Sau một thời gian triển khai, được sự quan tâm của Chính phủ, Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Bờ Y đã thu hút được nhiều dự án với hàng nghìn tỷ đồng đầu tư. Tuy nhiên, thời gian gần đây, hoạt động quản lý, điều hành của lãnh đạo Ban quản lý có nhiều sai phạm, làm thất thoát lớn ngân sách của Nhà nước và gây bức xức dư luận. Chúng tôi đã bước đầu tìm hiểu, làm rõ vụ việc…

Nhiều sai phạm

Khu kinh tế Cửa khẩu quốc tế Bờ Y nằm trên ngã ba biên giới trong tam giác phát triển ba nước Việt Nam - Lào- Capuchia thời gian qua, Khu kinh tế đã được Chính phủ quan tâm ưu đãi, đầu tư với mục tiêu trở thành đô thị biên giới, khai thác có hiệu quả các điều kiện về vị trí địa lý, chính trị, kinh tế, văn hoá và xã hội trong quá trình giao lưu kinh tế quốc tế để thúc đẩy phát triển kinh tế, phát huy tác dụng lan toả của Khu kinh tế đối với tam giác phát triển ba nước Việt Nam - Lào - Campuchia trong quá trình hội nhập.

Sau một thời gian triển khai, mặc dù được sự quan tâm của Chính phủ và sự quan tâm của các nhà đầu tư, thu hút được nhiều dự án với hàng ngàn tỷ đồng đầu tư, thời gian gần đây, hoạt động quản lý, điều hành của lãnh đạo Ban quản lý có nhiều sai phạm, làm thất thoát lớn ngân sách của Nhà nước và gây bức xức dư luận.

Với tư cách chủ đầu tư, cán bộ BQL các dự án đầu tư (thuộc BQL Khu kinh tế Bờ Y) đã nhận hàng tỉ đồng tiền “ủng hộ” của các nhà thầu nhưng không đưa vào sổ sách mà sử dụng với mục đích tư túi cá nhân. Năm 2006, Công ty TNHH Xây dựng Phú Xuân (Đắc Lắc) là một trong những đơn vị đã ủng hộ BQL, số tiền là 200 triệu đồng. Tại giấy biên nhận ngày 6.1.2006 do Huỳnh Quốc Trung –Thủ trưởng đơn vị kiêm thủ quỹ BQL các dự án đầu tư ghi rõ: “số tiền này là số tiền mà Công ty TNHH Xây dựng Phú Xuân ủng hộ cho BQL Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Bờ Y”. Năm 2006, tổng số “tiền ủng hộ” của 9 nhà thầu nộp cho BQL Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Bờ Y là 610 triệu đồng. Cùng với đó, BQL còn nhận 650 triệu đồng bảo lãnh dự thầu của 4 doanh nghiệp, thu tiền bán hồ sơ mời thầu 21 triệu đồng. Tổng cộng các khoản thu này là 1,281 tỉ đồng.

Tuy nhiên, BQL Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Bờ Y đã chi nhiều khoản trong số tiền này chưa đúng quy định. Theo văn bản báo cáo tình hình thu chi tài chính của thủ quỹ BQL thì đơn vị này đã sử dụng hơn 1,2 tỷ đồng nói trên chi cho Trưởng BQL Khu kinh tế Bờ Y Nguyễn Thế Đạt 360 triệu đồng và mua điện thoại cho ông Đạt 15 triệu đồng, chi cho Quyền trưởng ban Tài chính và Doanh nghiệp Ngô Thị Hồng Hạnh 812 triệu đồng và các ông Tống Quang Vinh 20,3 triệu đồng, Nguyễn Văn Vĩnh 5 triệu, Đặng Ngọc Thuận 5 triệu đồng, Huỳnh Quốc Trung 10 triệu đồng. Cuối cùng, quỹ hỗ trợ của các doanh nghiệp chỉ còn vỏn vẹn 53,7 triệu đồng.

Không dừng lại ở đó, với một số khoản tiền do ngân sách cấp, BQL Khu kinh tế Bờ Y cũng không sử dụng đúng mục đích. Ví dụ, năm 2006, ký hợp đồng chuyển 261,9 triệu đồng cho Tiệm điện Văn Trước (thị xã Kon Tum) để mua máy vi tính và máy photocopy, nhưng không lấy hàng mà lấy tiền mặt về … xài. Tính đến ngày 11.5.2007, BQL Khu kinh tế còn trên 327 triệu đồng tạm ứng năm 2006 chưa thanh toán với kho bạc, nợ bên ngoài trên 300 triệu đồng...

Cùng với đó, trong khi vốn đầu tư bằng ngân sách có hạn, Ban Quản lý Khu kinh tế Bờ Y chưa huy động được các nguồn đầu tư khác thì năm 2006, mặc dù chỉ được giao vốn 30 tỉ đồng nhưng Trưởng ban Nguyễn Thế Đạt đã “vung tay” triển khai ồ ạt nhiều dự án làm ảnh hưởng đến hiệu quả công trình, phát sinh thêm nợ đọng.

Vốn Chính phủ cấp có 30 tỷ nhưng Trưởng ban Nguyễn Thế Đạt lại chi cho riêng dự án rà phá bom mìn với phạm vi quá rộng, hết trên 21 tỉ đồng, trong khi nhiều dự án cấp bách hơn lại chưa được bố trí vốn. Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã yêu cầu BQL Khu kinh tế Bờ Y phải “nghiêm túc rút kinh nghiệm trong việc thực hiện các quy định của pháp luật về quản lý đầu tư xây dựng”. Bộ cũng cảnh báo về việc BQL Khu kinh tế Bờ Y đầu tư dự án quy hoạch chung xây dựng với giá 17,7 tỉ đồng – quá cao so với định mức chi phí làm quy hoạch.

Tuy nhiên, Trưởng ban Nguyễn Thế Đạt tiếp tục “mạnh tay” ban hành quyết định đầu tư gần 4 tỉ đồng xây dựng Nhà siêu thị miễn thuế bằng ngân sách Nhà nước. Đây là việc cố ý làm trái chủ trương của Thủ tướng Chính phủ tại quyết định 217/2005/QĐ – TTg về việc ban hành quy chế tổ chức và hoạt động của Khu kinh tế cửa khẩu Bờ Y.

Bởi theo quyết định này, ngân sách Nhà nước chỉ hỗ trợ đầu tư các công trình kết cấu hạ tầng thiết yếu chứ không đầu tư mọi công trình, dự án đầu tư phát triển của Khu kinh tế cửa khẩu Bờ Y. Hậu quả là công trình hoàn thành, cho thuê mặt bằng nhưng … không có tiền trả nợ.

Ngoài ra, về công tác tổ chức cán bộ, Trưởng ban Nguyễn Thế Đạt cũng có nhiều sai phạm trong bổ nhiệm cán bộ, chia tách các bộ phận trong BQL Khu Kinh tế cửa khẩu quốc tế Bờ Y. Trong khi, Khu Kinh tế cửa khẩu quốc tế Bờ Y thuộc Chính phủ quản lý, những quyết định nói trên phải thông qua Bộ Nội vụ hoặc cấp có thẩm quyền.

Sao chưa xử lý?

Tháng 6-2008, Ban Chỉ đạo về phòng, chống tham nhũng (BCĐPCTN) tỉnh Kon Tum đã có công văn số 31/BC-BCĐ ngày 25.6.2008 nêu rõ: “Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy đã có kết luận số 28 – KL/UBKTTU về việc giải quyết đơn tố cáo đối đồng chí Nguyễn Thế Đạt – Bí thư chi bộ, Trưởng ban quản lý Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Bờ Y, tỉnh Kon Tum. Theo đó, ngoài vi phạm trong công tác tổ chức cán bộ, vai trò, trách nhiệm của Bí thư chi bộ, thủ trưởng cơ quan; kết luận xác định: Thu hồi nộp ngân sách Nhà nước 173.063.007 đồng, thu hồi cho Ban quản lý Khu kinh tế cửa khẩu 33.079.000 đồng. Đề nghị Ban Thường vụ Tỉnh ủy xem xét, chuyển đến Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh một số nội dung có dấu hiệu vi phạm pháp luật, gồm có: Các dự án đền bù, giải phóng mặt bằng và hỗ trợ tái định cư các làng đồng bào dân tộc thiểu số; việc thuê xe và sửa chữa xe 60L - 3876”.

Tuy nhiên, đến nay, đã gần 4 tháng trôi qua kể từ khi có kết luận của cơ quan chức năng, vụ việc liên quan đến những sai phạm ở Ban quản lý Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Bờ Y vẫn chưa được giải quyết. Theo thông tin từ các cơ quan chức năng ở Kon Tum, các cấp uỷ Đảng vẫn chưa xác định được hình thức kỷ luật thoả đáng đối với những sai phạm của đồng chí Nguyễn Thế Đạt.

Về phía cơ quan cảnh sát điều tra cũng chưa làm rõ được những dấu hiệu vi phạm pháp luật liên quan đến Các dự án đền bù, giải phóng mặt bằng và hỗ trợ tái định cư các làng đồng bào dân tộc thiểu số…của Trưởng ban quản lý Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Bờ Y. Số tiền chi sai nguyên tắc hơn 200 triệu đồng cũng chưa được thu hồi nộp về ngân sách Nhà nước. Đề nghị các cơ quan chức năng ở Kon Tum cần thực hiện nghiêm túc các kết luận của Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy, tránh để kéo dài, gây dư luận xấu ở địa phương.

CÔNG MINH và THÁI HÀ (Theo Báo Tin Tức - Biên Phòng)