Khối lượng và giá trị giao dịch đều tăng hơn 50% 

Theo báo cáo tổng kết từ Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), trên thị trường UPCoM, số lượng DN và giá trị vốn hóa tăng nhanh. Tính đến ngày 15-12-2018, giá trị vốn hóa của thị trường này đạt hơn 830.000 tỷ đồng, tăng 16% so với cuối năm 2017. Trong năm vừa qua, HNX đã chấp thuận và đưa vào giao dịch trên thị trường UPCoM cho 111 DN. Thanh khoản thị trường tăng mạnh so với năm 2017, tính bình quân, giá trị giao dịch đạt 374 tỷ đồng/phiên, tăng 84% so với cùng kỳ năm trước. Năm 2018, hoạt động đấu giá đã hỗ trợ tích cực công tác cổ phần hóa DN Nhà nước, gắn với niêm yết/đăng ký giao dịch trên thị trường chứng khoán. Cho đến ngày 15-12-2018, HNX đã tổ chức thành công 38 phiên đấu giá với giá trị trúng giá đạt gần 21.000 tỷ đồng. Trong đó có 10 phiên đấu giá bán cổ phần lần đầu ra công chúng (IPO) và 28 phiên đấu giá phần vốn Nhà nước tại DN. 

leftcenterrightdel
Tổng công ty Cổ phần Bưu chính Viettel chính thức lên sàn giao dịch UPCoM vào tháng 11-2018.

Thị trường UPCoM diễn biến theo chiều hướng giảm sau khi tăng mạnh vào đầu năm, tuy nhiên đến cuối năm thì thị trường bắt đầu hồi phục dần. Tại thời điểm đóng cửa phiên giao dịch cuối năm, chỉ số UPCoM-Index đạt mức 52,83 điểm, giảm 3,8% so với năm 2017. Giá trị vốn hóa thị trường UPCoM phiên giao dịch cuối năm đạt hơn 893.000 tỷ đồng, tăng gần 40% so với năm trước. Toàn thị trường có hơn 4,7 tỷ cổ phiếu được chuyển nhượng, tương ứng với giá trị giao dịch đạt hơn 93,7 nghìn tỷ đồng. Tính bình quân, khối lượng giao dịch đạt gần 19 triệu cổ phiếu/phiên (tăng 51% so với năm trước), giá trị giao dịch đạt hơn 375 tỷ đồng/phiên (tăng 55%) so với năm trước.

Cổ phiếu trên sàn UPCoM ngày càng thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư nước ngoài. Có nhiều thời điểm thị trường biến động, nhà đầu tư nước ngoài bán ròng cổ phiếu trên thị trường niêm yết nhưng lại mua ròng trên UPCoM. Bên cạnh hai sàn niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam, UPCoM đã trở thành lựa chọn đầu tư tài chính và huy động vốn quan trọng của nhà đầu tư cùng DN. Trên sàn UPCoM có khá nhiều cổ phiếu của những công ty lớn được giao dịch ở mức giá rất cao, có khi bằng hoặc thậm chí cao hơn mức giá của các Bluechips (cổ phiếu lớn, có tính dẫn dắt thị trường) trên hai sàn niêm yết, ví dụ các mã: MCH, MPC, SCS, SGN... Năm 2018, nhà đầu tư nước ngoài giao dịch tổng cộng 673,1 triệu cổ phiếu, tương ứng 17,6 nghìn tỷ đồng, trong đó giá trị mua vào đạt hơn 12,2 nghìn tỷ đồng, giá trị bán ra đạt hơn 9,6 nghìn tỷ đồng. Tính chung cả năm, nhà đầu tư nước ngoài đã mua ròng hơn 2,6 nghìn tỷ đồng trên thị trường UPCoM.

Nâng cao tính minh bạch của thị trường

Bà Nguyễn Thị Hoàng Lan, Phó chủ tịch Hội đồng Quản trị kiêm Phó tổng giám đốc Phụ trách Ban điều hành HNX cho biết: "Năm 2018 tiếp tục là một năm với nhiều hoạt động trên các mảng thị trường của HNX. Tại thị trường cổ phiếu, tiếp nối thành công của chương trình đánh giá công bố thông tin và minh bạch của DN niêm yết triển khai từ năm 2014, năm nay HNX đã triển khai chương trình này cho các DN đại chúng quy mô lớn trên thị trường UPCoM. Bước tiến này nhằm khuyến khích, động viên các DN UPCoM áp dụng những thông lệ tốt về công bố thông tin và minh bạch bằng việc vinh danh 10 DN thực hiện tốt nhất hoạt động công bố thông tin và minh bạch. Thông qua đó, HNX cũng đánh giá nhận thức, thực thi các quy định và thông lệ tốt của các DN UPCoM; cung cấp các cơ sở, dẫn chứng cho việc kiến nghị rà soát, sửa đổi các quy định liên quan đến công bố thông tin trên thị trường chứng khoán.

Ngoài ra, để nâng cao tính minh bạch cho thị trường, HNX khuyến khích các DN trên UPCoM sử dụng hệ thống quản lý thông tin công ty (CIMS) trong công bố thông tin để tăng cường tính chính xác, kịp thời của các thông tin công bố trên UPCoM. Hệ thống này sử dụng những ứng dụng trên internet, cho phép DN công bố thông tin trực tuyến 24/7, giúp rút ngắn thời gian và giảm sai sót trong công bố thông tin. Hiện, có gần 55% DN UPCoM đang sử dụng hệ thống CIMS. HNX cũng thường xuyên tổ chức các khóa đào tạo, tập huấn về công bố thông tin cho các DN UPCoM, khuyến khích và hỗ trợ các DN UPCoM tiếp cận các chương trình hội nghị, hội thảo quản trị công ty do HNX phối hợp hoặc chủ trì tổ chức. 

Với sự gia tăng mạnh mẽ số lượng DN đăng ký giao dịch trên thị trường UPCoM, để hỗ trợ nhà đầu tư theo dõi, giám sát thị trường, HNX đã tiến hành phân bảng UPCoM theo quy mô vốn và bảng cảnh báo nhà đầu tư. Việc phân bảng UPCoM theo quy mô vốn giúp HNX phân loại một lượng hàng hóa lớn đã và sẽ tham gia sàn UPCoM, đồng thời giúp nhà đầu tư dễ dàng hơn trong việc theo dõi các nhóm DN theo vốn chủ sở hữu hiện có. Trong khi đó, bảng cảnh báo nhà đầu tư bao gồm các mã chứng khoán bị hạn chế đăng ký giao dịch và bị tạm ngừng giao dịch nhằm cảnh báo đến nhà đầu tư các cổ phiếu nhà đầu tư cần lưu ý trước khi quyết định đầu tư. Việc giám sát công bố thông tin của DN cũng được tăng cường, nhất là đối với các DN quy mô vốn lớn.

Bài và ảnh: NGUYỄN ANH VIỆT