An cư và an dân

Xây dựng, phát triển làng quân nhân là một trong những nội dung trọng tâm của dự án tổng thể phát triển kinh tế kết hợp quốc phòng trên phạm vi toàn quốc. Sau nhiều năm triển khai thực hiện, mô hình này đã góp phần ổn định cuộc sống cho hàng ngàn hộ gia đình cán bộ, sĩ quan, là nhân tố quan trọng nâng cao hiệu quả công tác vận động quần chúng, xây dựng địa bàn an toàn, tạo thế trận quốc phòng an ninh vững mạnh...

Hiệu quả từ những mô hình điểm

Theo số liệu của Cục Kinh tế - Bộ Quốc phòng, đến nay, toàn quân đã thực hiện được 123 dự án làng quân nhân trên địa bàn cả nước, thuộc các đơn vị vùng sâu, vùng xa, có vị trí quan trọng và có điều kiện phát triển kinh tế nông - lâm nghiệp. Các làng quân nhân chủ yếu được triển khai xây dựng tại địa bàn đóng quân của các kho vũ khí, nhà máy quốc phòng, trường đào tạo và một số đơn vị huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu.

Một góc làng quân nhân trên đảo Thổ Chu.

Trong chuyến công tác tại các đảo vùng biển Tây Nam vừa qua, chúng tôi đã đến thăm làng quân nhân trên đảo Thổ Chu (Kiên Giang). Đây là mô hình làng quân nhân lập nghiệp gắn với nhiệm vụ quốc phòng tiêu biểu của vùng E Quân chủng Hải quân và UBND tỉnh Kiên Giang. Đại tá Đào Phúc Lâm, đảo trưởng đảo Thổ Chu cho biết: Thổ Chu là hòn đảo xa đất liền nhất ở vùng biển Tây Nam. Mô hình làng quân nhân là nhân tố quan trọng tạo sức mạnh tổng hợp giúp đơn vị hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Việc xây dựng làng quân nhân trên đảo Thổ Chu không chỉ bảo đảm cuộc sống ổn định cho các gia đình quân nhân, mà quan trọng hơn, đó là hạt nhân thúc đẩy quá trình phát triển kinh tế-xã hội, giữ vững quốc phòng an ninh trên đảo.

Anh Nguyễn Chí Thanh, chủ hộ gia đình đầu tiên của làng quân nhân - tâm sự:

- Hồi tôi đưa gia đình ra đảo, cả tháng mới có một chuyến tàu từ đất liền ra. Phương tiện liên lạc chẳng có gì ngoài… gửi thư. Mà thư gửi có khi cả mấy tháng mới tới. Hồi đó UBND tỉnh Kiên Giang phối hợp với vùng E – Quân chủng Hải quân thực hiện chủ trương đưa dân ra đảo xây dựng kinh tế, song nhiều người quay lại đất liền vì cuộc sống rất khó khăn, gian khổ. Khi mô hình làng quân nhân phát triển, các hộ gia đình quân nhân ổn định cuộc sống, phát triển kinh tế có hiệu quả, người dân tin tưởng, an tâm bám đảo lập nghiệp. Đến nay, đảo Thổ Chu đã có hơn 300 hộ gia đình với gần 2.000 nhân khẩu, có trạm y tế quân – dân y, trường học. Cuộc sống của làng quân nhân đảo Thổ Chu là sự gắn kết giữa tình đồng đội, tình làng xóm. Mỗi thành viên trong làng quân nhân là những tuyên truyền viên tích cực, là cầu nối đưa chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước vào cuộc sống. Họ giúp đỡ bà con trên đảo cách trồng trọt, chăn nuôi, phòng ngừa dịch bệnh, chăm sóc sức khỏe, nuôi dạy con cái, tham gia các hoạt động xã hội, bảo vệ môi trường sinh thái, giữ gìn an ninh trật tự địa bàn, tạo thế lực mới xây dựng Thổ Chu trở thành vùng kinh tế - quốc phòng trọng điểm trên vùng biển Tây-Nam.

Làng quân nhân Trường sĩ quan Lục quân 2 (SQLQ2) là một trong những mô hình có qui mô lớn nhất toàn quân với gần 2.000 hộ gia đình. Làng quân nhân vừa là nhân tố động lực trong quá trình thực hiện nhiệm vụ của nhà trường, vừa là hạt nhân nòng cốt trong xây dựng đời sống văn hóa, ổn định an ninh chính trị, xây dựng địa bàn an toàn, vững mạnh ở địa phương. Thiếu tướng Nguyễn Viết Khai, nguyên Chính ủy Trường SQLQ2 cho biết: Bài học thành công của mô hình làng quân nhân ở nhà trường chính là gắn mọi hoạt động của làng, của mỗi gia đình quân nhân với các hoạt động của nhà trường và phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền, ban ngành, đoàn thể địa phương. Các phong trào văn hóa-thể thao do nhà trường tổ chức đều có sự tham gia của 100% các hộ gia đình trong làng quân nhân. Những hoạt động của làng về phát triển hạ tầng cơ sở, xây dựng trường học, bệnh xá, nhà trẻ... đều đặt dưới sự chỉ đạo, tổ chức chặt chẽ của nhà trường. Mới đây, làng quân nhân của nhà trường đã trang bị mạng lưới truyền thanh. Cơ quan tuyên huấn nhà trường thực hiện mỗi ngày một chương trình, trong đó có chuyên mục về xây dựng đời sống văn hóa của làng quân nhân. Anh Cao Thiên Ngàn, cán bộ công an xã Tam Phước cho biết: Trước đây, khu vực này tình hình an ninh diễn biến rất phức tạp, đặc biệt là tình trạng trộm cướp, trấn lột xảy ra thường xuyên. Từ khi có sự phối hợp chặt chẽ giữa địa phương với Trường SQLQ2, đặc biệt là vai trò nòng cốt của làng quân nhân, phong trào xây dựng nếp sống văn hóa được đẩy mạnh, các loại tệ nạn được đẩy lùi. Ấp Long Đức (Tam Phước, Long Thành), nơi có làng quân nhân Trường SQLQ2 trở thành ấp văn hóa. làng quân nhân Trường SQLQ2 là một trong những làng văn hóa tiêu biểu của tỉnh Đồng Nai.

Làng quân nhân ở Chư Prông – Gia Lai nhìn từ trên cao

Sớm xây dựng làng quân nhân ở các sư đoàn

Quá trình xây dựng, phát triển các làng quân nhân đã hình thành hệ thống công trình phúc lợi đi kèm các dự án, vừa phục vụ cho các hộ gia đình quân nhân vừa góp phần bảo đảm cuộc sống cho hàng vạn hộ dân trong các vùng kinh tế - quốc phòng. Theo đánh giá của Cục Kinh tế - Bộ Quốc phòng, kết quả của các dự án làng quân nhân là tiền đề, điều kiện thuận lợi để bố trí, sắp xếp, ổn định dân cư trong các vùng dự án theo qui hoạch lâu dài, phục vụ nhiệm vụ kinh tế - quốc phòng vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới hải đảo. Hiệu quả các mô hình làng quân nhân đã khẳng định một hướng đi đúng, góp phần thực hiện thắng lợi các dự án kinh tế - quốc phòng. Tuy nhiên, do nguồn vốn đầu tư cho xây dựng các khu kinh tế - quốc phòng hằng năm còn hạn hẹp, cơ cấu đầu tư trực tiếp cho thôn bản còn ít nên tiến độ phát triển nhiều dự án tại các khu kinh tế - quốc phòng còn chậm, việc định canh, định cư, di dân và đỡ đầu cho đồng bào nghèo vì thế còn nảy sinh nhiều bất cập. Nhiều đơn vị chưa hình thành được làng quân nhân, đời sống của cán bộ, sĩ quan còn gặp rất nhiều khó khăn.

Theo kế hoạch đã xác định của Cục Kinh tế - Bộ Quốc phòng, giai đoạn tới đây, các cơ quan chức năng thuộc Bộ Quốc phòng sẽ phối hợp với các ban, ngành, chính quyền địa phương đẩy mạnh xây dựng các dự án làng quân nhân tại các Sư đoàn của các Quân khu, các kho và các trường đào tạo trong toàn quân, vừa góp phần ổn định đời sống cho cán bộ các đơn vị, vừa tạo cơ sở vững chắc nâng cao hiệu quả hoạt động các khu kinh tế-quốc phòng, xây dựng thế trận quốc phòng an ninh vững chắc, với phương châm an cư để an dân.

Bài và ảnh: PHAN TÙNG SƠN