Lúc xuất phát từ Hà Nội, PGS Trần Tuấn Thanh giải thích với mọi người về cái tên Công ty TNHH cơ khí HTMP. Đây chính là các chữ cái đầu của Hào (Nguyễn Văn Hào), Tuấn (Nguyễn Hữu Tuấn), Mạnh (Vương Đình Mạnh) và Phương (Hoàng Việt Phương). Trong đó, Nguyễn Hữu Tuấn là Tổng giám đốc, ba kỹ sư còn lại là Phó tổng giám đốc công ty. Năm 1997, Vina-Shiroki ra đời, là liên doanh giữa Công ty Cơ khí Hà Nội và hãng Shiroki (Nhật Bản), bốn chàng trai ngày ấy tuổi đều 23-24. Ông Mat-su-chi-ma Ta-keo đứng đầu liên doanh, mà anh em vẫn gọi là giám đốc Mát, vốn có quan hệ thân thiết với Trung tâm Cơ khí chính xác-Trường Đại học Bách khoa Hà Nội. Hai bên đã nhất trí đào tạo thêm cho các kỹ sư trẻ vừa rời ghế nhà trường trong vòng một năm, bổ sung nhân lực chất lượng cao cho liên doanh. Hai lĩnh vực hiện đại được đào tạo là máy công cụ điều khiển số (CNC) và hệ thống CAD/CAM thiết kế, chế tạo khuôn mẫu chuyên dụng. Trước Vina-Shiroki, ở nước ta chưa có nơi nào chuyên làm khuôn mẫu chính xác, nên liên doanh rất được giới chuyên môn kỳ vọng là sẽ có thị trường, phát triển lâu dài. Nhưng Vina-Shiroki đi vào hoạt động một thời gian đã gặp vô vàn khó khăn, sản phẩm chất lượng không cao, khan hiếm nơi tiêu thụ, việc xuất khẩu trở lại Nhật hay các thị trường khác cũng không mấy dễ dàng..., sống vật vờ được vài năm, liên doanh phải tự giải thể.

leftcenterrightdel
Tổng giám đốc Nguyễn Hữu Tuấn (ngoài cùng, bên phải) đang giới thiệu các công nghệ mà công ty đang áp dụng. 

Liên doanh giải thể làm bốn chàng kỹ sư trẻ (học khóa 1 và 2) cảm thấy hụt hẫng. Rồi bình tâm lại, họ gặp nhau ở một suy nghĩ: Khởi nghiệp lại bằng chính cái nghề đã tích lũy, học hỏi được, “thất bại là mẹ thành công”. Tháng 9-2006, họ lập ra Công ty TNHH cơ khí HTMP Việt Nam, thuê gần 20.000m2 nhà xưởng tại Khu công nghiệp Quang Minh cách trung tâm Hà Nội 30km. Đối tác làm ăn chủ yếu vẫn với người Nhật.

 Tổng giám đốc Nguyễn Hữu Tuấn giới thiệu sơ qua với khách về năng lực của công ty. Đến nay, công ty đã có hơn 10 năm hoạt động hiệu quả với những sản phẩm là các loại khuôn: Ép nhựa, đúc kim loại, đúc áp lực nhóm, đúc trọng lực và đồ gá. Đặc thù của sản phẩm là sản xuất đơn chiếc với độ chính xác rất cao, thường thì hàng tuần mới chế tác xong một sản phẩm, có loại kích thước lớn, kết cấu phức tạp phải mất hàng tháng. Giá xuất xưởng mỗi sản phẩm từ vài trăm triệu đồng tới hàng chục tỷ đồng. Trung bình mỗi năm công ty chế tạo được 200 bộ khuôn nhựa, 550 bộ khuôn đúc áp lực và khuôn rót, hơn 20 triệu sản phẩm nhựa. Doanh thu năm 2016 là 510 tỷ đồng. Bạn hàng thường xuyên, lâu dài của công ty gồm các hãng nổi tiếng của Nhật, Hàn Quốc đang có mặt tại Việt Nam như: Honda, Yamaha Motor, Canon, Tsukuba, Mikasa, Samsung…

Khi tham quan nhà máy, không chỉ một người ngoại đạo như tôi thấy choáng ngợp, mà cả những thầy giáo nhiều năm giảng dạy về cơ khí chế tạo trong đoàn cũng thấy mới lạ, cuốn hút. Đây là nơi làm khuôn mẫu chính xác hiện đại bậc nhất của nước ta hiện nay, sản phẩm có đầu ra ổn định, doanh thu cao và thu hút được một lực lượng lao động tới hơn 500 người. Trước tiên phải kể đến một đội ngũ kỹ sư và nhân viên kỹ thuật thành thạo việc thiết kế và quản lý dự án với các đối tác Nhật Bản, châu Âu. Các thiết bị gia công và đo kiểm hầu hết đều là đời mới nhất. Máy đã được lập trình từ trước nên không thấy nhiều thợ đứng máy. Dịp Tết Nguyên đán vừa qua, thợ cứ việc nghỉ theo quy định, còn máy gia công vẫn tự động làm việc 24/24 giờ. Thầy Trần Tuấn Thanh bất ngờ đặt câu hỏi với Tổng giám đốc Nguyễn Hữu Tuấn: "Nếu đưa đến một loại máy mới, các em có làm khuôn mẫu được không?". Anh Tuấn trả lời: "Chúng em làm được, nhưng sản phẩm ấy trước hết phải có bản quyền. Thường thì khách hàng đưa đến bản vẽ, tức là đã xác nhận bản quyền, việc của chúng em là bóc tách chi tiết, thiết kế phần mềm gia công". Thầy lại hỏi: "Các em mua máy như thế nào?". Trả lời: "Chúng em sang tận Nhật Bản để đặt hàng. Các loại máy ở đây đều của các hãng nổi tiếng, trước khi bán máy, nhà sản xuất đã điều tra kỹ đối tác, để khi sử dụng, như họ nói, máy làm ra sản phẩm phải là phục vụ dân sinh". 

Rõ ràng, bài học lớn nhất mà những người sáng lập công ty này rút ra được chính là phải thường xuyên nắm bắt, đầu tư công nghệ mới, tiến thẳng lên hiện đại. Tình trạng chung lâu nay của ngành cơ khí nước ta là công nghệ lạc hậu, làm ăn thua lỗ. Trong khi Công ty TNHH cơ khí HTMP Việt Nam ngày càng phát triển, đáp ứng được các yêu cầu khắt khe của thị trường. Có thể nói, đây thực sự là một “điểm sáng” trong chế tạo cơ khí chính xác.

PHẠM QUANG ĐẨU