Bài 2: Luyện “thuốc bổ” ở Bệnh viện Quân y 105

QĐND Online - “Một nụ cười bằng 10 thang thuốc bổ”, câu nói tuy dí dỏm đấy, nhưng phản ánh rất đúng tầm quan trọng của yếu tố “tâm lý, tinh thần” đối với cuộc sống thường nhật của mỗi người. Điều đó lại càng đúng với những người đang điều trị bệnh. Đến Bệnh viện Quân y 105, nụ cười là hình ảnh dễ thấy nhất ở mỗi thầy thuốc nơi đây…Có được kết quả đó là do Bệnh viện đã và đang tích cực đưa Nghị quyết xây dựng, nâng cao văn hoá ứng xử trong Bệnh viện đi vào cuộc sống, công việc hàng ngày…

Giảm…nhăn, giảm…cáu

Đại tá Đỗ Quang Mão sâu xa trải lòng: Đảng, Nhà nước rất quan tâm đến việc xây dựng nền văn hóa, xã hội văn hóa, gia đình văn hóa, con người văn hóa. Ở đơn vị chúng tôi, xây dựng văn hóa trong bệnh viện từ cốt lõi của ba mối quan hệ: Giữa thầy thuốc với bệnh nhân và gia đình bệnh nhân; giữa đồng nghiệp với nhau; giữa con người với môi trường. Xây dựng cảnh quan, môi trường tự nhiên xanh, sạch, đẹp ngoài cảm giác tạo cho bệnh viện giống…công viên chính là thực hiện chống nhiễm khuẩn, xử lý tốt vấn đề rác thải trong bệnh viện. Còn mối quan hệ thầy thuốc-bệnh nhân, thầy thuốc-thầy thuốc phải hướng đến thể hiện lối sống, triết lý sống của văn hóa ứng xử và hành động. Nói một cách nôm na, dễ hiểu là khi giao tiếp với nhau, hãy bớt nhăn nhó, khó tính, tăng cường sự cởi mở, thân thiện.

Thực tế những năm trước đây ở Bệnh viện 105 cho thấy, có những y, bác sĩ chưa coi trọng vấn đề văn hóa giao tiếp với bệnh nhân, còn “kiệm” cười, “kiệm” hỏi han, chia sẻ. Ví dụ như khi bệnh nhân nhập viện, có những điều dưỡng chỉ thực hiện “động tác” đi gọi bác sĩ chứ chưa thăm hỏi nhiệt tình. Cách hành xử đó đôi khi gây hiểu lầm cho người nhà bệnh nhân, khiến họ bất bình, thậm chí đòi chuyển bệnh nhân đi khỏi bệnh viện trong tình trạng bệnh nhân đang nguy hiểm tính mạng.

Giao thừa Tết Qúy tỵ 2013, lãnh đạo, chỉ huy Bệnh viện 105  có mặt kiểm tra công điều trị bệnh nhân tại Khoa Hồi sức cấp cứu. Ảnh: Hải Sơn

Những biểu hiện còn hạn chế đó được soi xét nghiêm túc. Ví dụ, trường hợp Trung úy, y sỹ Phùng Văn Huy, kỹ thuật viên X quang của Khoa Chẩn đoán hình ảnh, trong kíp trực đêm 2-4-2013 đã ứng xử không khéo, trong khi người nhà bệnh nhân có uống rượu. Huy vốn ít nói, không giải thích đúng quy trình chụp cho người bệnh hiểu nên dẫn đến hai bên to tiếng. Sau đó, cả kíp trực phải tường trình trước khoa, Huy đã nhận được những đóng góp thẳng thắn, chân tình như tâm lý tiếp xúc với bệnh nhân không tốt, chưa có thái độ ứng xử đúng với bệnh nhân, chưa kịp thời mời bác sĩ trực thăm khám…Khoa cũng kiến nghị với bệnh viện đánh tụt hạng lao động, thực hiện trực kèm, “học tập” trong 1 tháng. Giờ đây, trong quá trình công tác, Huy đã có sự tiến bộ rõ rệt.

Triển khai Nghị quyết xây dựng, nâng cao văn hóa ứng xử trong bệnh viện, Đảng ủy Bệnh viện Quân y 105 xác định các “mũi nhọn” thực hiện nghị quyết này là Khoa Khám bệnh (nơi tiếp nhận bệnh nhân ban đầu), Khoa Tim mạch (nơi bệnh nhân dễ phát sinh các mặt bệnh khác như huyết áp, nếu bị ức chế mạnh) và Khoa Chấn thương (nơi không kịp thời cấp cứu, điều trị, bệnh nhân và người nhà dễ sinh lo âu)…

Tăng nụ cười

Tại Khoa Khám bệnh, ở phía ngoài phòng xếp số, lấy thứ tự, chúng tôi nghe được lời của nhân viên trực, nói năng dứt khoát, lịch sự qua chiếc loa phóng thanh: “Mời bệnh nhân có số thứ tự 420 vào phòng số 6”. “Xin mời cụ Nguyễn Thị Xường, 83 tuổi, ưu tiên vào phòng số 9”…

Mang những điều mắt thấy, tai nghe trao đổi với Đại tá Trần Tuấn Hải, anh khiêm tốn:

-Trung bình mỗi ngày có năm, sáu trăm bệnh nhân đến khám, ngày đông đến bảy trăm người. Đối tượng bệnh nhân đa dạng, người bệnh nặng, người bệnh nhẹ, người là lãnh đạo cơ quan, đơn vị, người là nông dân bình thường, trình độ dân trí, ứng xử khác nhau…đó là cái khó, đòi hỏi thầy thuốc phải ứng xử cho khéo. Thông thường khi giao tiếp, người ta dễ ứng xử với nhau qua thái độ của người trực diện nhưng là bác sĩ thì không thể được. Khám bệnh là tiếp xúc bằng lời nói, bằng hành động, rất cần sự niềm nở, thăm khám kịp thời. Chúng tôi phải hiểu người bệnh, hiểu người nhà của họ nữa. Chẳng hạn, có người bệnh hỏi rất nhiều, hỏi chưa chuẩn…thì phải giải thích hợp lý để họ hiểu, thấy đúng bệnh nhưng không quá lan man, làm ảnh hưởng đến người khác phải chờ đợi. Ở Khoa Khám bệnh, nếu không kịp thời phân cấp, xử lý, sẽ bị ùn tắc bệnh nhân…

Thượng tá Kiều Kim Chung (ngoài cùng bên trái), Chủ nhiệm Khoa Tim mạch ân cần thăm, khám bệnh nhân.

- Vậy nhưng các y tá, bác sĩ cũng mỗi người một tính, họ chịu áp lực cao của công việc, có lúc sẽ chịu chi phối của chuyện gia đình, không thể lúc nào cũng cười được, tất sẽ phải cáu gắt? Chúng tôi đặt vấn đề, bác sĩ Hải lý giải:

- Thầy thuốc là nghề đặc biệt nên chúng tôi giáo dục anh em, bệnh nhân là “khách hàng đặc biệt”, chúng ta cần bệnh nhân và phải giữ được, thu hút được bệnh nhân. Công việc phải đặt lên hàng đầu, ăn nói phải lựa lời, tối thiểu cho đầy đủ chủ ngữ, vị ngữ. Tuyệt đối tránh, không được có lời nói xúc phạm đến bệnh nhân.

Cũng với câu hỏi trên, Thượng úy QNCN, y sĩ  Đỗ Thị Thanh Huyền cho rằng, chị em phải tự điều tiết, tự giải tỏa áp lực trong công việc, tự học tập, rèn luyện để chọn cách ứng xử cho linh hoạt. Thông thường, thái độ của đội ngũ thầy thuốc ảnh hưởng đến tâm lý của bệnh nhân nhưng cũng có trường hợp, nhân viên y tế hỏi thế nào, bệnh nhân cũng không nói, thái độ bất hợp tác. Lúc ấy, y tá, bác sĩ cũng “bất hợp tác” thì người bệnh thiệt thòi nhưng xét về trách nhiệm, mình không hoàn thành nhiệm vụ điều trị, về lương tâm thì càng không đành…

Bài, ảnh: ANH THU - HOÀNG HÀ - DUY ĐÔNG

Nâng cao chất lượng khám, điều trị ở Bệnh viện Quân y 105 (bài 1)