Ngày 14-1 tại Xê-bu, Phi-líp-pin, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN+3 lần thứ 10 với Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc cùng các Hội nghị cấp cao ASEAN+1 với từng nước Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và Ấn Độ.

Phát biểu tại các Hội nghị, Thủ tướng nước ta Nguyễn Tấn Dũng cho rằng tiềm năng hợp tác giữa ASEAN với các nước Đối thoại còn rất lớn và các bên cần tích cực khai thác những lợi thế sẵn có, nhằm đưa quan hệ hợp tác ngày càng đi vào thực chất hơn. Thủ tướng đã nêu nhiều ý kiến, đề xuất quan trọng nhằm tăng cường quan hệ hợp tác giữa ASEAN với các nước Đối thoại trên những lĩnh vực đôi bên cùng có lợi như kinh tế-thương mại, đối phó với các vấn đề xuyên quốc gia như dịch cúm gia cầm, quản lý thiên tai cũng như tăng cường hợp tác về an ninh năng lượng. Thủ tướng cũng đề nghị các nước Đối thoại tiếp tục dành sự ủng hộ và hỗ trợ tích cực cho ASEAN, nhất là về xây dựng cơ sở hạ tầng, tăng cường năng lực, xóa đói giảm nghèo, phát triển khoa học-công nghệ.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh hòa bình và ổn định là nhân tố quan trọng nhất đối với sự phát triển của mỗi quốc gia và khu vực. Thủ tướng hoan nghênh các nước Đối thoại đã tham gia một cách tích cực và ủng hộ vai trò chủ đạo của ASEAN trong các nỗ lực hướng tới mục tiêu này.

Tại Hội nghị cấp cao ASEAN+3 với các nước Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc, các nhà lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của tiến trình hợp tác ASEAN+3 và cho rằng những kết quả quan trọng đạt được trong chín năm qua trên nhiều lĩnh vực hợp tác là những tiền đề quan trọng để tiếp tục gia tăng liên kết khu vực. Các nhà lãnh đạo khẳng định nhân dịp kỷ niệm 10 năm thành lập tiến trình ASEAN+3 và Đông Á, Hội nghị cấp cao ASEAN+3 lần tới vào cuối năm 2007 sẽ ra Tuyên bố chung lần thứ 2 về Hợp tác Đông Á với những định hướng chiến lược và toàn diện cho tiến trình ASEAN+3 và hợp tác Đông Á trong nhiều năm tới, hướng tới mục tiêu lâu dài là xây dựng cộng đồng Đông Á.

Tại các Hội nghị cấp cao ASEAN+1 với các nước Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và Ấn Độ, các nhà lãnh đạo ASEAN và các nước Đối thoại đã trao đổi ý kiến về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm; nhất trí đẩy mạnh triển khai các hoạt động hợp tác thông qua các khuôn khổ đối tác toàn diện hoặc đối tác chiến lược đã được nhất trí giữa ASEAN với từng nước Đối thoại, vì mục tiêu hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực cũng như trên thế giới. Các nước Đối thoại cũng cam kết tiếp tục hỗ trợ tích cực cho nỗ lực của ASEAN, thu hẹp khoảng cách phát triển, liên kết khu vực và xây dựng Cộng đồng. Ngoài ra, các nước Đối thoại cũng khẳng định ủng hộ vai trò chủ đạo của ASEAN trong các cơ chế hợp tác khu vực cũng như mong muốn tiếp tục phối hợp lập trường với ASEAN về các vấn đề khu vực và quốc tế. Cũng tại các Hội nghị này, lãnh đạo các nước Đối thoại đã nhiệt liệt chúc mừng Việt Nam chính thức trở thành thành viên đầy đủ của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO).

Về quan hệ giữa ASEAN với Trung Quốc, các nhà lãnh đạo đánh giá cao những phát triển năng động của quan hệ ASEAN-Trung Quốc thời gian qua, đặc biệt là việc tổ chức thành công cuộc gặp cấp cao kỷ niệm 15 năm thiết lập quan hệ đối thoại ASEAN-Trung Quốc tại Nam Ninh tháng 10-2006 vừa qua; và bày tỏ hài lòng trước những tiến triển tích cực trong việc thực hiện Kế hoạch Hành động triển khai quan hệ đối tác chiến lược ASEAN-Trung Quốc. Năm 2006, kim ngạch thương mại hai chiều ASEAN - Trung Quốc đạt khoảng 140 tỷ USD, đưa ASEAN trở thành đối tác thương mại lớn thứ 4 của Trung Quốc và Trung Quốc đã trở thành thị trường xuất khẩu lớn thứ 3 của ASEAN. Dự kiến đến 2010 tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai bên sẽ đạt hơn 200 tỷ USD. Hai bên khẳng định quyết tâm thực hiện hiệu quả Tuyên bố về cách ứng xử ở biển Đông (DOC) để tiến tới sớm ký kết Bộ Quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC), vì hòa bình và ổn định ở khu vực; nhất trí đẩy mạnh các biện pháp tích cực nhằm xây dựng Khu vực mậu dịch tự do ASEAN-Trung Quốc toàn diện.

Kết thúc Hội nghị, các nhà lãnh đạo đã chứng kiến lễ ký Hiệp định Thương mại Dịch vụ ASEAN-Trung Quốc, Chương trình hành động thực hiện Tuyên bố Bắc Kinh về Quan hệ hợp tác công nghệ thông tin vì phát triển chung, và Bản ghi nhớ về Hợp tác nông nghiệp. Thỏa thuận này là một phần quyết định quan trọng trong khuôn khổ phát triển hợp tác kinh tế giữa ASEAN và Trung Quốc, cũng như trong tiến trình hình thành khu vực thương mại tự do ASEAN - Trung Quốc. Theo đó, khu vực thương mại tự do sẽ được thực hiện vào năm 2010, với mức thuế suất 0%. Riêng 4 nước là Việt Nam, Lào, Cam-pu-chia và Mi-an-ma sẽ có bước quá độ 5 năm, tức vào năm 2015. Theo tính toán, đến năm 2010, Khu vực thương mại tự do này sẽ là một thị trường với khoảng 2 tỉ người, GDP hơn 2 nghìn tỉ USD; và kim ngạch thương mại 1.200 tỉ USD, là khối thương mại tự do lớn thứ 3 thế giới.

Đề cập việc phát triển quan hệ với Nhật Bản, các nhà lãnh đạo nhất trí tiếp tục đẩy mạnh và phát huy những thành tựu trong quan hệ đối tác toàn diện ASEAN-Nhật Bản trong năm qua. Các nhà lãnh đạo cũng nhất trí thành lập Nhóm Những nhân vật nổi tiếng (EPG) ASEAN-Nhật Bản để kiểm điểm quan hệ Đối thoại ASEAN-Nhật Bản trong 30 năm qua và nghiên cứu, đề xuất những khuyến nghị nhằm tăng cường mối quan hệ này trong tương lai.

Thủ tướng Nhật Bản đề nghị tiếp tục xây dựng quan hệ đối tác chiến lược ASEAN-Nhật Bản trên cơ sở 5 trụ cột chính về kinh tế, chính trị-an ninh, trao đổi văn hóa và giao lưu nhân dân, thúc đẩy các giá trị chung, và hợp tác xây dựng cộng đồng Đông Á. Thủ tướng Nhật Bản thông báo Nhật Bản sẽ tài trợ 52 triệu USD để góp phần thúc đẩy hợp tác kinh tế ASEAN-Nhật Bản, hỗ trợ 35 tỷ yên trong 5 năm cho Chương trình trao đổi thanh niên ASEAN-Nhật Bản và đào tạo nguồn nhân lực trẻ của các nước ASEAN; đồng thời cung cấp 40 triệu USD hỗ trợ các nước Cam-pu-chia, Lào, Mi-an-ma, Việt Nam, trong đó dành cho Tam giác Phát triển 20 triệu USD.

Các nhà lãnh đạo hoan nghênh những kết quả tốt đẹp trong việc thực hiện Kế hoạch hành động triển khai Tuyên bố về Đối tác toàn diện ASEAN-Hàn Quốc, với nhiều hoạt động, dự án cụ thể được triển khai trên nhiều lĩnh vực như chính trị-an ninh, kinh tế, hợp tác phát triển, giao lưu văn hoá... Hai bên cam kết thúc đẩy đàm phán xây dựng Khu vực mậu dịch tự do ASEAN-Hàn Quốc theo đúng lộ trình đã đặt ra. Các nhà lãnh đạo ASEAN đánh giá cao vai trò của Hàn Quốc là một trong năm đối tác có viện trợ phát triển lớn nhất cho ASEAN, tích cực hỗ trợ các nỗ lực xây dựng Cộng đồng và thu hẹp khoảng cách phát triển của ASEAN. Các nước ASEAN cũng bày tỏ ủng hộ các nỗ lực hoà bình phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên, thúc đẩy đối thoại liên Triều tiến tới thống nhất hai miền Triều Tiên.

Đối với Ấn Độ, các nhà lãnh đạo ghi nhận những kết quả đạt được trong việc triển khai thực hiện Tuyên bố ASEAN - Ấn Độ về quan hệ đối tác vì hòa bình, phát triển và thịnh vượng chung, và khẳng định quyết tâm đưa quan hệ đối tác ASEAN - Ấn Độ lên tầm cao mới, thực chất và hiệu quả hơn. Theo đó, các nhà lãnh đạo khẳng định quyết tâm đẩy nhanh và hoàn tất việc đàm phán Khu vực mậu dịch tự do ASEAN-Ấn Độ theo đúng lịch trình đã định. Các nhà lãnh đạo cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của phát triển cơ sở hạ tầng giao thông đường bộ và đường không nhằm tạo thuận lợi cho các mối quan hệ thương mại và đầu tư cũng như giao lưu văn hóa và nhân dân giữa Ấn Độ và các nước ASEAN. Ngoài ra, các nhà lãnh đạo cũng nhấn mạnh tiềm năng hợp tác lớn giữa Ấn Độ và ASEAN, cần mở rộng và gia tăng hợp tác trong các lĩnh vực mà Ấn Độ có lợi thế như khoa học - công nghệ, nhất là công nghệ thông tin, dược phẩm; thúc đẩy du lịch hai chiều với những chiến dịch quảng bá ở cả ASEAN và Ấn Độ; hợp tác nâng cao khả năng đối phó và quản lý thiên tai với việc thiết lập các cơ chế cảnh báo sớm ở khu vực. Các nhà lãnh đạo ASEAN hoan nghênh Chính sách Hướng Đông của Ấn Độ, đồng thời đánh giá cao vai trò và vị thế ngày càng cao của Ấn Độ về cả chính trị và kinh tế ở khu vực và thế giới.

Tối cùng ngày, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và lãnh đạo các nước ASEAN tham dự tiệc chiêu đãi do Tổng thống Phi-líp-pin A.Giô-rô chủ trì chào mừng các vị lãnh đạo tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 12 và các Hội nghị liên quan.

Theo TTXVN