QĐND - Cục Quân lực là cơ quan thuộc Bộ Tổng tham mưu, là cơ quan đầu ngành quân lực toàn quân có chức năng, nhiệm vụ tham mưu cho Tổng Tham mưu trưởng, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Quân ủy Trung ương về tổ chức lực lượng quân đội. Trải qua 70 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Cục Quân lực đã có những đóng góp quan trọng vào sự nghiệp kháng chiến giải phóng dân tộc, thống nhất nước nhà và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Ngay sau khi Bộ Tổng tham mưu được thành lập, Tổ Nhân sự thuộc Bộ Tổng tham mưu được hình thành, đây là tổ chức đầu tiên trong các tổ chức tiền thân của Cục Quân lực. Trước đòi hỏi của nhiệm vụ cách mạng, Tổ Nhân sự phát triển thành Phòng Nhân sự (Phòng 1). Từ năm 1947, Bộ Quốc phòng-Tổng Chỉ huy (sau này đổi thành Bộ Quốc phòng-Tổng Tư lệnh), có 3 tổ chức là: Phòng Nhân sự, Phòng Trang bị cấp dưỡng (thuộc Bộ Tổng tham mưu) và Cục Quân chính (thuộc Bộ Quốc phòng) có nhiệm vụ liên quan đến chức năng, nhiệm vụ của Cục Quân lực. Tháng 3-1951, Cục Quân lực được tổ chức trên cơ sở sáp nhập 3 cơ quan trên. Ngày 19-12-1985, Tổng Tham mưu trưởng ký Quyết định số 410/QĐ-TM lấy ngày 8-9-1945 là Ngày truyền thống của Cục Quân lực.

Trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp, chống đế quốc Mỹ và tay sai, với chức năng là cơ quan tham mưu chiến lược đầu ngành về tổ chức lực lượng, Cục Quân lực đã bám sát quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, kịp thời tham mưu cho Tổng Tham mưu trưởng, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng chỉ đạo xây dựng lực lượng vũ trang 3 thứ quân vững mạnh, nâng cao chất lượng con người, phát triển vũ khí trang bị kỹ thuật cùng toàn Đảng, toàn dân mở nhiều chiến dịch tiến công địch toàn diện trên khắp các chiến trường, liên tiếp giành thắng lợi, mà đỉnh cao là Chiến dịch Điện Biên Phủ và Đại thắng mùa Xuân 1975, đưa sự nghiệp giải phóng dân tộc của nhân dân ta đến thắng lợi cuối cùng.

Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, thống nhất đất nước, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta bước sang một giai đoạn cách mạng mới, tập trung giải quyết hậu quả của 30 năm chiến tranh, thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN. Cục Quân lực đã tham mưu giúp Tổng Tham mưu trưởng, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng chỉ đạo điều chỉnh tổ chức, quân số, trang bị đáp ứng với yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ biên giới Tây Nam, biên giới phía Bắc, tổ chức các đơn vị làm nhiệm vụ quốc tế giúp các nước bạn.

Từ năm 1981, tình hình biên giới dần dần ổn định, đất nước bước vào giai đoạn mới, tập trung ổn định tình hình, tiếp tục đẩy mạnh hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN. Cục Quân lực đã tham mưu giúp Bộ Tổng tham mưu và Bộ Quốc phòng chỉ đạo điều chỉnh tổ chức biên chế, giảm tổng quân số thường trực, đẩy mạnh công tác động viên, tích cực xây dựng các đơn vị dự bị động viên, chuyển một phần lực lượng quân đội sang làm kinh tế… cho phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ.

Công cuộc đổi mới toàn diện đất nước mở ra với nhiều thuận lợi và khó khăn. Cục Quân lực đã nắm chắc, vận dụng đúng đắn đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước, của Đảng ủy Quân sự Trung ương (nay là Quân ủy Trung ương) và Bộ Quốc phòng, làm tham mưu cho bộ tiến hành xây dựng lực lượng quân đội phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ trong từng giai đoạn. Đặc biệt từ năm 1986-1995, Cục Quân lực đã tham mưu giúp Bộ Tổng tham mưu, Bộ Quốc phòng chỉ đạo tiến hành chấn chỉnh tổ chức biên chế, kiện toàn lại lực lượng thường trực theo hướng: Gọn, mạnh, phù hợp với thế bố trí chiến lược mới.

Với tình cảm tri ân đối với các anh hùng liệt sĩ, Cục Quân lực đã tham mưu cho bộ chỉ đạo, triển khai thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 07/CT-BQP, về việc giải mã ký hiệu, phiên hiệu của các đơn vị quân đội trong chiến tranh giải phóng và chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, nhằm xác định được rõ địa bàn tác chiến của từng đơn vị và tìm ra địa điểm nơi các liệt sĩ hy sinh, cung cấp thông tin để các đơn vị quân đội tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và giải quyết chế độ chính sách tồn đọng sau chiến tranh.     

Công tác trang bị luôn được coi trọng. Trong đó, Cục Quân lực đã tham mưu cho Bộ Quốc phòng chỉ đạo toàn quân quản lý tốt trang bị kỹ thuật, tập trung mua sắm, cải tiến một số vũ khí trang bị hiện đại, từng bước nâng cao sức chiến đấu của quân đội. Công tác bảo đảm, quản lý, sử dụng quân số ngày càng chặt chẽ, khoa học. Cục đã thực hiện tốt chế độ chính sách, chủ động nghiên cứu đề xuất cho phù hợp với thực tiễn và đúng với chế độ, chính sách của Đảng, Nhà nước, từng bước thực hiện chính quy về công tác tổ chức lực lượng.

Lực lượng dự bị động viên thường xuyên được chăm lo xây dựng chất lượng tổng hợp ngày càng cao. Khả năng sẵn sàng động viên, sẵn sàng chiến đấu không ngừng được nâng lên, quân nhân dự bị và phương tiện kỹ thuật của nền kinh tế quốc dân đã được chỉ đạo đăng ký, quản lý chặt chẽ. Cục Quân lực đã tích cực tham mưu cho Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng trong biên soạn, ban hành các văn bản quy phạm pháp luật như: Luật Nghĩa vụ quân sự, Pháp lệnh Dự bị động viên, các thông tư, nghị định… nhằm lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng, tổ chức quân đội theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại.

Trải qua 70 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Cục Quân lực đã có những đóng góp xứng đáng, góp phần xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam không ngừng trưởng thành, lớn mạnh. Trong mỗi thời kỳ, mỗi giai đoạn cách mạng, cùng với toàn quân, cán bộ, nhân viên Cục Quân lực luôn thể hiện rõ bản chất người quân nhân cách mạng, bản chất Bộ đội Cụ Hồ. Đó là lòng trung thành, đức hy sinh, tinh thần tận tụy, ý thức tổ chức kỷ luật, sức sáng tạo và lòng say mê nghề nghiệp... Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, dù khó khăn, gian khổ, ác liệt đến mấy, cán bộ, nhân viên, chiến sĩ Cục Quân lực luôn vững vàng, kiên định vượt qua để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ quân sự, quốc phòng trong giai đoạn đất nước hội nhập sâu rộng, Cục Quân lực luôn chú trọng xây dựng cơ quan theo hướng tinh, gọn, mạnh, hợp lý; coi trọng xây dựng nền nếp chính quy, cải tiến lề lối làm việc, phương pháp tác phong công tác, sát thực tiễn, sát cơ sở; chăm lo xây dựng cơ quan vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức. Chú trọng xây dựng Đảng bộ, xây dựng cơ quan ngày càng trưởng thành, vững mạnh, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhiệm vụ được giao. Đảng bộ cục hằng năm đều đạt trong sạch vững mạnh, cơ quan đạt vững mạnh toàn diện, các tổ chức quần chúng đạt vững mạnh xuất sắc, đơn vị an toàn tuyệt đối.

Với những thành tích nổi bật đạt được trong thời gian qua, Cục Quân lực đã được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân năm 2005; Huân chương Quân công hạng nhất (1984); 3 Huân chương Chiến công hạng ba (1954, 1997, 2001); nhiều cờ thi đua, bằng khen của Bộ Quốc phòng, Bộ Tổng tham mưu. Hàng nghìn lượt tập thể và cá nhân của Cục Quân lực đạt danh hiệu Đơn vị Quyết thắng, Chiến sĩ thi đua, bằng khen, giấy khen... Năm 2015, Cục Quân lực vinh dự  được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng nhì.

Trong giai đoạn cách mạng mới, nhiệm vụ củng cố quốc phòng, xây dựng Quân đội nhân dân, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN, đang đặt ra những yêu cầu mới, đòi hỏi Cục Quân lực phải luôn nỗ lực vượt bậc, quán triệt sâu sắc đường lối, quan điểm của Đảng, chủ trương, chính sách, pháp luật của Nhà nước để vận dụng vào nhiệm vụ của mình; chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ có đủ phẩm chất, năng lực; luôn chủ động, sáng tạo, tiếp tục đổi mới tư duy quân sự, quốc phòng, tham mưu cho bộ về tổ chức lực lượng quân đội đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn cách mạng mới.

Thiếu tướng TÔ VIẾT BÁO

Cục trưởng Cục Quân lực, Bộ Tổng tham mưu