Sáng ngày 23-8, lễ đón chính thức Thủ tướng Australia và Phu nhân đã được tổ chức trọng thể tại Phủ Chủ tịch. Ngay sau lễ đón, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã hội đàm với Thủ tướng Scott Morrison.

Cuộc hội đàm diễn ra trong bầu không khí thân mật và hiểu biết lẫn nhau. Tại hội đàm, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nhiệt liệt chào mừng Ngài Scott Morrison lần đầu tiên thăm chính thức Việt Nam trên cương vị Thủ tướng Australia; bày tỏ tin tưởng chuyến thăm sẽ góp phần quan trọng vào việc củng cố tình hữu nghị và phát triển quan hệ Đối tác Chiến lược Việt Nam - Australia trong tình hình mới.

leftcenterrightdel
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Australia Scott Morrison cùng duyệt đội danh dự Quân đội nhân dân Việt Nam. Ảnh: TRỌNG HẢI.

Thủ tướng Scott Morrison chúc mừng những thành tựu quan trọng của Việt Nam trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước, nâng cao vai trò, vị thế ở khu vực và quốc tế, nhất là trong ASEAN và Liên hợp quốc (LHQ); khẳng định Australia luôn coi trọng tăng cường quan hệ với Việt Nam, một đối tác chiến lược then chốt của Australia trong ASEAN và khu vực.

Trao đổi về quan hệ song phương, hai nhà lãnh đạo bày tỏ hài lòng về sự phát triển mạnh mẽ, năng động và hiệu quả của quan hệ Việt Nam - Australia trong thời gian qua; đánh giá cao việc thường xuyên trao đổi các đoàn cấp cao và các cấp trên các kênh; nhất trí khởi động Cơ chế họp lãnh đạo cấp cao thường niên, đồng thời tiếp tục các cơ chế họp cấp Bộ trưởng Ngoại giao, Quốc phòng, Kinh tế đã được thiết lập trong khuôn khổ Đối tác Chiến lược.

Hai bên nhất trí xây dựng Chiến lược hợp tác kinh tế tăng cường với mục tiêu trở thành tốp 10 đối tác thương mại hàng đầu của nhau và tăng gấp đôi đầu tư hai chiều, xúc tiến cuộc họp lần thứ nhất cấp Bộ trưởng về Đối tác hợp tác kinh tế Việt Nam - Australia nhằm thúc đẩy hợp tác thương mại, đầu tư cũng như hợp tác phát triển, đẩy mạnh kết nối hai chiều, mở rộng hợp tác về an ninh năng lượng và nắm bắt các cơ hội kỹ thuật số, trong đó có kinh tế số và chính phủ điện tử. Hai bên cũng nhất trí phấn đấu đưa kim ngạch thương mại hàng hóa lên 10 tỷ USD ngay trong năm sau. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc hoan nghênh Australia sẽ cử đoàn các doanh nghiệp hàng đầu sang thăm Việt Nam trong năm 2020. Thủ tướng Scott Morrison nhất trí tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho các mặt hàng nông thủy sản của Việt Nam, thông báo đang xem xét việc cho phép nhập khẩu tôm sống nguyên con, nhãn tươi của Việt Nam. Hai bên nhất trí ủng hộ hệ thống thương mại đa phương dựa trên luật lệ, hợp tác thúc đẩy hội nhập kinh tế khu vực thông qua thực hiện các cam kết trong các hiệp định tự do thương mại mà hai bên cùng tham gia như Hiệp định thành lập Khu vực Thương mại Tự do ASEAN-Australia - New Zealand, Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương, cũng như hợp tác trong các khuôn khổ kinh tế đa phương, trong đó có APEC, ASEM.

leftcenterrightdel
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Scott Morrison. Ảnh: TRỌNG HẢI.

Hai bên nhất trí cho rằng hợp tác song phương về an ninh, quốc phòng ngày càng hiệu quả và thực chất, đặc biệt là việc Australia hỗ trợ Việt Nam trong quá trình tham gia lực lượng Gìn giữ hòa bình LHQ. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đề nghị hai bên mở rộng hợp tác sang các lĩnh vực tiềm năng như công nghiệp quốc phòng, an ninh mạng, liên kết đào tạo… Thủ tướng Scott Morrison nhất trí tăng cường hợp tác an ninh song phương, bao gồm trong lĩnh vực hàng hải và không gian mạng; phối hợp chống tội phạm xuyên quốc gia, buôn bán người, khủng bố.

Hai Thủ tướng nhấn mạnh, giao lưu nhân dân giữa hai nước ngày càng trở nên mạnh mẽ thông qua sự phát triển của các lĩnh vực hợp tác như giáo dục, văn hóa, du lịch, lao động, thể thao... Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao việc Australia quyết định từ ngày 2-9-2019 sẽ tăng hạn ngạch thị thực cho công dân Việt Nam trong khuôn khổ Chương trình Lao động Kỳ nghỉ từ 200 lên 1.500 người/năm, tạo điều kiện cho thêm nhiều công dân Việt Nam được tham gia lao động thời vụ tại Australia. Hai bên cam kết cùng hợp tác ứng phó với biến đổi khí hậu, giảm rác thải nhựa và khai thác hải sản bền vững.

Bên cạnh hợp tác song phương, hai bên cũng tập trung trao đổi về các vấn đề chiến lược, an ninh khu vực và quốc tế cùng quan tâm. Thủ tướng Scott Morrison khẳng định, Australia ủng hộ mạnh mẽ Việt Nam trong vai trò Chủ tịch ASEAN 2020 và Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an LHQ 2020-2021. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc khẳng định Việt Nam ủng hộ Australia tăng cường gắn kết với ASEAN, mong muốn Australia tăng cường hợp tác ở khu vực tiểu vùng sông Mê Công, nhất là trong các lĩnh vực kết nối, công nghệ thông tin và truyền thông, ứng phó với biến đổi khí hậu và quản lý nguồn nước.

leftcenterrightdel
Quang cảnh hội đàm giữa Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Australia Scott Morrison. Ảnh: TRỌNG HẢI.

Trao đổi về tình hình Biển Đông, hai Thủ tướng bày tỏ quan ngại sâu sắc trước các diễn biến trên Biển Đông, bao gồm việc quân sự hóa và bồi đắp các cấu trúc đang tranh chấp cũng như cản trở các dự án dầu khí được triển khai lâu nay ở Biển Đông. Hai nhà lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của tự do hàng hải và hàng không, tuân thủ luật pháp quốc tế và duy trì một trật tự dựa trên luật lệ. Hai nhà lãnh đạo kêu gọi các bên tự kiềm chế và tránh các hành động có thể làm phức tạp thêm tình hình. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Scott Morrison tái khẳng định các quốc gia cần tiếp tục giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, không đe dọa sử dụng hoặc sử dụng vũ lực, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của các cơ chế giải quyết tranh chấp của Công ước về Luật biển của LHQ năm 1982 (UNCLOS) và kêu gọi các bên tôn trọng và thực thi các quyết định được ban hành bởi các cơ chế này. Hai nhà lãnh đạo tái khẳng định tầm quan trọng của việc áp dụng đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC). Hai Thủ tướng kêu gọi Bộ Quy tắc Ứng xử giữa ASEAN và Trung Quốc cần tuân thủ đầy đủ luật pháp quốc tế, nhất là UNCLOS.

* Ngay sau hội đàm, hai Thủ tướng đã chứng kiến lễ ký 5 văn kiện hợp tác trong các lĩnh vực chính phủ điện tử, tài chính, chống buôn bán người và hợp tác dịch vụ hàng không. Hai Thủ tướng cũng đã gặp gỡ báo chí hai nước và quốc tế để thông báo về kết quả hội đàm.

THÙY LINH