Thời gian gần đây, một số người nộp thuế lợi dụng sự thông thoáng của cơ chế và chính sách để thiết lập doanh nghiệp chỉ với mục đích thực hiện các hành vi mua bán và sử dụng hóa đơn khống, giả mạo. Các hành vi này gây thất thu cho ngân sách và tạo ra những hậu quả nặng nề về tài chính và công bằng thuế. Nhận thức được những rủi ro này, Tổng cục Thuế đã xác định và phân loại các hồ sơ hoàn thuế GTGT thành 3 nhóm để thực hiện các biện pháp kiểm tra, thanh tra sau khi hoàn thuế.

Cụ thể, để ngăn chặn các hành vi gian lận hoàn thuế GTGT ngày càng trở nên tinh vi, Tổng cục Thuế đã ban hành Quyết định số 1388/QĐ-TCT ngày 18-9-2023 về việc áp dụng QLRR trong quản lý hồ sơ hoàn thuế GTGT. Theo quyết định này, cơ quan thuế sẽ áp dụng QLRR để phân loại hồ sơ hoàn thuế và lựa chọn người nộp thuế để xây dựng kế hoạch kiểm tra và thanh tra sau hoàn thuế. Việc này sẽ được thực hiện trên cả nước từ ngày 25-10-2023.

Theo đại diện Tổng cục Thuế, việc áp dụng QLRR là một xu thế tất yếu, đồng thời bảo đảm tính minh bạch và công khai trong công tác quản lý thuế. Điều này không chỉ khuyến khích người nộp thuế tuân thủ pháp luật thuế một cách tự nguyện mà còn giúp ngăn chặn, phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về thuế.

Sau khi ban hành Quyết định số 1388/QĐ-TCT, Tổng cục Thuế đã tổ chức hội nghị tập huấn hướng dẫn triển khai QLRR trong phân loại hồ sơ hoàn thuế GTGT cho các cục thuế địa phương. Để bảo đảm thực hiện hiệu quả, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Đặng Ngọc Minh đã yêu cầu Tổng cục Thuế làm đầu mối triển khai hệ thống ứng dụng và hỗ trợ các cục thuế địa phương giải quyết mọi vướng mắc phát sinh. Đồng thời, các cục thuế địa phương cũng được khuyến khích kiểm soát, theo dõi, và đánh giá việc rà soát và kiểm tra các trường hợp rủi ro xác định từ kết quả phân tích trên hệ thống theo quy định.

Áp dụng quản lý rủi ro đảm bảo thống nhất trong công tác hoàn thuế GTGT, nâng cao tính công khai, minh bạch. Ảnh: ST

Tại Cục Thuế tỉnh Vĩnh Phúc, ngay sau khi Quyết định số 1388/QĐ-TCT được ban hành, cơ quan này đã chủ động triển khai chiến lược tuyên truyền, phổ biến, quán triệt tới toàn bộ cán bộ công chức, bao gồm các phòng và chi cục thuế để có thể nắm bắt, hiểu rõ và thực hiện áp dụng QLRR trong công tác hoàn thuế GTGT. Đồng thời, cơ quan này đã thành lập Tổ triển khai áp dụng QLRR trong phân loại hồ sơ hoàn thuế GTGT. Tổ này có trách nhiệm thực hiện rà soát, đánh giá kết quả phân tích từ hệ thống và tiếp tục thực hiện các hướng dẫn về áp dụng QLRR trong phân loại hồ sơ hoàn thuế GTGT và lựa chọn người nộp thuế để xây dựng kế hoạch kiểm tra và thanh tra sau khi hoàn thuế. Tổ cũng có nhiệm vụ kiểm soát, theo dõi và đánh giá quá trình rà soát và kiểm tra các trường hợp rủi ro được xác định từ kết quả phân tích trên hệ thống theo đúng quy định; tiếp nhận và phối hợp với Tổ triển khai của Tổng cục để giải quyết mọi vướng mắc phát sinh trong quá trình triển khai.

Việc QLRR trong công tác hoàn thuế GTGT áp dụng đối với hồ sơ hoàn thuế dự án đầu tư và hoàn thuế đối với hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu. Kết quả đánh giá, xếp hạng rủi ro đối với người nộp thuế có hồ sơ đề nghị hoàn thuế GTGT là căn cứ để quyết định kiểm tra trước hoàn thuế sau đối với hồ sơ đề nghị hoàn thuế GTGT của người nộp thuế được xếp hạng rủi ro cao; xây dựng kế hoạch kiểm tra, thanh tra sau hoàn thuế đối với hồ sơ hoàn thuế GTGT thuộc diện hoàn thuế trước, kiểm tra sau theo mức độ xếp hạng rủi ro của người nộp thuế.

Bên cạnh đó, công tác phân loại hồ sơ hoàn thuế GTGT không chỉ giúp chuẩn hóa nội dung và các bước công việc mà còn tạo sự thống nhất trong quá trình lựa chọn người nộp thuế có dấu hiệu rủi ro để phân loại hồ sơ hoàn thuế GTGT và xây dựng kế hoạch kiểm tra, thanh tra sau hoàn thuế. Đồng thời, công tác này cũng đóng góp vào việc cải cách và hiện đại hóa công tác lựa chọn người nộp thuế có dấu hiệu rủi ro, từ đó kịp thời phát hiện các hành vi vi phạm pháp luật thuế và nâng cao hiệu quả công tác quản lý thuế.

Trên cơ sở ý kiến tham gia của các địa phương, Tổng cục Thuế đang tiếp tục xây dựng quy trình áp dụng QLRR cho việc lựa chọn hồ sơ khai thuế GTGT, thuế TNDN và thuế TTĐB để kiểm tra tại trụ sở cơ quan thuế; tiếp tục hoàn thiện bộ chỉ số tiêu chí áp dụng QLRR tổng thể đối với người nộp thuế là tổ chức, doanh nghiệp; bộ chỉ số tiêu chí áp dụng QLRR để lựa chọn người nộp thuế là hộ gia đình, cá nhân để kiểm tra về hoạt động chuyển nhượng bất động sản. Các bước này sẽ đóng góp vào việc tối ưu hóa công tác quản lý thuế và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp và cá nhân tuân thủ pháp luật thuế một cách hiệu quả.

HOÀI ANH