“Con nuôi” của đồn Biên phòng

QĐND Online - Sống xa nhà, việc chăm sóc con cái đều “trông cả vào vợ”, nhưng những người lính đồn BP Ka Lăng, Thu Lũm, BĐBP Lai Châu hàng ngày vẫn làm cha, làm chú, làm anh kể từ khi đón các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn về đơn vị chăm sóc, nuôi ăn học. Điều đó không chỉ giúp các em được tiếp tục đến trường mà còn khiến các em được tiếp tục ước mơ đang ấp ủ.

Đồn là nhà

Ngày nghỉ, Sừng Xú Xá (được đồn Biên phòng (BP) Thu Lũm nhận chăm sóc, nuôi ăn học từ năm 2009) mời chúng tôi về thăm gia đình ở bản Ló Na, cách đồn BP Thu Lũm gần chục cây số. Anh Sừng Gạ Chừ, bố của Sừng Xú Xá, vóc dáng nhỏ bé, ít nói, nhưng khi nhìn thấy khách đến nhà, nhất là những người lính biên phòng thì hoạt bát hơn hẳn. Khi được hỏi về suy nghĩ việc con trai được đồn BP đón về nuôi ăn học, anh bảo: “Mình có 4 đứa con, vì được Nhà nước ưu tiên nên đứa nào cũng đi học mặc dù còn nhiều khó khăn. Tuy nhiên, thằng Xá được các chú biên phòng nuôi thì ra dáng hơn cả. Ai cũng bảo nó người lớn và chững chạc như người lính ở đồn biên phòng rồi”. Nhìn cách Xá lau ấm chén, bàn ghế để đón khách, đối đáp đâu ra đấy, tôi hiểu phần nào về cái “người lớn” mà anh Sừng Gạ Chừ nói về con trai của mình.

Đại úy Lỳ Lù Xe hướng dẫn Sừng Xú Xá (ở giữa) học bài.

Đối với Mạ Mò Hà (bản Còng Khà), việc được đồn BP Thu Lũm nhận làm con nuôi thực sự đã mở ra cho em một tương lai mới; bởi tưởng như cánh cửa cuộc đời em đã khép lại khi bố mất, mẹ luôn ốm đau và hai em còn thơ dại. Bố của Mò Hà là ông Mạ Pó Hừ, nguyên là lính biên phòng. Hoàn thành nghĩa vụ, ông Mạ Pó Hừ phục viên và làm xã đội phó xã Thu Lũm. Cơn bạo bệnh đã khiến ông ra đi để là cho bà Lỳ Té Nu 3 người con thơ dại và căn nhà dột nát. Thương con, bà Lỳ Té Nu chỉ biết chăm chỉ làm việc, hàng ngày thời gian trên nương nhiều hơn thời gian ở nhà nhưng vẫn phải “chạy ăn từng bữa”. Tuy mới 11 tuổi nhưng lại là con trưởng trong nhà nên Mạ Mò Hà có nguy cơ phải nghỉ học, ở nhà phụ giúp mẹ, trông nom các em. Biết được hoàn cảnh của Mạ Mò Hà, hàng tháng, đồn BP Thu Lũm đều hỗ trợ lương thực, chia sẻ gánh nặng với bà Lỳ Té Nu. Ngay khi phong trào “Hũ gạo tình thương” được triển khai, Ban Chỉ huy đồn đã quyết định đưa Mạ Mò Hà và Sừng Xú Xá về đơn vị chăm sóc, nuôi ăn học.

Nếu như đồn BP Thu Lũm được “biên chế” thêm 2 chiến sĩ nhí thì ở đồn BP Ka Lăng lại được “biên chế” thêm 2 cô gái nhỏ. Đó là Chu Gió Pa (nhà ở bản Ló Mé) và Lỳ Gió Nhù (nhà ở bản Nhù Te) cùng học lớp 8 Trường THCS Ka Lăng. Sinh ra và lớn lên ở hai nơi khác nhau, nhưng các em đều chung một hoàn cảnh gia đình khó khăn và mong muốn được đến trường. Nỗi niềm lo lắng phải bỏ dở con đường đến trường chỉ chấm dứt khi đồn BP Ka Lăng quyết định nhận nuôi các em đến hết lớp 12. Từ đó, các em đã thực sự trở thành thành viên của đơn vị. Gặp hai cô bé đang cho hạt dẻ vào túi nilon buộc cẩn thận, Chu Gió Pa bảo tôi: “Hạt dẻ này chúng cháu nhặt ở thao trường phía sau đồn. Phơi khô rồi, túi này để cho bác Ảnh, túi buộc dây màu xanh là cho bác Nguyên, túi này cho chú Cường mang về Điện Biên cho các em…”. Vậy là, mọi người đã dành cho nhau thứ tình cảm máu thịt của một gia đình.

Những giấc mơ bé bỏng

Đã hai năm, kể từ ngày “dọn đến ở đồn BP”, Xá và Hà nhiều khi vẫn ngỡ mình đang sống một cuộc sống trong mơ: không phải “đứt bữa”, không phải đi nương mà chỉ chuyên tâm việc học hành. Thiếu tá La Văn Dương, Chính trị viên đồn BP Thu Lũm cho biết: “Tuy nhà cách trường không xa, cũng có thể chu cấp lương thực, tiền cho các cháu hàng tháng nhưng chúng tôi quyết định đón về đồn BP vì ngoài việc chăm sóc, quản lý các cháu, chúng tôi còn muốn tạo dựng cho các cháu lối sống mới, lối sống tự lập. Điều đó là rất cần cho cuộc sống sau này”. Giờ cuộc sống của Xá và Hà đã đi vào nếp. Buổi sáng, sau tiếng kẻng báo thức, 2 thành viên đặc biệt cũng ra sân xếp hàng thực hiện bài võ thể dục 32 động tác. Quản lý đơn vị vẫn chấm tiêu chuẩn sinh hoạt đủ 41.000 đồng/ ngày như tất cả cán bộ, chiến sĩ khác. Chỉ khác là, giờ học tập, lao động của cán bộ, chiến sĩ thì các em lại cắp sách đến trường hoặc tự ôn bài. Thỉnh thoảng, gặp bài toán khó, các em lại nhờ các anh, các chú hướng dẫn. Vậy nên, đôi khi có thể bắt gặp cảnh 3, 4 người lính tay cầm sách, người đăm chiêu, người căng thẳng. Đại úy Lỳ Lù Xe, cán bộ đồn BP Thu Lũm cười bảo: “Bây giờ học sinh học khác thời chúng tôi. Mình giải được kết quả đúng nhưng phương pháp lại không như của các cháu học. Thế nên có khi phải “a lô” cho cô giáo”.

Chính trị viên đồn BP Ka Lăng, Trung tá Nguyễn Thái Nguyên và “con nuôi” Chu Gió Pa.

Niềm vui của Chu Gió Pa không chỉ là được ăn no, đến trường mà còn có thêm người thân. Chu Gió Pa bảo: “Ở nhà, cháu là chị cả, nhưng đến đây cháu lại có thêm một người chị gái, đôi khi là người em gái. Mà đặc biệt là người đó không phải là người Hà Nhì như cháu mà là người La Hủ”. “Chị gái, em gái” được nhắc đến là Lỳ Gió Nhù, người đã cùng ở đồn BP Ka Lăng với Chu Gió Pa suốt 2 năm qua. Hai cô gái nhỏ ríu rít với nhau, đi đâu cũng như đôi sam và đó là lý do tại sao một người lại có cả chức năng chị gái, em gái như Chu Gió Pa nói. Trung tá Hứa Đức Ảnh, đồn trưởng đồn BP Ka Lăng cho biết: “Ngoài đưa hai cháu Chu Gió Pa, Lỳ Gió Nhù về đơn vị chăm sóc, hàng tháng chúng tôi còn trợ cấp cho hai cháu, Vàng Phì Nhứ (bản Nhóm Pố) và Lỳ Lò Cà (bản Là Pê 2) 200.000 đồng cùng sách vở, quần áo... Cùng có “phần đóng góp” nên ai cũng cảm thấy mình là anh, là chú là cha của Pa, Nhù, Nhứ và Cà”.

Trò chuyện với các “con nuôi” của đồn BP Ka Lăng, thấy cháu nào cũng mang trong mình một ước mơ bé bỏng nhưng cũng thật lớn lao. Hai chàng trai Sừng Xú Xá và Mạ Mò Hà nói như khẳng định: “Được các chú BĐBP đón về nuôi cháu mới có cơ hội yên tâm đi học như ngày hôm nay. Cháu sẽ học tập thật tốt để không phụ công mọi người. Lớn lên, chúng cháu muốn được trở thành BĐBP”. Giờ Chu Gió Pa đã 15 tuổi, má ửng hồng như thiếu nữ, hỏi chuyện người yêu, Pa bảo: “A Ma ơi! Cháu chưa nghĩ đến chuyện yêu đâu. Bạn cháu nhiều người đã lấy chồng rồi nhưng cháu phải học để không phụ công của các anh, các chú ở đồn. Cháu còn phải học hết cấp 3, sẽ thi vào trường đào tạo nghệ thuật nào đó. Cháu muốn lưu giữ lại những bài hát, điệu múa của người Hà Nhì”…

Trở về thị xã Lai Châu, dừng chân tại ngã ba Nậm Nằn, quay đầu lại thấy Ka Lăng, Thu Lũm đã chìm trong mấy trắng. Có thể, mọi thứ bị che khuất bởi mây, nhưng một ngày nào đó, Xá, Hà, Pa, Nhù… sẽ rời nơi đây, thực hiện giấc mơ của mình. Và, các em có quyền tự hào nói: “Em đã lớn lên ở đồn BP và nơi đó đã cho em ước mơ này”.

Bài, ảnh: Trúc Hà