QĐND - Trước yêu cầu nhiệm vụ cách mạng của cả nước và đòi hỏi thực tiễn ở các địa phương, chấp hành chỉ thị của Chính phủ và Bộ Quốc phòng, ngày 18-3-1947, Ủy ban Kháng chiến tỉnh công bố quyết định thành lập Ban Chỉ huy quân đội quốc gia và Dân quân tự vệ Hà Nam (gọi tắt là Tỉnh đội Hà Nam).

Lực lượng vũ trang Hà Nam luyện tập cơ động phòng, chống lụt, bão tháng 9-2014.  Ảnh: Tuyên Huấn

Ngay sau khi được thành lập, Tỉnh đội đã bắt tay ngay vào việc xây dựng, củng cố và phát triển lực lượng. Dù gặp rất nhiều khó khăn, nhưng khoảng 3 tháng sau, toàn tỉnh đã xây dựng được 7 đại đội và nhiều trung đội dân quân, du kích với quân số lên đến hàng nghìn cán bộ, chiến sĩ, được trang bị vũ khí tương đối đầy đủ, sẵn sàng chiến đấu bảo vệ quê hương. Thực hiện Lời kêu gọi Toàn quốc kháng chiến ngày 19-12-1946 của Chủ tịch Hồ Chí Minh, quân và dân Hà Nam tích cực thực hiện tiêu thổ kháng chiến; tổ chức chiến đấu gần 10 nghìn trận, diệt hơn 40 nghìn tên địch, phá hủy gần 400 xe quân sự các loại, bắn rơi 2 máy bay, bắn chìm, bắn cháy 1 tàu chiến và 4 ca-nô, thu nhiều vũ khí, trang bị của địch. Thắng lợi của quân và dân Hà Nam đã góp phần vào thắng lợi chung của cả nước trong kháng chiến chống thực dân Pháp và can thiệp Mỹ, giải phóng quê hương, đất nước khỏi ách thống trị thực dân, đưa đất nước ta chuyển sang giai đoạn cách mạng mới.

Phát huy tinh thần tiến công của cách mạng, lực lượng vũ trang tỉnh Hà Nam tiếp tục cùng cả nước “Đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào”. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, quân và dân Hà Nam tích cực phối hợp với bộ đội Phòng không chiến đấu ngoan cường, kịp thời đánh trả hàng trăm đợt tập kích của không quân Mỹ vào địa bàn, bắn rơi 17 máy bay, bắt sống nhiều giặc lái, đồng thời huy động hơn 60.000 thanh niên nhập ngũ, tham gia chiến đấu ở khắp các chiến trường.

Từ khi tỉnh Hà Nam được tái thành lập (năm 1997) đến nay, phát huy truyền thống anh hùng của Quân đội nhân dân Việt Nam, LLVT tỉnh đã phát huy tốt vai trò làm nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân vững chắc, thực hiện tốt nhiệm vụ quân sự-quốc phòng địa phương, góp phần giữ vững ổn định chính trị, tạo môi trường thuận lợi cho phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh. LLVT tỉnh đã tích cực, chủ động tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng. Trên cơ sở kiện toàn tổ chức biên chế, thực hiện đổi mới, nâng cao chất lượng huấn luyện quân sự và giáo dục chính trị, nâng cao trình độ chỉ huy, quản lý của đội ngũ cán bộ các cấp, xây dựng toàn diện cả lực lượng thường trực, DQTV, DBĐV đủ số lượng, có chất lượng cao, sẵn sàng nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao trong mọi tình huống. Công tác giáo dục, bồi dưỡng quốc phòng-an ninh cho các đối tượng được chú trọng đổi mới cả về nội dung, hình thức, phương pháp và hoàn thành 100% chỉ tiêu theo kế hoạch. Công tác tuyển quân hằng năm hoàn thành 100% chỉ tiêu, chất lượng tốt. Bộ CHQS tỉnh đã phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành chỉ đạo và tổ chức hơn 30 cuộc diễn tập khu vực phòng thủ tỉnh, huyện, phòng, chống lụt bão-tìm kiếm cứu nạn, chỉ huy-cơ quan và hàng trăm cuộc diễn tập chiến đấu trị an của các xã, phường, thị trấn với các nội dung phù hợp với tình hình thực tế hiện nay. Tiêu biểu như các cuộc diễn tập khu vực phòng thủ "HN-99", "HN-08", tham gia và phục vụ diễn tập "ĐB-11", đặc biệt là cuộc diễn tập khu vực phòng thủ tỉnh năm 2013 với quy mô lớn, được đánh giá đạt chất lượng tốt.

Từ năm 1997 đến nay, LLVT tỉnh đã tham gia hàng vạn ngày công, đào đắp hàng trăm nghìn mét khối đất đá, đắp đê, làm thủy lợi nội đồng, làm đường giao thông nông thôn. Phong trào “Quân đội chung sức xây dựng nông thôn mới” đã được cán bộ, chiến sĩ LLVT tỉnh hưởng ứng tích cực bằng các việc làm cụ thể như: Quyên góp, hỗ trợ hơn 100 triệu đồng làm đường tại thôn Phù Đê, xã Tượng Lĩnh, huyện Kim Bảng; đóng góp hơn 5000 ngày công tham gia xây dựng hơn 3km đường giao thông nông thôn, nhiều gia đình cán bộ, chiến sĩ LLVT tỉnh tham gia và vận động nhân dân hiến đất làm đường giao thông…; với đạo lý ''Uống nước nhớ nguồn'', "Đền ơn đáp nghĩa", LLVT tỉnh đã tích cực tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương thực hiện có hiệu quả các chính sách hậu phương quân đội, tổ chức thăm hỏi, tặng quà, tặng sổ tiết kiệm, phụng dưỡng Bà mẹ Việt Nam anh hùng, khám bệnh, cấp thuốc miễn phí cho hàng ngàn đối tượng thương binh, bệnh binh, gia đình chính sách... Đặc biệt, cùng với sự hỗ trợ của Bộ tư lệnh Quân khu 3, LLVT tỉnh đã đóng góp hàng trăm triệu đồng, hàng nghìn ngày công xây dựng nhà tình nghĩa, nhà đồng đội, tặng giống, vốn phát triển sản xuất cho nhiều gia đình chính sách có hoàn cảnh khó khăn và tích cực tham gia xóa đói giảm nghèo tại địa phương. Những việc làm trên tạo thêm niềm tin của nhân dân đối với Đảng, với quân đội.

Đại tá TRẦN MINH DŨNG, Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh Hà Nam