Tính tới thời điểm hiện tại, giá thành của mỗi chiếc máy bay tiêm kích tương lai F-35 Lightning II đã tăng lên gấp đôi so với ước tính ban đầu năm 2001. Theo AirForceTimes, tổng giá trị của chương trình phát triển máy bay F-35 đã tăng ít nhất là 50%. Dự kiến, dự toán cuối cùng về chi phí phát triển và giá thành mỗi máy bay của dự án máy bay tấn công phối hợp (JSF) sẽ được công bố vào ngày 1-4 tới.

Theo những thông tin mới nhất từ Bộ Quốc phòng Mỹ, giá thành của mỗi chiếc F-35 vào thời điểm năm 2002 vào khoảng từ 80-95 triệu USD và tới năm 2009 con số này đã lên tới từ 95-113 triệu USD.

Năm 2001, Lầu Năm góc từng khẳng định, giá thành của F-35 sẽ không thấp hơn 50,2 triệu USD và sẽ có khoảng 2.852 máy bay dạng này được đặt mua. Tuy nhiên, tới năm 2007, khi giá thành của F-35 nâng lên 69,2 triệu USD, tổng số máy bay dạng này dự kiến được đặt mua đã giảm xuống còn 2.443 chiếc.

F-35B. Ảnh: JSF

Được biết, chi phí cho dự án phát triển máy bay F-35 bao gồm cả việc lắp ráp và cung cấp cho khoảng 2.400 máy bay cho các quốc gia đặt hàng là 300 tỉ USD. Tuy nhiên, đến năm 2009, con số này đã tăng thêm 16 tỉ USD nữa. Theo kế hoạch, lực lượng thủy quân lục chiến Mỹ sẽ nhận chiếc F-35 đầu tiên vào năm 2012, không quân – 2013 và hải quân – 2014. Đầu năm 2010, Mỹ đã quyết định kéo dài chương trình phát triển dự án JSF đến năm 2016.

Lầu Năm góc dự kiến sẽ công bố mức giá mới của máy bay F-35 vào tháng 6 tới.  Cơ quan này hiện đang hoàn tất các thủ tục để xác nhận lại chương trình JSF vì dự án JSF đã vi phạm quy chế Nunn-Makkerdi không chỉ về giá thành cho mỗi máy bay, mà cả tổng chi phí phát triển dự án. Để dự án nói trên được xác nhận lại, Lầu Năm góc cần chứng minh được rằng, việc phát triển F-35 là thực sự cần cho khả năng quân sự của Mỹ.

Quy chế Nunn-Makkerdi xuất hiện từ năm 1982 bởi 2 nghị sĩ Sam Nunn và Dave Makkerdi. Được thông qua năm 1983, quy chế này được quy định trong điều luật về “phân loại chi phí dành cho Bộ Quốc phòng Mỹ”. Theo quy định này, Lầu Năm góc phải có trách nhiệm giải trình chi tiết cho Quốc hội Mỹ nếu tổng giá trị của dự án quân sự tăng hơn so với dự kiến ban đầu 15%. Nếu vượt quá 25%, Quốc hội Mỹ có quyền ra phán quyết chấm dứt dự án và nó chỉ được duy trì nếu chứng minh được lợi ích đối với nước Mỹ.

Tuấn Sơn (theo Lenta)