QĐND Online – Ngày 9-6, Chính phủ đã trình trước Quốc hội Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi hành án dân sự (THADS). Việc sửa đổi, bổ sung Luật THADS lần này nhằm tiếp tục hoàn thiện thể chế về THADS, tạo cơ sở pháp lý cho sự chuyển biến cơ bản, bền vững, tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác THADS, góp phần bảo đảm thực hiện quy định của Hiến pháp năm 2013. Theo đó, bản án, quyết định của tòa án nhân dân có hiệu lực pháp luật phải được cơ quan, tổ chức, cá nhân tôn trọng; cơ quan, tổ chức, cá nhân hữu quan phải nghiêm chỉnh chấp hành.

Với các mục đích đó, dự thảo luật dự kiến sửa đổi, bổ sung 38/183 điều, trong đó bổ sung 4 điều, sửa đổi 34/183 điều và bãi bỏ 4/183 điều so với Luật hiện hành.

Lực lượng THADS Hà Nội tiến hành cưỡng chế thi hành án vụ việc tại địa bàn quận Hoàn Kiếm. Ảnh: http://dbndhanoi.gov.vn

Dự thảo luật bổ sung các quy định cụ thể về quyền, nghĩa vụ của người được thi hành án, người phải thi hành án và người có quyền, nghĩa vụ liên quan theo hướng tăng cường sự chủ động, nâng cao trách nhiệm của các bên trong quá trình tổ chức thi hành án. Mặt khác, để phù hợp hơn với thực tiễn, dự thảo luật đã sửa đổi theo hướng chuyển việc xác minh điều kiện thi hành án từ nghĩa vụ của người được thi hành án thành trách nhiệm của chấp hành viên nhằm giảm bớt khó khăn cho người được thi hành án, đồng thời quy định người được thi hành án không phải chịu chi phí xác minh; người được thi hành án cũng có quyền tự mình hoặc ủy quyền cho người khác xác minh, cung cấp thông tin về tài sản, điều kiện thi hành án của người phải thi hành án và được miễn, giảm phí thi hành án nếu cung cấp thông tin chính xác.

Dự thảo luật sửa đổi, bổ sung nhiều quy định để tăng cường trách nhiệm, quyền hạn của tòa án trong THADS. Bổ sung quy định tòa án ra quyết định đưa bản án, quyết định ra thi hành. Theo đó, tòa án chủ động ra quyết định đưa bản án, quyết định ra thi hành đối với phần bản án, quyết định về: Hình phạt tiền, truy thu tiền, tài sản thu lợi bất chính, án phí, lệ phí tòa án; trả lại tiền, tài sản cho đương sự; tịch thu sung quỹ nhà nước, tịch thu tiêu hủy vật chứng, tài sản; thu hồi quyền sử dụng đất và tài sản khác thuộc diện sung quỹ nhà nước. Đối với các trường hợp khác, tòa án ra quyết định đưa bản án, quyết định ra thi hành theo đơn yêu cầu của đương sự.

Mặt khác, dự thảo luật bổ sung quy định về thời hiệu yêu cầu tòa án ra quyết định đưa bản án, quyết định ra thi hành; gửi, nhận và từ chối nhận đơn yêu cầu thi hành án của tòa án; chuyển giao quyết định đưa bản án, quyết định ra thi hành cho cơ quan THADS. Đồng thời, để bảo đảm phù hợp với thẩm quyền của tòa án trong việc ra quyết định đưa bản án, quyết định ra thi hành, dự thảo luật bổ sung quy định cơ quan THADS có trách nhiệm báo cáo việc thực hiện quyết định đưa bản án, quyết định ra thi hành cho tòa án.

Về trách nhiệm, quyền hạn của UBND các cấp trong THADS, dự thảo luật sửa đổi, bổ sung một số quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của UBND các cấp trong THADS trên địa bàn, như: Giải quyết kịp thời những vướng mắc, khó khăn phát sinh trong việc phối hợp giữa các cơ quan có liên quan trong THADS; phối hợp với Bộ Tư pháp hoặc cơ quan có thẩm quyền của Bộ Tư pháp trong việc quản lý nhà nước về THADS trên địa bàn; cho ý kiến đối với báo cáo của cơ quan THADS trước khi trình HĐND cùng cấp. Đồng thời, dự thảo quy định cụ thể hơn nhiệm vụ của chủ tịch UBND cấp xã chỉ đạo các tổ chức, cá nhân phối hợp với chấp hành viên, cơ quan THADS, cá nhân và tổ chức có thẩm quyền trong việc thông báo thi hành án, xác minh điều kiện thi hành án, áp dụng biện pháp bảo đảm, biện pháp cưỡng chế thi hành án, theo dõi và kịp thời cung cấp thông tin cho cơ quan THADS về điều kiện thi hành đối với các trường hợp chưa có điều kiện thi hành và các nhiệm vụ khác về THADS trên địa bàn.

Về nhiệm vụ, quyền hạn của viện kiểm sát nhân dân trong THADS, dự thảo luật sửa đổi, bổ sung quy định cụ thể về nhiệm vụ, quyền hạn của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao theo hướng: Kiểm sát việc tuân theo pháp luật của tòa án, cơ quanTHADS, chấp hành viên, đương sự và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc THADS theo quy định của pháp luật; trả lời kiến nghị của cơ quan THADS theo quy định. Đồng thời, bổ sung nhiệm vụ, quyền hạn của viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh, viện kiểm sát nhân dân cấp huyện, viện kiểm sát quân sự trong THADS theo hướng: Kiểm sát việc tuân theo pháp luật của tòa án trong việc ra quyết định đưa bản án, quyết định ra thi hành; việc giải thích bản án, trả lời kiến nghị của cơ quan THADS; kiểm sát việc tuân theo pháp luật của cơ quan THADS, chấp hành viên, đương sự và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc THADS và Viện kiểm sát nhân dân chịu trách nhiệm về hoạt động kiểm sát của mình.

XUÂN DŨNG