Trong buổi chấp vấn của phe đối lập trước Ủy ban phụ trách các vấn đề đối ngoại thuộc Hạ viện Nhật bản, Ngoại trưởng Katsuya Okada tuyên bố, trong trường hợp đặc biệt các chuyến hạm mang vũ khí hạt nhận của Mỹ có thể quá cảnh qua lãnh thổ quốc gia Đông Á này. Đây là lời phát biểu chính thức chưa bao giờ có tiền lệ trong quá khứ của chính phủ Nhật Bản vì từ trước tới này nước này không bao giờ công khai các vấn đề liên quan tới 3 nguyên tắc phi hạt nhân là không sở hữu, không sản xuất và không nhập khẩu vũ khí hạt nhân.

Hạm đội Mỹ trên Thái Bình Dương

“Nếu như không cho phép chiến hạm mang vũ khí hạt nhân của Mỹ quá cảnh thì sẽ rất khó có thể đảm bảo an ninh cho nước Nhật. Chính phủ phải đảm bảo việc cho phép này bằng phận sự, các giải pháp tối ưu nhất và phải công khai cho dân chúng biết” – Ngoại trưởng K. Okada cho biết.

Khi được hỏi liệu vấn đề cho phép các chiến hạm Mỹ mang vũ khí hạt nhân vào lãnh thổ Nhật Bản sẽ là một tiền lệ và đặt người dân Nhật vào thế sự đã rồi, ông K. Okada nhấn mạnh: “Liệu có thể tuân theo các nguyên tắc phi hạt nhân tới cùng, thậm chí là khi an ninh quốc gia bị đe dọa hay một trường hợp “đặc biệt” nào đó được không?”.

Tuy nhiên, vị Ngoại trưởng Nhật Bản cũng khẳng định, việc cho phép quân đội Mỹ mang vũ khí hạt nhân vào lãnh thổ Nhật Bản không đồng nghĩa với việc Nhật Bản sẽ từ bỏ chính sách cấm nhập khẩu và cho phép quá cảnh vũ khí hạt nhân của nước này và ủng hộ các cuộc thảo luận ở cấp độ đảng phái chính trị ở Nhật Bản về vấn đề này.

Mới đây, chính phủ Nhật Bản đã lên tiếng thừa nhận sự tồn tại của một thỏa thuận bí mật ký từ những năm 1960 giữa Nhật và Mỹ cho phép các chiến hạm và máy bay chở vũ khí hạt nhân của Mỹ được quá cảnh trong thời gian ngắn tại Nhật Bản mà không cần phải xin phép Tokyo. Tuy nhiên, phía Nhật Bản lại công khai thông tin về thỏa thuận này vì cho rằng, sau khi chiến tranh lạnh kết thúc, Mỹ đã rút hết các đơn vị vũ khí hạt nhân của mình tại nước này.

Tuấn Sơn (theo Arms-Tass)