Chính quyền làm ngơ... cát tặc hoành hành?

Điển hình là vụ khai thác cát trái phép xảy ra ngày 13-9 tại huyện Đăk Glei. Vì vậy, dư luận đã đặt câu hỏi: Phải chăng chính quyền địa phương đã làm ngơ để các đối tượng ngang nhiên khai thác cát trái phép?

Cuối tháng 9-2017, nhận được phản ánh của người dân, đoàn công tác của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Kon Tum do ông Trần Công Hậu, Chánh thanh tra sở làm trưởng đoàn đã đến điểm khai thác cát trái phép trên địa bàn xã Đăk Kroong (huyện Đăk Glei) kiểm tra, xác minh. Vào thời điểm đoàn công tác đến, các đối tượng đã rút đi, nhưng tại hiện trường vẫn còn một bè hút cát, trên đó có một máy nổ diesel và đầu bơm hút cát. Phía trên bờ, một máy nổ diesel gắn đầu bơm hút cát cùng khoảng 50m ống nhựa đường kính cỡ 70 đến 90mm, can dầu được giấu trong bụi cây.

 Máy móc được phát hiện tại hiện trường.

Đoàn công tác liên lạc với ông A Thắng, Chủ tịch UBND xã Đăk Kroong, nhưng với lý do bận họp nên ông A Thắng cử bà Y Loan, Phó chủ tịch UBND xã đến hiện trường làm việc với đoàn công tác. Bà Y Loan xác nhận đây là điểm khai thác cát trái phép của ông A Vả, trú tại thôn Đăk Wất (xã Đăk Kroong). Theo bà Y Loan: Ông A Vả khai thác ở điểm này khá lâu, nhưng thỉnh thoảng mới hút một vài xe công nông bán cho các hộ dân trong thôn, chứ không khai thác quy mô lớn như phản ảnh.

Khi đoàn công tác công bố hình ảnh do người dân cung cấp về hoạt động khai thác cát trái phép rầm rộ, xe ô tô tải mang biển kiểm soát 82C-018.23 có dán chữ "Hải Đăng"... vào ra tấp nập "ăn cát", thì bà Y Loan mới thừa nhận điểm khai thác trái phép này bắt đầu hoạt động mạnh từ tháng 7-2017 đến nay, rồi cho biết thêm, UBND xã đã kiểm tra, lập biên bản xử lý vi phạm hành chính một lần, song khi ban hành quyết định xử phạt, ông A Vả không chấp hành nên không biết xử lý ra sao.

Đoàn công tác lập biên bản, yêu cầu UBND xã tịch thu toàn bộ máy móc, thiết bị tại hiện trường, lập hồ sơ xử lý vi phạm hành chính. Điều khá bất ngờ là sau khi nhận được thông báo, ông A Vả trả lời: “Các vị cứ thu đi, đó là máy của ông Đinh Văn Hợp mà!”.

Qua điều tra, chúng tôi được biết, ông Đinh Văn Hợp là con trai ông Đinh Văn Hòa, Giám đốc Công ty TNHH MTV Thạch Anh Sa (Công ty Thạch Anh Sa) đã liên kết với ông A Vả từ nhiều tháng nay tổ chức khai thác cát trái phép tại địa bàn xã Đăk Kroong. Điểm khai thác cát trái phép này nằm sát phía trên điểm mỏ cát số 22, dọc theo sông Pô Kô thuộc địa phận thôn Đăk Wất, nơi Công ty Thạch Anh Sa trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản đang trong giai đoạn thăm dò theo Giấy phép thăm dò khoáng sản số 1539/GP-UBND do UBND tỉnh Kon Tum cấp ngày 19-12-2016.

“UBND xã sẽ huy động lực lượng tiến hành tịch thu máy móc, thiết bị vi phạm. Nhưng chúng tôi gặp khó khăn là không thuê được phương tiện vận chuyển. Bởi những gia đình có xe tải trong thôn Đăk Wất không dám nhận, còn thuê xe nơi khác đến thì xa, giá đắt, trong khi UBND xã không có kinh phí”-bà Y Loan cho biết.

Theo phản ánh của người dân thôn Đăk Wất thì điểm khai thác cát trái phép này hoạt động nhiều tháng nay. Các đối tượng thường hoạt động khai thác vào ngày nghỉ, chiều tối hoặc thời gian từ 3 đến 4 giờ sáng. Hoạt động khai thác cát diễn ra công khai, trong thời gian dài, vị trí khai thác sát Đường Hồ Chí Minh và cách trụ sở UBND xã không xa. Hằng ngày, cán bộ xã đều qua lại nhiều lần, nhưng không hiểu vì lý do gì mà chính quyền không có biện pháp xử lý, ngăn chặn.

Còn tại địa phận thôn 5, xã Diên Bình (huyện Đăk Tô), đoàn kiểm tra của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Kon Tum cũng phát hiện nhiều máy móc khai thác cát trái phép trên sông Đăk Psi. Quy mô và hình thức hoạt động cũng không khác ở thôn Đăk Wất (xã Đăk Kroong). Đó chỉ là hai trong hàng chục điểm khai thác cát trái phép trên địa bàn tỉnh Kon Tum mà đoàn kiểm tra của Sở Tài nguyên và Môi trường phát hiện từ nguồn tin do người dân cung cấp. Điều này cho thấy, chính quyền địa phương, nhất là cấp xã đang buông lỏng quản lý địa bàn và có biểu hiện “làm ngơ” để cát tặc hoành hành.

Việc khai thác cát trái phép trên địa bàn tỉnh Kon Tum không chỉ hủy hoại môi trường sinh thái, sông suối bị sạt lở, bồi lấp, thay đổi dòng chảy, khiến đất sản xuất bị sạt lở, thu hẹp... mà còn làm thất thu lớn ngân sách địa phương. Dư luận kiến nghị UBND tỉnh Kon Tum chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trưởng tăng cường kiểm tra, phát hiện và xử lý nghiêm những hành vi vi phạm, trong thời gian sớm nhất phải dẹp bỏ những điểm khai thác cát trái phép trên địa bàn.

TRẦN ĐĂNG