Dưới cánh máy bay AN.24.

Ảnh: ĐINH ĐĂNG ĐỊNH

Chủ tịch Phi-đen Cát-xtơ-rô đến thăm đất nước Việt Nam trong nhiều thời khắc lịch sử. Ngay khi miền Bắc bị giặc Mỹ tiến hành chiến tranh phá hoại, Phi-đen đã gửi những đội quân xây dựng lại các thị trấn bị tàn phá. Sau giải phóng hoàn toàn miền Nam, đất nước trọn niềm vui, Phi-đen đã đến Việt Nam tìm hiểu những khó khăn do địch để lại, làm lại đường sá bị phá hủy trên tuyến đường Hồ Chí Minh huyền thoại.

Với tôi, không thể quên được một lần Phi-đen thăm đất nước chúng ta vào tháng 9-1973, khi đất nước còn chia làm hai miền.

Hôm ấy, sau chuyến bay qua nửa vòng trái đất, bí mật quá cảnh nhiều nơi, nhiều nước, Phi-đen mới đến Việt Nam. Chỉ ngay hôm sau khi đặt chân đến Hà Nội, Phi-đen đã đề nghị Trung ương Đảng ta cho vào thăm miền Nam, lúc ấy bọn ngụy quyền còn đang tìm mọi cách phá hoại Hiệp định Pa-ri.

Rạng sáng ngày 16-9-1973, sau một đêm chuẩn bị máy bay khẩn trương (máy bay sơ tán mới về) và bố trí tổ bay AN.24 số hiệu VN.1094 gồm đồng chí đoàn trưởng đoàn bay 919 lái chính, các thành viên còn lại đều là cán bộ đầu ngành của đoàn máy bay, cất cánh từ sân bay Gia Lâm, Hà Nội, bay về phía Nam Tổ quốc để Phi-đen vượt vĩ tuyến 17 đến thị xã Đông Hà, tỉnh Quảng Trị-"Thủ đô" của Quân giải phóng miền Nam Việt Nam.

Đến nay, các thành viên tổ bay đều ở tuổi "cổ lai hy", hiện ở trong khu tập thể của đoàn bay. Nhìn lại tấm hình chụp dưới cánh máy bay khi hoàn thành nhiệm vụ đưa Phi-đen từ vùng giải phóng miền Nam trở về: Toàn thể tổ bay (mặc áo lính bay), Đại tướng Võ Nguyên Giáp (bên phải), đồng chí Tư lệnh Phòng không-Không quân (bên trái) và trung tâm ảnh là Phi-đen quàng vai Thủ tướng Phạm Văn Đồng, chúng tôi lại bồi hồi nhớ những kỷ niệm thân thương với người lãnh đạo cao nhất của đất nước Cu-ba anh em.

Chuyến bay ấy không thể quên được cũng như chúng ta không thể quên câu nói của Phi-đen: "Vì Việt Nam, chúng ta sẵn sàng hiến cả máu của mình".

Đại tá ĐOÀN MINH HỘI

Hoa tiêu máy bay AN.24-Đoàn bay 919 Anh hùng