Việc học tập đạo đức của mỗi người được hình thành ngay từ bé và ở trong chính mỗi gia đình. Quá trình học tập đạo đức được tiếp nối thông qua các bài học ở trường và trong giao tiếp, ứng xử ngoài xã hội. Thực tế chứng minh, nếu được giáo dục đạo đức tốt ngay từ khi còn nhỏ, được kèm cặp chỉ bảo thường xuyên, liên tục và định hướng đúng đắn thì sẽ có được những công dân có ích với phẩm chất đạo đức đặc trưng, như: Chí tiến thủ, khả năng sáng tạo, vượt khó khăn và ứng xử có văn hóa... Cũng trong thực tế, dù được gia đình, nhà trường, xã hội quan tâm giáo dục, nhưng một số bạn trẻ vẫn có những việc làm không chuẩn mực, thậm chí vi phạm pháp luật. Đây chính là căn nguyên khiến không ít người bi quan cho rằng, đạo đức của một bộ phận giới trẻ trong xã hội ta có xu hướng ngày càng sa sút.
Các chuyên gia tâm lý khẳng định, việc tự rèn luyện phẩm chất đạo đức của mỗi người là rất quan trọng, quyết định lớn tới thành công mà người đó có khả năng đạt được trong tương lai. Cùng với đó, hầu hết các vụ việc thanh niên vi phạm pháp luật, bị xử lý đều có nguyên nhân từ việc chưa chịu khó rèn luyện, tu dưỡng đạo đức với các biểu hiện như: Thiếu bản lĩnh, không biết kiềm chế cảm xúc, dễ bị lôi kéo, cực đoan trong xử lý tình huống... Cá biệt, một số bạn trẻ thiếu kiến thức, niềm tin vào sự tu dưỡng đạo đức nên quên lãng việc tự rèn, sống buông thả, chạy theo giá trị vật chất, dẫn đến những sai lầm rất nguy hại. Thế nên, vấn đề quan trọng với mỗi bạn trẻ là phải tự tìm cho mình các biện pháp rèn luyện đạo đức phù hợp, để tinh thần, tâm lý có đủ “sức đề kháng” chống lại sự cám dỗ của mặt trái xã hội. Muốn đạt được mục đích đó, các bạn trẻ cần tự xây dựng cho mình những “giới hạn”, xác định những nguy cơ có thể xảy ra ở từng sự việc và nhất thiết không vượt qua giới hạn đã xác định.
Việc tự rèn luyện phẩm chất đạo đức là căn cốt để tu thân và lập nghiệp hiệu quả. Xin nhắc lại lời dạy của Bác Hồ để mỗi bạn trẻ có thêm động cơ và quyết tâm hơn trong tự rèn luyện đạo đức: “Có tài mà không có đức là người vô dụng, có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó”. Sự bền bỉ, nghiêm khắc với chính mình, hình thành nếp sống có kỷ luật là cách tốt nhất để rèn đạo đức. Đây chính là căn cốt để các bạn trẻ phát huy trí tuệ, tài năng, hướng tới mục tiêu lập thân, lập nghiệp bền vững trong tương lai.
THẢO HUYỀN