Theo các chủ vườn, giá chuối xuất khẩu thời điểm này năm ngoái từ 14.000 đồng đến 16.000đồng/kg, chủ yếu xuất khẩu sang Trung Quốc. Thấy chuối được giá nên những năm qua, hàng loạt gia đình đã phá bỏ vườn cà phê, tiêu, điều… để đầu tư trồng chuối, không ngờ khi vào vụ mùa thì không có người mua. Thị trường Trung Quốc ngừng nhập khẩu nên thương lái cũng bỏ mặc nông dân. Nhiều vườn chuối đến mùa thu hoạch, phải chặt cho gia súc ăn hoặc bỏ mặc cho chín rục, rơi rụng đầy vườn…

Ông Chống Sìn Sáng, ngụ xã Thanh Bình, huyện Trảng Bom, cho biết, gia đình ông đã chặt bỏ vườn cà phê, đầu tư hơn 120 triệu đồng trồng chuối già hương xuất khẩu. “Gia đình tôi vay tiền ngân hàng để đầu tư trồng chuối, giờ rơi vào cảnh này chắc phải bán nhà mà trả nợ”, ông Sáng vừa nói vừa khóc. Chung hoàn cảnh, ông Chống Xìn Sắm (xã Thanh Bình, huyện Trảng Bom) quyết định chặt tiêu trồng chuối. Ông Sắm ngậm ngùi: “Vụ này, dự kiến tôi thu được 20 tấn chuối. Mỗi héc-ta chuối phải đầu tư cả trăm triệu đồng vào cây giống, phân bón, vật tư… giờ không bán được, xót của lắm nhưng phải chịu”.

leftcenterrightdel
Một điểm tập kết, tiêu thụ “Chuối nghĩa tình” ở phường 13, quận Bình Thạnh, TP Hồ Chí Minh do các tình nguyện viên thực hiện. 

Nhiều hộ dân có quen biết với các thương lái nhỏ lẻ ở các tỉnh thì bị họ ép giá chỉ còn 1.000 đồng/kg, thậm chí có người ép còn 500 đồng/kg. Biết là chịu lỗ nặng nhưng người dân vẫn bấm bụng bán, hy vọng vớt vát được đồng nào hay đồng đó.

Ngày 20-2, Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam tỉnh Đồng Nai đã phát động chiến dịch “Chung tay chia sẻ với những khó khăn của nông dân trồng chuối”. Cụ thể, các đơn vị tổ chức thu mua chuối giúp bà con nông dân tại vườn, sau đó vận chuyển đi tiêu thụ ở các nơi với mức giá hợp lý. Bước đầu, chuối của bà con được thu mua với mức giá 4.000 đồng/kg và bán ra với giá là 8.000 đồng/kg (giá bán lẻ tại các chợ khoảng 10.000 đồng-12.000 đồng/kg). Sau khi trừ các chi phí, số tiền chênh lệch sẽ được sử dụng tổ chức các hoạt động từ thiện, khám bệnh, phát thuốc cho người dân. Hưởng ứng chiến dịch, nhiều tổ chức đoàn thể ở TP Hồ Chí Minh đã nhanh chóng vào cuộc phối hợp giúp Đồng Nai tiêu thụ chuối cho bà con nông dân. Câu lạc bộ Quản trị và khởi nghiệp TP Hồ Chí Minh đã tổ chức nhiều đoàn xuống Đồng Nai mua hàng chục tấn chuối. Tổ chức Đoàn Thanh niên các cấp cũng vào cuộc đầy nhiệt huyết và trách nhiệm. Hiện nay, chuối của bà con nông dân đã được tổ chức Đoàn Thanh niên các cấp đưa về TP Hồ Chí Minh và các địa phương lân cận tiêu thụ. Nhiều doanh nghiệp đã vào cuộc thu mua số lượng lớn. Nhiều trường học từ bậc trung học cơ sở đến đại học cũng đã tổ chức phát động đoàn viên, sinh viên, học sinh tham gia chiến dịch “Chuối nghĩa tình” mang đậm ý nghĩa nhân văn giúp bà con nông dân. Đoàn Trường Đại học Công nghiệp thực phẩm TP Hồ Chí Minh có 14.000 đoàn viên, sinh viên tham gia ủng hộ chương trình. Những ngày đầu tiên, tuổi trẻ nhà trường đã bán được trung bình 1 tấn chuối/ngày. Tại Trường THCS Văn Lang (quận 1), Phong trào "Chuối nghĩa tình" được thầy trò hưởng ứng rất sôi nổi, nhiệt tình. Thầy đi lấy chuối, trò tổ chức bán vào giờ nghỉ, ngày nghỉ. Mỗi ngày tiêu thụ được chừng vài chục buồng chuối. Nhiều giáo viên của trường tâm sự, việc làm này không chỉ góp phần nhỏ bé giúp bà con nông dân vơi bớt khó khăn, mà còn tạo ra môi trường giáo dục sinh động, ý nghĩa. Thông qua phong trào, các em được trau dồi kỹ năng sống, biết sẻ chia, đồng cảm với người nghèo, rèn luyện phẩm chất đạo đức nhân ái, nghĩa tình cho học sinh. Đến nay, hầu hết tổ chức Đoàn Thanh niên ở các quận, huyện đều đã vào cuộc, phối hợp với các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân mở các điểm bán “Chuối nghĩa tình”. Dọc các tuyến đường, khu dân cư, các tấm pa-nô hưởng ứng Phong trào "Chuối nghĩa tình" được trưng lên, thu hút sự quan tâm của mọi người. Trung bình mỗi ngày tại TP Hồ Chí Minh, lượng chuối tiêu thụ từ Phong trào "Chuối nghĩa tình" lên đến hàng chục tấn. 

Không chỉ Đồng Nai, Phong trào "Chuối nghĩa tình" đã lan rộng đến Tây Ninh, địa phương cũng có nhiều diện tích trồng chuối, tập trung ở hai huyện Tân Châu, Tân Biên. Chuối của bà con nông dân đã được nhiều tổ chức, doanh nghiệp thu mua đem về các khu công nghiệp, khu dân cư tiêu thụ. 

Nhờ làm tốt công tác truyền thông nên nhiều người dân đã biết ý nghĩa của chương trình và sẵn lòng ủng hộ, sẻ chia khó khăn với người trồng chuối. Bà Nguyễn Kiều Mạch, ngụ phường 2, quận 5, TP Hồ Chí Minh, chia sẻ: "Nhà tui ít ăn chuối, nhưng mấy bữa nay nghe đài báo tuyên truyền, trực tiếp chứng kiến các cháu học sinh, sinh viên đi bán chuối giúp nông dân, tui cũng trích ra vài trăm nghìn mua ủng hộ, phần để gia đình ăn, phần làm quà tặng hàng xóm. Tui từng là nông dân nên rất ủng hộ những cách làm hay để chung tay với nhà nông vượt khó. Chỉ cần mỗi hộ gia đình dành vài chục nghìn đồng mua chuối thì lượng chuối của nông dân sẽ tiêu thụ được hết".

 Bài và ảnh: HỒ TRANG - THẾ PHÚC