QĐND - Từ năm 1999 đến nay, Đảng ủy, Bộ tư lệnh Bộ đội Biên phòng (BĐBP) đã lựa chọn, bố trí hàng trăm cán bộ tăng cường cho các xã biên giới thuộc địa bàn trọng điểm. Qua gần 15 năm thực hiện đã khẳng định đây là chủ trương đúng đắn, mang lại hiệu quả nhiều mặt, đặc biệt là góp phần xây dựng nhiều xã, bản biên giới vững mạnh, thực sự khởi sắc.

Nơi khó có… cán bộ biên phòng

Khu vực biên giới nước ta gồm 1.074 xã, phường, thị trấn (thuộc 226 huyện, thị xã của 44 tỉnh, thành phố), trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm khoảng 19%, với gần 50 dân tộc và 6 tôn giáo chính. Địa bàn khu vực biên giới đã được Đảng, Nhà nước và các địa phương quan tâm đầu tư phát triển về nhiều mặt, đời sống nhân dân từng bước được nâng lên, tuy nhiên hệ thống chính trị cơ sở ở một số địa phương còn yếu, khá nhiều thôn, bản "trắng” về đảng viên và chưa đủ đảng viên để thành lập chi bộ. Đội ngũ cán bộ cơ sở ở một số địa bàn năng lực lãnh đạo, quản lý, điều hành còn hạn chế...

Cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Mường Mươn (BĐBP tỉnh Điện Biên) giúp nhân dân địa phương dựng nhà mới.

 

Thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, quân đội, tháng 10-1998, Đảng ủy BĐBP thống nhất với một số tỉnh ủy, thành ủy về chủ trương tăng cường cho mỗi xã biên giới đặc biệt khó khăn một cán bộ BĐBP, giúp địa phương xây dựng hệ thống chính trị cơ sở, phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng -an ninh.

Đến xã biên giới Đàm Thủy, huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng, ấn tượng đầu tiên với chúng tôi là khung cảnh làng quê thanh bình, hệ thống đường giao thông liên xã được bê tông hóa, không còn cảnh lầy lội như mấy năm trước. Thấy chúng tôi hỏi đường đến UBND xã, chị Lý Thị Tuyên hồ hởi: Các chú hỏi “bộ đội Đạt” phải không? “Bộ đội Đạt” mà chị nói chính là Trung tá Mê Văn Đạt, dân tộc Tày, cán bộ Đồn Biên phòng Đàm Thủy (Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh Cao Bằng) được tăng cường về đảm nhiệm chức vụ Bí thư Đảng ủy xã Đàm Thủy từ năm 2007. Tháng 5-2011, anh được bầu vào HĐND xã và được HĐND bầu giữ chức Chủ tịch UBND với số phiếu tín nhiệm 100%. Dẫn chúng tôi đi thăm hệ thống thủy lợi nội đồng, anh chia sẻ: "Năm 2007, khi về “nhậm chức” Bí thư Đảng ủy xã, tôi thấy ruộng đất ở đây phì nhiêu, nhưng nông nghiệp kém phát triển, đặc biệt ở bản Lũng Phi -ắc, hầu hết bà con đi khai thác quặng trái phép, tình hình an ninh trật tự khá phức tạp... Đảng ủy xã bàn bạc, ra chủ trương đề nghị trên đầu tư xây dựng hệ thống thủy lợi nội đồng. Sau này, trên cương vị Chủ tịch UBND xã, Trung tá Mê Văn Đạt trực tiếp triển khai thực hiện dự án. Từ chỗ chỉ làm một vụ lúa mùa, bà con trong xã đã trồng cấy thêm vụ đông xuân, đưa tổng diện tích gieo trồng lúa, hoa màu... của toàn xã lên gần 500ha/vụ và phát triển chăn nuôi, với tổng đàn trâu, bò gần 1.800 con... Anh cùng tập thể bàn bạc, lập dự án san nền, “cắm” hơn 150 ki -ốt bán hàng để bà con buôn bán, trao đổi hàng hóa. Tỷ lệ hộ nghèo của xã giảm mạnh, từ 23% năm 2007, xuống 9,8% hiện nay; năm 2009, xã đã xóa được thôn, bản chưa có đảng viên, chi bộ, an ninh trật tự ở địa bàn trước đây từng là “điểm nóng”, nay đã yên bình.

Đồng chí Nông Văn Chấn, Bí thư Huyện ủy Trùng Khánh rất vui khi cho biết: “Cán bộ biên phòng tăng cường cho các xã là hầu hết có trình độ và kiến thức khá toàn diện, dám nghĩ dám làm, không có tư tưởng cục bộ địa phương, hết lòng phục vụ và chăm lo cho đời sống của nhân dân...”. Theo đánh giá của Tỉnh ủy Cao Bằng: Cán bộ biên phòng tăng cường cho các xã có đóng góp rất tích cực trong xây dựng, củng cố hệ thống chính trị ở cơ sở, bảo vệ an ninh biên giới, phát triển kinh tế -xã hội ở địa phương, đời sống của bà con đồng bào các dân tộc ở nhiều xã, bản biên giới được cải thiện rõ rệt…

Phát huy hiệu quả “cán bộ xã mang quân hàm xanh”

Từ năm 1999 đến năm 2010, Bộ tư lệnh BĐBP đã lựa chọn, tăng cường cán bộ là sĩ quan, QNCN cho 427 xã biên giới, xã đặc biệt khó khăn thuộc 29 tỉnh, thành phố. Từ năm 2010 đến nay, BĐBP tăng cường 339 sĩ quan, QNCN cho 339 xã biên giới thuộc 26 tỉnh, thành phố, trong đó có 234 đồng chí giữ các chức danh trong cấp ủy, chính quyền địa phương. Đội ngũ cán bộ tăng cường cho các xã đã thể hiện rõ vai trò, trách nhiệm, góp phần giải quyết hiệu quả những vấn đề khó khăn, bất cập ở cơ sở, bổ sung cán bộ cho các địa bàn yếu kém, phức tạp, đồng thời cũng đáp ứng yêu cầu, nguyện vọng của cấp ủy, chính quyền địa phương ở khu vực biên giới.

Đại tá Vũ Thanh Sơn, Phó trưởng Phòng Vận động quần chúng Bộ tư lệnh BĐBP cho biết: Những năm qua, đội ngũ cán bộ biên phòng tăng cường đã tham mưu và trực tiếp tham gia cùng địa phương xây dựng, củng cố, đưa 19 xã từ yếu kém lên khá; củng cố kiện toàn 657 tổ chức đảng; phát triển hơn 1.600 đảng viên mới, xóa 168 thôn, bản “trắng” về đảng viên và tổ chức đảng; củng cố gần 1.350 tổ chức quần chúng, hơn 1000 tổ an ninh tự quản, tổ hòa giải; tích cực giúp xây dựng, củng cố tác phong, lề lối làm việc cho tổ chức và cán bộ ở cơ sở. Đặc biệt, cán bộ biên phòng tăng cường cho các xã đã tham mưu và triển khai thực hiện gần 200 dự án vừa và nhỏ xây dựng cơ sở hạ tầng, khai hoang cải tạo gần 2.400ha ruộng lúa nước; làm mới, sửa chữa 522km đường giao thông, 115 lớp học, 38 trạm y tế; xây dựng 40 hệ thống nước sạch, hơn 220 bể nước cung cấp nước sinh hoạt...

Để thực hiện hiệu quả chủ trương tăng cường cán bộ BĐBP cho các xã biên giới, hải đảo, Bộ tư lệnh BĐBP đã ban hành “Quy định tạm thời về chức năng, nhiệm vụ, mối quan hệ công tác của cán bộ tăng cường các xã biên giới, hải đảo”, theo đó xác định: Chỉ bố trí, tăng cường cán bộ BĐBP cho các xã biên giới đặc biệt khó khăn, xã yếu kém về chính trị, kinh tế, cán bộ yếu, thiếu; xã có vấn đề phức tạp về an ninh trật tự, xã vùng sâu, vùng xa... Cán bộ tăng cường là sĩ quan, QNCN có bản lĩnh chính trị vững vàng, có năng lực tổ chức, có tác phong lãnh đạo và công tác quần chúng. Quá trình công tác, cán bộ tăng cường cho các xã phải thường xuyên giữ mối quan hệ chặt chẽ với đồn biên phòng, xây dựng tốt mối quan hệ giữa đồn biên phòng với cấp ủy, chính quyền địa phương.

Kinh nghiệm của các đơn vị, địa phương thực hiện tốt chủ trương trên là: Đề cao trách nhiệm của cấp ủy, chỉ huy các cấp trong việc lựa chọn, giáo dục, bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ này, gắn với việc quy định rõ chức trách, nhiệm vụ, mối quan hệ của cán bộ tăng cường cho xã, đưa cán bộ vào thực tiễn, tăng cường đào tạo, bồi dưỡng và mạnh dạn cơ cấu giữ chức danh cán bộ chủ chốt của xã. Hiện có 10 tỉnh biên giới bố trí cán bộ tăng cường giữ chức danh chủ chốt ở xã, như bí thư, phó bí thư đảng ủy xã; chủ tịch, phó chủ tịch UBND; trưởng, phó ban CHQS và công an xã..., nhưng phù hợp và thuận lợi nhất là chức danh phó bí thư đảng ủy xã, như các tỉnh Nghệ An, Quảng Trị, Thanh Hóa, Hà Giang, Cao Bằng… đã và đang thực hiện.

Bộ tư lệnh BĐBP đã đề nghị trên cho phép tiếp tục tăng cường cán bộ cho các xã biên giới, đồng thời triển khai toàn diện đối với tất cả các xã biên giới, hải đảo, theo tinh thần của Nghị quyết số 80/NQ-CP ngày 19-5-2011 của Chính phủ; đề nghị cơ quan chức năng xây dựng quy định, quy chế thống nhất trong lãnh đạo, chỉ đạo và quản lý, bảo đảm cho đội ngũ cán bộ BĐBP tăng cường cho các xã; nghiên cứu xem xét đưa cán bộ BĐBP tăng cường cho các xã vào diện sĩ quan biệt phái...

Trung tướng Võ Trọng Việt, ủy viên Trung ương Đảng, Tư lệnh BĐBP khẳng định: Đội ngũ cán bộ biên phòng tăng cường cho các xã là “cánh tay nối dài” xuống địa phương, cơ sở, thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ. Thời gian tới, cần tiếp tục có sự phối hợp chặt chẽ giữa các tỉnh ủy, thành ủy với Đảng ủy, Bộ tư lệnh BĐBP; giữa cấp ủy, chính quyền địa phương với Đảng ủy, Bộ CHBP các tỉnh… trong tổ chức bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ chuyên môn, nhất là nghiệp vụ công tác xây dựng Đảng và quản lý nhà nước, để đội ngũ cán bộ biên phòng tăng cường cho các xã biên giới có kiến thức và năng lực toàn diện, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao.

Bài và ảnh: PHẠM QUÂN-MAI PHAN