Ai đã “hỗ trợ” việc bán tài sản thế chấp?
Ngày 24-8-2009, ông Hồ Minh Hậu đã liên hệ với ông Nguyễn Minh Tấn để bàn bạc hợp tác đầu tư vào cao ốc Minh Long (diện tích 3012m² tại số 1006, đường Trường Chinh, phường 15, quận Tân Bình, TP Hồ Chí Minh). Khi đó, ông Hồ Minh Hậu đưa ra 2 hợp đồng tín dụng số 056BA08 và 057BA08 cùng ký trong ngày 10-12-2008, vay 100 tỷ đồng đã được giải ngân 93 tỷ đồng tại Vietcombank chi nhánh tại khu công nghiệp Bình Dương. Khoản vay này được bảo đảm bằng 5 khối tài sản của Công ty An Phúc, gồm: Quyền sử dụng đất (QSDĐ) số 365/QSDĐ/2004 diện tích 25.875m² tại Bình Dương; QSDĐ số 381/2004, diện tích hơn 3000m²; tài sản gắn liền với đất 17.052m² theo giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình số 262442/CNTC do Sở Xây dựng Bình Dương cấp cho Công ty An Phúc; QSDĐ của ông Trần Hữu Hùng và vợ bà Lê Thị Na tại quận Tây Hồ, TP Hà Nội cấp và 1900 tấn cà phê, mè, mỳ lát (sắn thái lát)… trị giá 73 tỷ đồng đang được gửi tại kho của Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu nông thổ sản An Bình Phú (số 4A, khu công nghiệp Bảo Sơn, huyện Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng). Không chỉ có vậy, ông Hồ Minh Hậu còn đưa ra cả biên bản họp của Công ty An Phúc về việc nâng hạn mức của 5 khối tài sản này lên để vay 150 tỷ đồng tại Vietcombank và đề nghị đưa thửa đất xây cao ốc Minh Long vào bảo đảm cho 5 khối tài sản trên; đồng thời cam kết 150 tỷ đồng này sẽ được đầu tư cho ông Nguyến Minh Tấn đang khó khăn về vốn.
Tin vào đối tác, ông Nguyễn Minh Tấn đã ủy quyền cho người ký hợp đồng số 028/TC/2009 /VCBKCNBD ngày 27-8-2009, thế chấp 3012m² đất tại số 1006 đường Trường Chinh, quận Tân Bình được định giá 95,7 tỷ đồng. Sau khi đưa hợp đồng thế chấp và nhận được tiền, ông Hồ Minh Hậu tìm cách lẩn trốn.
Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu nông thổ sản An Bình Phú-được coi là nơi gửi 1900 tấn cà phê, mè, mỳ lát-nay đã bán cho Công ty cổ phần cà phê Mê Kông Việt Nam.
Chính vì vậy, ông Nguyễn Minh Tấn đã gửi công văn đến Viettcombank chi nhánh tại khu công nghiệp Bình Dương đề nghị được rút tài sản bảo đảm. Khi đó, ông Trang Nhân Hậu, Giám đốc chi nhánh nhận đơn, nhưng không trả lời. Thế nhưng sau đó, ông Hồ Minh Hậu đề nghị ông Trang Nhân Hậu mượn lại tài sản đã được ông Tấn bảo đảm thì ông Trang Nhân Hậu đã đồng ý giải chấp hơn 28.000m² nhà kho mà không có ý kiến của bên bảo lãnh. Ông Hồ Minh Hậu đã đem toàn bộ số tài sản này thế chấp vay gần 40 tỷ đồng tại ngân hàng Việt - Nga và bỏ trốn. Sau vụ việc này, ông Hồ Minh Hậu bị cơ quan cảnh sát điều tra phát lệnh truy nã quốc tế.
Những khuất tất phải được làm rõ
Sau khi ông Hồ Minh Hậu bỏ trốn, phía Vietcombank, chi nhánh khu công nghiệp Bình Dương đã khởi kiện Công ty An Phúc ra tòa (vào tháng 3-2010) và cao ốc Minh Long được đưa vào diện bảo đảm trả nợ. Trong hai phiên xét xử sơ thẩm và phúc thẩm, ông Nguyễn Minh Tấn yêu cầu làm rõ trách nhiệm của ông Trang Nhân Hậu và Vietcombank chi nhánh tại khu công nghiệp Bình Dương về việc giải chấp hai khối tài sản, trong đó có căn nhà của bà Na và ông Hùng ở Hà Nội (ông Hồ Minh Hậu đã bán). Tại sao khi chưa có ý kiến của bên bảo lãnh, mà khối tài sản bị rút bán mất? Thế nhưng yêu cầu này không được tòa xem xét. Không chỉ có vậy, ông Nguyễn Minh Tấn còn yêu cầu Hội đồng xét xử triệu tập ông Hùng, bà Na và Giám đốc kho An Bình Phú (nơi cất giữ gần 1900 tấn cà phê, mè, mỳ lát trị giá 73 tỷ đồng) tham gia phiên tòa. Song Hội đồng xét xử không chấp nhận.
Chính vì vậy, bản án tuyên: Phía Công ty An Phúc phải trả cho Vietcombank chi nhánh tại khu công nghiệp Bình Dương tổng số tiền hơn 119 tỷ đồng; các tài sản đã được Công ty An Phúc thế chấp, cùng với thửa đất số 1006 Trường Chinh, quận Tân Bình (cao ốc Minh Long) sẽ được bán để trả nợ. Trong khi đó 1900 tấn cà phê, mè, mỳ lát trị giá 73 tỷ đồng cùng với căn nhà của ông Hùng, bà Na trị giá 9,3 tỷ đồng mà ông Nguyễn Minh Tấn đã “nhận bảo lãnh” thì không được đề cập đến? Quá bức xúc, ông Nguyễn Minh Tấn tiếp tục khiếu kiện. Ngày 6-10-2015, Hội đồng Thẩm phán của Tòa án nhân dân tối cao ra Quyết định giám đốc thẩm hủy cả hai bản án nói trên để giao cho TAND tỉnh Bình Dương xét xử lại từ đầu (sơ thẩm lần 2) theo đúng trình tự pháp luật. Trong quá trình xem xét lại vụ án, tòa án cần phải yêu cầu các bên xuất trình tài liệu, chứng cứ chứng minh để làm rõ về tài sản thế chấp của Công ty An Phúc. Chỉ trong trường hợp Công ty An Phúc không có khả năng thanh toán hoặc không thanh toán hết nợ cho ngân hàng và việc xử lý tài sản thế chấp của Công ty An Phúc không đủ, thì mới được xử lý tài sản thế chấp của ông Tấn, bà Hạnh (vợ ông Tấn) theo đúng quy định của pháp luật.
Phải chăng chỉ nhận được “thế chấp tài sản ảo”?
Ông Nguyễn Minh Tấn cho rằng: “Sở dĩ cơ quan thi hành án muốn phát mãi tài sản của công ty chúng tôi là do việc thế chấp khối tài sản 1900 tấn cà phê, mè, mỳ lát tại kho công ty An Bình Phú để bảo đảm cho khoản vay của Công ty An Phúc với Vietcombank có vấn đề khuất tất!”.
Để làm rõ sự việc, chúng tôi đã đến khu công nghiêp Bảo Sơn-Bảo Lộc tìm gặp ông Nguyễn Văn Sỹ, người ký nhận giữ lô hàng nói trên. Thật bất ngờ, kho An Bình Phú đã được bán cho một doanh nghiệp khác từ lâu. Còn ông Nguyễn Văn Sỹ hiện đang ở đâu, không ai hay biết. Sau đó, tiếp cận văn bản số 204/C46B (P10) của Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế và chức vụ (Bộ Công an) về việc cung cấp thông tin bảo vệ quyền lợi cho Công ty Nam Minh Long (ngày 20-4-2010), chúng tôi được biết, cơ quan Cảnh sát điều tra (Bộ Công an) đang tiến hành điều tra vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản xảy ra tại ngân hàng liên doanh Việt-Nga chi nhánh TP Hồ Chí Minh. Trong quá trình điều tra, cơ quan công an đã thực hiện lệnh khám xét Công ty An Bình Phú và xác định số tài sản cà phê, mè, mỳ lát tại kho của công ty An Bình Phú chỉ còn 930.099kg. Nhưng, toàn bộ số hàng này đã được thế chấp với ngân hàng Saigonbank và Eximbank Bình Phú để vay tiền.
Hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của ông Hồ Minh Hậu đã quá rõ ràng. Nhưng dư luận xã hội đang đặt câu hỏi, số cà phê, mè, mỳ lát (1.900 tấn) sao chỉ còn 930.099kg? Đây là tình tiết quan trọng, các cơ quan điều tra cần xác minh làm rõ để có cơ sở xử lý vụ việc chính xác, đúng người, đúng tội.
Bài và ảnh: SĨ BÌNH