽ luôn ủng hộ WHO “đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy hoạt động y tế công cộng quốc tế và ứng phó với dịch bệnh toàn cầu”. Cùng chung quan điểm, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov tuyên bố Chính phủ Nga ủng hộ WHO trong công tác phòng, chống dịch Covid-19. Ông Dmitry Peskov cũng nhắc lại tuyên bố của Hội nghị thượng đỉnh trực tuyến Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) hồi cuối tháng 3 vừa qua, trong đó nhấn mạnh đại diện các nước tham dự cùng với WHO cam kết thực hiện mọi biện pháp để vượt qua đại dịch. Trong khi đó, Ngoại trưởng Đức Heiko Maas cho rằng đổ lỗi không giúp ích được gì. Theo ông Heiko Maas, sự lây lan của virus SARS-CoV-2 là không có biên giới và một trong những khoản đầu tư tốt nhất hiện nay là “tăng cường vai trò của Liên hợp quốc, nhất là WHO trong việc phát triển và phân phối các bộ xét nghiệm cũng như vaccine”.

Tại Mỹ, phản ứng với quyết định của chính quyền, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi cho rằng, chấm dứt tài trợ trong khi WHO đang dẫn đầu cuộc chiến toàn cầu chống dịch Covid-19 là một việc làm vô nghĩa. Bà Nancy Pelosi khẳng định các nghị sĩ Đảng Dân chủ sẽ tìm cách “phản công” lại quyết định của Nhà Trắng. Hiệp hội Y khoa Mỹ cũng nhận định quyết định của Tổng thống Donald Trump là bước đi nguy hiểm sai hướng, đồng thời thúc giục ông chủ Nhà Trắng xem xét lại vấn đề này. Khẳng định có quan hệ rất tốt với WHO, Giám đốc Trung tâm Phòng, chống và kiểm soát dịch bệnh Mỹ Robert Redfield tuyên bố hai bên sẽ tiếp tục hợp tác để ngăn chặn đại dịch hiện nay.

Về phần mình, Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus bày tỏ mong muốn Mỹ sẽ tiếp tục là nhà tài trợ chính cho WHO. Ông Ghebreyesus cho biết, hoạt động ứng phó với đại dịch Covid-19 của WHO sẽ được các nước thành viên của tổ chức này cũng như các cơ quan độc lập đánh giá để bảo đảm tính minh bạch và xác định trách nhiệm rõ ràng. Chia sẻ trên mạng xã hội Twitter, Tổng giám đốc WHO khẳng định giờ không phải lúc “lãng phí thời gian” và mục tiêu hiện tại của WHO là phục vụ mọi người dân để bảo vệ mạng sống của họ cũng như ngăn chặn đại dịch Covid-19. 

Theo đài NPR, Mỹ hiện là nhà tài trợ lớn nhất của WHO, đóng góp hơn 20% ngân sách của tổ chức này. Đánh giá về việc Mỹ ngừng tài trợ cho WHO, tờ The Guardian dẫn lời bà Nahid Bhadelia, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Đại học Boston (Mỹ) cho rằng điều đó không khác gì thảm họa, bởi “WHO là một đối tác kỹ thuật toàn cầu, là nền tảng mà qua đó các quốc gia có chủ quyền chia sẻ dữ liệu, công nghệ, là con mắt của chúng ta trước quy mô toàn cầu của đại dịch này”. Trả lời phỏng vấn tờ Business Insider, chuyên gia Jeremy Konyndyk tại Trung tâm Phát triển toàn cầu có trụ sở ở Washington nhận định, nếu giáng đòn vào WHO, chính chúng ta sẽ chịu tác động, bởi điều đó sẽ khiến nỗ lực ngăn chặn dịch bệnh toàn cầu trở nên khó khăn hơn. “Khi lửa vẫn còn cháy, dù ở bất kỳ đâu trên thế giới, tất cả chúng ta đều sẽ bị tổn thương. Và WHO thực sự giữ một vai trò quan trọng để dập tắt những đám cháy như vậy. Chúng ta nên tạo điều kiện để họ làm việc này thay vì gây chiến với họ”, chuyên gia Jeremy Konyndyk nhấn mạnh.

HOÀNG VŨ