QĐND - Nhận lời mời của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng, ngày 26-12, Thủ tướng Vương quốc Cam-pu-chia Xăm-đéc Tê-chô Hun Xen (Hun Sen) và Phu nhân Bun Ra-ny Hun Xen (Bun Rany Hun Sen) bắt đầu thăm chính thức Việt Nam.

Cùng đi với Thủ tướng Hun Xen và Phu nhân có: Ngài Hô Nam-hông (Hor Namhong), Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao và Hợp tác quốc tế; bà Bô-ry Hô (Bory Hor), Phu nhân Ngài Hô Nam-hông; Ngài Va Kim Hông (Var Kim Hong), Bộ trưởng cấp cao phụ trách biên giới; Ngài Sun Chăn-thon (Sun Chanthol), Bộ trưởng cao cấp, Bộ trưởng Bộ Thương mại; Ngài Ang Vông Vót-thạ-na (Ang Vong Vathana), Bộ trưởng Bộ Tư pháp; Ngài Khiêu Kanh-nha-rít (Khieu Kanharith), Bộ trưởng Bộ Thông tin; Ngài Ôn Poan Mô-ni-rót (Aun Porn Moniroth), Bộ trưởng Bộ Kinh tế và Tài chính; Ngài Hang Chuôn Na-ron (Hang Chuon Naron), Bộ trưởng Bộ Giáo dục, Thanh niên và Thể thao; Ngài Xốc Chân-đa Xộ-phia (Sok Chenda Sophea), Bộ trưởng bên cạnh Thủ tướng, Tổng thư ký Hội đồng Phát triển Cam-pu-chia; Ngài Xờ-ri Tha-ma-rông (Sry Thamrong), Bộ trưởng bên cạnh Thủ tướng; Ngài Kao Kim-huôn (Kao Kimhourn), Bộ trưởng bên cạnh Thủ tướng; Ngài Ung Xiên (Ung Sean), Quốc vụ khanh, Bộ Ngoại giao và Hợp tác Quốc tế; Ngài Em Xòm-an (Em Sam An), Quốc vụ khanh Bộ Nội vụ; Ngài In Vi-rẹ-chiết (In Viracheat), Quốc vụ khanh, Văn phòng Hội đồng Bộ trưởng; Ngài Mao Ha-va-na (Mao Havannall), Quốc vụ khanh, Ban thư ký Nhà nước về Hàng không Dân dụng; Ngài Hun Phăn-ny (Hul Phany), Đại sứ Vương quốc Cam-pu-chia tại Việt Nam.

Thủ tướng Vương quốc Cam-pu-chia Xăm-đéc Tê-chô Hun Xen.

Thủ tướng Hun Xen sinh ngày 5-8-1952 tại xã Peam Koh Sna, huyện Stoeung Trang, tỉnh Kong Pong Cham của Cam-pu-chia, có 3 con gái và 3 con trai. Năm 1970, ông tham gia phong trào đấu tranh dẫn đến giải phóng đất nước vào ngày 17-4-1975. Năm 1977, ông lãnh đạo một phong trào nổi dậy nhằm giải phóng Cam-pu-chia khỏi chế độ diệt chủng. Năm 1978, ông là thành viên sáng lập Mặt trận Đoàn kết Cứu nước Cam-pu-chia (UFNSK). Cùng với các phong trào yêu nước và được sự hỗ trợ của quân tình nguyện Việt Nam, UFNSK đã lãnh đạo nhân dân Cam-pu-chia giành chiến thắng và thoát khỏi chế độ diệt chủng Cam-pu-chia Dân chủ vào ngày 7-1-1979. Năm 1979, ông giữ chức Bộ trưởng Ngoại giao Cam-pu-chia. Từ năm 1981 đến 1985, ông là Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Cam-pu-chia. Từ năm 1985 đến 1991, ông là Thủ tướng, kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Cam-pu-chia. Trong giai đoạn này, Thủ tướng Hun Xen đã có nhiều đóng góp quan trọng cho hòa bình, hòa hợp dân tộc và phát triển Cam-pu-chia và việc đạt được Hiệp định Hòa bình Pa-ri về Cam-pu-chia. Từ năm 1993 đến 1998, ông là đồng Thủ tướng, sau là Thủ tướng thứ hai của Chính phủ liên hiệp Cam-pu-chia. Trong giai đoạn này, ông đã chỉ đạo và đạt được nhiều kết quả quan trọng trong việc ổn định và phát triển kinh tế-xã hội, hòa hợp dân tộc và thống nhất Cam-pu-chia. Từ tháng 7-1998 đến nay, ông là Thủ tướng Vương quốc Cam-pu-chia. Trong giai đoạn này, Chính phủ Cam-pu-chia do Xăm-đéc Tê-chô Hun Xen lãnh đạo đã đạt được nhiều thành tích quan trọng trong việc xây dựng và phát triển đất nước Cam-pu-chia trên các lĩnh vực thực hiện Chiến lược tam giác phát triển và Chiến lược tứ giác phát triển, không ngừng nâng cao vị thế đối ngoại của Cam-pu-chia ở khu vực và quốc tế.

Thủ tướng Hun Xen có bằng Cử nhân Chính trị tại Đại học Cam-pu-chia; Tiến sĩ về Khoa học Chính trị của Học viện Chính trị Quốc gia Hà Nội, Việt Nam; Giáo sư, Tiến sĩ danh dự của nhiều trường đại học, viện nghiên cứu danh tiếng trên thế giới về các lĩnh vực Khoa học Chính trị, Luật, Quan hệ quốc tế, Giáo dục… như Trường Đại học Southern California (Hoa Kỳ), Đại học Dankook (Hàn Quốc), Đại học Ramkhamhaeng (Thái Lan)… Ông  được trao tặng nhiều giải thưởng quốc tế và khu vực như Giải thưởng Hòa bình thế giới của Viện Hòa bình thế giới trao tặng, Giải thưởng “Thúc đẩy thế giới với một trái tim yêu hòa bình” và Giải thưởng Hòa bình U Thant của Trung tâm Quốc tế Sri Chinmoy; Danh hiệu “Thượng nghị sĩ suốt đời” và “Đại sứ lưu động cho Chủ tịch Thế giới” của Nghị viện Quốc tế về An toàn và Hòa bình (IPSP) trao tặng; được Quốc vương Cam-pu-chia Nô-rô-đôm Xi-ha-mô-ni phong tặng danh hiệu “Xăm-đéc Ạ-kẹ Mô-ha Xê-na Pạ-đây Tê-chô”.

HOÀNG VŨ