Mới 7 giờ sáng nhưng không khí làm việc tại Bộ môn-Khoa Sinh hóa, Bệnh viện Quân y 103 khá nhộn nhịp. Các bác sĩ, kỹ thuật viên mỗi người một việc, từ lấy bệnh phẩm, làm công tác chuẩn bị, đến thực hiện xét nghiệm... Đại tá, PGS, TS Phạm Văn Trân, Chủ nhiệm Bộ môn-Khoa Sinh hóa nói với chúng tôi: “Mỗi ngày bộ môn-khoa tiếp nhận một lượng lớn mẫu (khoảng 1.000 mẫu) với khoảng 10.000 xét nghiệm. Bởi vậy, các bác sĩ, kỹ thuật viên phải làm việc hết sức khẩn trương, chính xác để kịp thời trả kết quả cho người bệnh làm căn cứ chẩn đoán, điều trị”.
Thực hành xét nghiệm trên hệ thống xét nghiệm sinh hóa-miễn dịch tự động Architect ci16200.
Nếu như ngày trước, việc chẩn đoán, điều trị cho bệnh nhân còn dựa nhiều vào kinh nghiệm thì ngày nay, các kết quả cận lâm sàng như sinh hóa, chẩn đoán hình ảnh... là căn cứ chính. Theo Đại tá, PGS, TS Phạm Văn Trân, chính vì tầm quan trọng của lĩnh vực sinh hóa mà thời gian qua, bộ môn-khoa đã được cấp trên quan tâm đầu tư, từng bước hiện đại hóa với nhiều máy móc, trang bị hiện đại như hệ thống xét nghiệm sinh hóa-miễn dịch tự động Architect ci16200; hệ thống xét nghiệm miễn dịch tự động DXI-800; các máy xét nghiệm sinh hóa tự động AU-5800, AU-680; máy xét nghiệm nước tiểu tự động ATLAS; hệ thống định lượng HbA1c theo phương pháp sắc ký lỏng hiệu năng cao... Nhờ đó, ngoài các xét nghiệm thông thường, bộ môn-khoa đã thực hiện được nhiều xét nghiệm mới, khó mà chưa nhiều bệnh viện làm được, điển hình như các xét nghiệm dấu ấn ung thư sớm (dấu ấn ung thư phổi pro-GRP, SCC, Cyffra 211; dấu ấn ung thư dạ dày pepsinogen I, pepsinogen II; dấu ấn ung thư gan PIVKA II...); triển khai nhiều bộ xét nghiệm phục vụ chẩn đoán như Triple test chẩn đoán sàng lọc trước sinh, Fibro test chẩn đoán xơ gan... Đại tá, PGS, TS Nguyễn Văn Khoa, Phó giám đốc Bệnh viện Quân y 103 bổ sung: “Bệnh viện Quân y 103 là một trong những cơ sở đi đầu trong ghép tạng và việc Bộ môn-Khoa Sinh hóa thực hiện tốt các xét nghiệm theo dõi chống thải ghép như định lượng nồng độ thuốc Cyclosporin, Tacrolimus... đã góp phần quan trọng làm nên thành công đó”.
Với đặc thù là nơi cung cấp kết quả cận lâm sàng về sinh hóa-thông tin quan trọng để các bác sĩ chẩn đoán chính xác bệnh và đưa ra phương án điều trị tối ưu cho bệnh nhân, Bộ môn-Khoa Sinh hóa xác định luôn phải thực hiện các xét nghiệm kịp thời, bảo đảm kết quả có độ chính xác cao. Cùng với đầu tư máy móc, trang bị, xây dựng đội ngũ cán bộ, bác sĩ, kỹ thuật viên, điều này chỉ có được khi “hiện đại hóa” công tác quản lý chất lượng. Với quan điểm đó, bộ môn-khoa đã xây dựng thành công và triển khai áp dụng hệ thống quản lý chất lượng phòng xét nghiệm theo tiêu chuẩn ISO 15189, được đánh giá là đơn vị dẫn đầu trong thực hiện chương trình tăng cường quản lý phòng xét nghiệm hướng tới đạt chuẩn ISO (chương trình SLMTA) do Cục Quân y (Bộ Quốc phòng) tiến hành. Bộ môn-khoa đang tích cực phấn đấu để được công nhận tiêu chuẩn ISO-15189 về quản lý chất lượng vào giữa năm 2017.
Bên cạnh việc hoàn thành tốt nhiệm vụ xét nghiệm phục vụ lâm sàng, Bộ môn-Khoa Sinh hóa còn thực hiện hiệu quả công tác huấn luyện, đào tạo và nghiên cứu khoa học. Thượng tá Bùi Bá Minh, Phó chủ nhiệm Bộ môn Sinh hóa cho biết, sinh hóa là bộ môn cơ sở nên tất cả các đối tượng học viên từ đào tạo trình độ cao đẳng, đại học tới sau đại học, từ học viên hệ quân sự đến học viên hệ dân sự đều phải tham gia học tập nên lưu lượng học viên lớn. Để nâng cao chất lượng huấn luyện, đào tạo, bộ môn-khoa đã chủ động xây dựng kế hoạch hợp lý theo hình thức đào tạo tín chỉ, thay đổi phương pháp dạy-học theo hướng tích cực, lấy học viên làm trung tâm, tăng thời gian thực hành, thảo luận... Dù biên chế còn thiếu so với yêu cầu nhiệm vụ thực tế, lại phải thực hiện nhiều nhiệm vụ nhưng nhờ tinh thần “hết lòng vì học sinh”, đội ngũ cán bộ, giảng viên, bác sĩ của bộ môn-khoa luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ giảng dạy, năm nào cũng có cán bộ được công nhận giảng viên giỏi cấp học viện. Bộ môn-Khoa Sinh hóa cũng đã tham gia nhiều đề tài khoa học các cấp như: Tham gia nghiên cứu ảnh hưởng của bức xạ siêu cao tần với sức khỏe bộ đội; nghiên cứu hằng số sinh hóa của người Việt Nam; tham gia nghiên cứu ghép thận trên người, ghép gan trên động vật thực nghiệm... Gần đây, bộ môn-khoa đã mở rộng hướng nghiên cứu chuyên sâu trong lĩnh vực hóa sinh lâm sàng và hóa sinh phân tử bước đầu đạt kết quả tốt. Từ năm 2011 đến 2015, bộ môn-khoa đã công bố hơn 70 bài báo khoa học trên các tạp chí uy tín trong và ngoài nước...
Đại tá, PGS, TS Nguyễn Văn Khoa khẳng định, với sự quan tâm, đầu tư đúng hướng của cấp trên, sự nỗ lực của đội ngũ cán bộ, nhân viên, Bộ môn-Khoa Sinh hóa đã hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ, góp phần vào thành công chung của bệnh viện và học viện. Thời gian tới, Đảng ủy, Ban giám đốc Bệnh viện Quân y 103 sẽ tiếp tục có chủ trương, giải pháp phù hợp nhằm xây dựng bộ môn-khoa từng bước hiện đại, đủ năng lực hoàn thành tốt nhiệm vụ trong tình hình mới.
Bài và ảnh: TRUNG HIẾU