Tối 13-11, tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế Suntec, Singapore, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã cùng các nhà lãnh đạo ASEAN dự Phiên họp toàn thể Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 33.

ASEAN đã và đang đạt được những tiến triển tích cực trong đối thoại và hợp tác

Phát biểu khai mạc phiên họp, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long chỉ ra những câu hỏi lớn mà ASEAN cần tập trung giải quyết là tạo dựng một nền tảng vững vàng cho một khu vực hòa bình, ổn định và dựa trên luật lệ; duy trì ASEAN tiếp tục là khu vực phát triển kinh tế vững mạnh và năng động; tăng cường năng lực của ASEAN để ứng phó hiệu quả với các thách thức đe dọa an ninh và ổn định khu vực. Thủ tướng Lý Hiển Long nhấn mạnh, để giải đáp những vấn đề nói trên, ASEAN đã và đang đạt được những tiến triển tích cực trong đối thoại và hợp tác.

Toàn cảnh phiên họp.

Cụ thể, trong năm qua, các Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN đã thông qua Bộ quy tắc về chống va chạm trên biển và trên không, Hiệp định mẫu ASEAN về Dẫn độ, tổ chức các Hội nghị cấp Bộ trưởng khu vực và thông qua nhiều biện pháp về hợp tác chống khủng bố, bảo đảm an ninh mạng; thúc đẩy Gói thứ 10 Hiệp định tự do hóa dịch vụ ASEAN (AFAS), thông qua Hiệp định Thương mại điện tử ASEAN, thúc đẩy Cơ chế hải quan một cửa ASEAN, đẩy mạnh triển khai Hiệp định Đầu tư ASEAN (ACIA) và lập Mạng lưới thành phố ASEAN thông minh… Thủ tướng Singapore cũng ghi nhận những tiến triển tích cực trong đàm phán xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) giữa ASEAN và Trung Quốc, song nhìn nhận tình hình trên Biển Đông còn tiếp tục diễn biến phức tạp, cần sự thống nhất trong lập trường chung cũng như đề cao các nguyên tắc đã nhất trí của ASEAN trong thúc đẩy tăng cường lòng tin, ngăn ngừa nguy cơ bất ổn.  

Chia sẻ đánh giá của Thủ tướng Lý Hiển Long, các nhà lãnh đạo ASEAN cho rằng, với sự điều hành hiệu quả của Singapore, Chủ tịch ASEAN 2018, hợp tác và liên kết ASEAN trong năm đã đạt bước phát triển rất đáng khích lệ. Trên tinh thần chủ đề xây dựng một ASEAN tự cường và sáng tạo, ASEAN tiếp tục giữ vững vai trò trung tâm, củng cố và nâng cao hiệu quả các cơ chế đối thoại và hợp tác do ASEAN dẫn dắt đóng góp cho hòa bình, ổn định ở khu vực, đồng thời đạt được những kết quả khả quan trong triển khai xây dựng Cộng đồng. ASEAN tiếp tục nhận được sự quan tâm, ủng hộ mạnh mẽ của các đối tác. ASEAN đã thể hiện được vai trò và năng lực xử lý trước các vấn đề nổi lên, nhất là các trận thiên tai lớn xảy ra ở khu vực, các diễn biến của tình hình quốc tế tại bán đảo Triều Tiên, tình hình bang Rakhine của Myanmar.

Bên cạnh đó, các nhà lãnh đạo ASEAN cũng chỉ ra các thách thức mà ASEAN phải đối mặt, cả từ những biến động phức tạp của môi trường quốc tế, khu vực, cũng như từ chính nội bộ ASEAN. Các nhà lãnh đạo tái khẳng định yêu cầu tiên quyết cần duy trì đoàn kết, thống nhất, giữ vững vai trò trung tâm của ASEAN và củng cố một cấu trúc hợp tác khu vực rộng mở, minh bạch, dựa trên luật lệ, với ASEAN ở vị trí trung tâm, qua đó, đóng góp tích cực cho một khu vực hòa bình, ổn định và phát triển thịnh vượng. Các nước đều nhất trí ASEAN cần tiếp tục các nỗ lực tạo dựng môi trường thuận lợi cho các nỗ lực đối thoại, hợp tác và xây dựng lòng tin, trong đó có đàm phán COC hiệu quả và thực chất, giải quyết hòa bình các tranh chấp dựa trên luật pháp quốc tế và Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982), song song với việc thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC). Các nhà lãnh đạo ASEAN khẳng định tiếp tục tích cực hỗ trợ Myanmar tìm giải pháp lâu dài và bền vững nhằm ổn định tình hình, giải quyết các vấn đề nhân đạo tại bang Rakhine, Myanmar. Các nước nhấn mạnh ASEAN hoan nghênh các tiến triển tích cực gần đây trên bán đảo Triều Tiên, trong đó có kết quả 3 hội nghị thượng đỉnh liên Triều và thượng đỉnh Mỹ-Triều, ủng hộ các nỗ lực thúc đẩy hòa bình, ổn định, phi hạt nhân hóa lâu dài trên bán đảo Triều Tiên.

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và các trưởng đoàn chụp ảnh chung.

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao những kết quả rất tích cực mà ASEAN đã đạt được trong nhiệm kỳ Chủ tịch của Singapore và chúc mừng Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long đã nỗ lực đóng góp cho thành công này. Thủ tướng nhấn mạnh trên nền tảng đà thuận lợi có được của năm 2018, tinh thần tự cường và sáng tạo ASEAN cần tiếp tục được đẩy mạnh trong các năm tiếp theo. Theo đó, đoàn kết, thống nhất ASEAN phải tiếp tục là nhân tố then chốt trong tư tưởng và hành động vì một Cộng đồng ASEAN vững vàng, tự cường và liên kết chặt chẽ. Thủ tướng ủng hộ ASEAN tiếp tục đẩy mạnh hợp tác và đối thoại xây dựng lòng tin, đề cao luật pháp quốc tế và ủng hộ một hệ thống quốc tế đa phương dựa trên luật lệ, tăng cường hợp tác trên các lĩnh vực đổi mới sáng tạo để tận dụng tối đa cơ hội từ Cách mạng công nghiệp 4.0 cũng như đem lại các lợi ích thiết thực nhất cho người dân. Nhân dịp này, Thủ tướng chia sẻ các sáng kiến của Việt Nam về kết nối nền tảng dữ liệu số, hài hòa giá cước di động, lập Đại học Công nghệ ASEAN và xây dựng mạng lưới thông tin cảnh báo sớm thiên tai ở khu vực.

Về tình hình khu vực và quốc tế, Thủ tướng khẳng định các diễn biến thời gian qua trên Biển Đông không khỏi gây lo ngại cho các nước trong khu vực. Những hoạt động đơn phương trên thực địa có thể dẫn đến tính toán sai lầm và nguy cơ va chạm cao. Thủ tướng nhấn mạnh lại các nguyên tắc đã được nhất trí trong ASEAN về đề cao luật pháp quốc tế và Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 trong giải quyết hòa bình các tranh chấp, kiềm chế, không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, không quân sự hóa, không làm phức tạp tình hình, tăng cường lòng tin, tích cực xây dựng một COC hiệu quả, thực chất và thực hiện nghiêm túc, đầy đủ DOC. Thủ tướng ủng hộ ASEAN đóng vai trò tích cực hỗ trợ Myanmar giải quyết vấn đề nhân đạo tại bang Rakhine cũng như ủng hộ các nỗ lực thúc đẩy hòa bình, ổn định và phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.

Kết thúc phiên họp, các nhà lãnh đạo ASEAN hoan nghênh và đánh giá cao Singapore đã đảm nhiệm rất thành công cương vị Chủ tịch ASEAN năm 2018, cho biết sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ và ủng hộ Thái Lan, nước Chủ tịch tiếp theo của ASEAN 2019 trong hiện thực hóa các mục tiêu xây dựng một Cộng đồng ASEAN vững mạnh, đoàn kết và liên kết, tự cường.

Mong muốn Sembcorp đẩy nhanh các dự án VSIP sắp tới ở Tây Nam Bộ

* Chiều 13-11, trong khuôn khổ chuyến tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 33 tại Singapore, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã tiếp Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành Tập đoàn Công nghiệp Sembcorp, ông Neil McGregor - một trong những doanh nghiệp đi đầu trong đầu tư vào Việt Nam với 9 khu công nghiệp Việt Nam - Singapore (VSIP), hiện đang tạo việc làm cho 200.000 người.

Đánh giá cao sự nỗ lực của Sembcorp, Thủ tướng mong muốn tập đoàn đẩy nhanh các dự án VSIP sắp tới ở Tây Nam Bộ để tận dụng lợi thế sẵn có của một khu vực đông đảo người lao động, với 20 triệu dân, là địa phương giàu tiềm năng phát triển của Việt Nam. Cùng với đó là nghiên cứu mở một khu VSIP tại Tây Nguyên, bởi đây là khu vực có thế mạnh về cây công nghiệp như cà phê, cao su, điều... rất cần có nhà đầu tư triển khai công nghiệp chế biến. 

Tán thành với đề xuất của Thủ tướng về việc mở rộng hoạt động tại Việt Nam, ông Neil McGregor cho biết, tập đoàn đã khảo sát một số địa điểm mới tại Việt Nam để mở thêm các khu VSIP, trong đó có khu vực Tây Nguyên và Quảng Trị. Cùng với đó là đưa ra các giải pháp để nâng cao giá trị cho các khu VSIP, hướng tới công nghệ thân thiện môi trường. Tập đoàn cũng đang xúc tiến đầu tư tại Việt Nam trong lĩnh vực năng lượng và đã làm việc với Bộ Công Thương Việt Nam để triển khai các dự án này.

* Trước đó, cùng ngày, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và phu nhân đã dự Lễ khai trương Tuần lễ hàng Việt Nam tại Singapore. Cùng dự có Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh, lãnh đạo một số bộ, ngành, doanh nghiệp Việt Nam; về phía Singapore có ông Goh Chok Tong, Bộ trưởng cao cấp của Singapore.

Diễn ra từ ngày 13 đến 25-11, sự kiện có sự phối hợp tổ chức của FairPrice, tập đoàn đưa hàng Việt vào toàn bộ hệ thống 146 siêu thị của tập đoàn tại Singapore trong Tuần lễ hàng Việt Nam này. Sự kiện được tổ chức nhằm quảng bá hàng trăm sản phẩm nông thủy sản, đồ gia dụng mang thương hiệu Việt Nam đến với người tiêu dùng Singapore và khách quốc tế, đặc biệt trong thời gian Hội nghị Cấp cao ASEAN 33 được tổ chức tại Singapore. 

Campuchia cam kết hỗ trợ bà con gốc Việt tái định cư

Trong khuôn khổ các hoạt động chuẩn bị cho Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 33 và các hội nghị cấp cao liên quan, sáng 13-11, tại Singapore, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự Hội nghị Hội đồng Cộng đồng Chính trị An ninh ASEAN (APSC) lần thứ 18 và Hội nghị Hội đồng Điều phối ASEAN (ACC) lần thứ 22. Bên lề các hội nghị, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh cũng đã có cuộc gặp với Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Campuchia Prak Sokhonn.

Phát biểu tại các hội nghị, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh ghi nhận những tiến triển đạt được trong tiến trình xây dựng Cộng đồng và triển khai Tầm nhìn ASEAN 2025 thời gian qua, đề nghị các nước ASEAN tiếp tục tăng cường đoàn kết, tự cường, kiên trì các nguyên tắc, phương cách truyền thống; đồng thời linh hoạt, sáng tạo trong xử lý những thách thức đặt ra. Về chính trị-an ninh, Phó thủ tướng nhấn mạnh ASEAN cần tiếp tục đặt nhiệm vụ trọng tâm vào việc bảo đảm hòa bình, an ninh khu vực, giữ vững vai trò trung tâm của ASEAN; đồng thời tiếp tục cải tiến quy trình, thủ tục đi đôi với nâng cao năng lực xử lý khi có tình hình khẩn cấp, nâng cao hiệu quả phối hợp giữa các cơ quan. Về các vấn đề quốc tế và khu vực, Phó thủ tướng nhấn mạnh ASEAN cần kiên trì các nguyên tắc đã thỏa thuận, cùng nỗ lực bảo đảm hòa bình, an ninh và ổn định ở Biển Đông, tuân thủ luật pháp quốc tế, tự kiềm chế, không quân sự hóa, không có các hành động làm phức tạp tình hình, cam kết giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC và sớm đạt được COC hiệu lực, hiệu quả…

* Cũng trong sáng 13-11, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã có cuộc gặp với Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Campuchia Prak Sokhonn. Về vấn đề di dời người dân tại khu vực Biển Hồ, tỉnh Kampong Chhnang, trong đó có người Campuchia gốc Việt, Phó thủ tướng ghi nhận nỗ lực của Campuchia trong việc hỗ trợ tái định cư cho bà con và bày tỏ sự quan tâm trước tình trạng nhiều bà con đã bị di dời lên những địa điểm không bảo đảm điều kiện sinh hoạt. Phó thủ tướng nhắc lại đề nghị của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã nêu với Thủ tướng Campuchia Hun Sen về việc Campuchia hỗ trợ người Campuchia gốc Việt di dời khỏi Biển Hồ có cuộc sống mới ổn định; thực hiện việc di dời theo lộ trình từng bước, bảo đảm các điều kiện về cơ sở hạ tầng, trường học, trạm xá và chuyển đổi nghề nghiệp cho bà con. Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Campuchia khẳng định mong muốn của Chính phủ Hoàng gia Campuchia thúc đẩy sự phát triển của quan hệ hai nước, khẳng định Campuchia sẽ nỗ lực hỗ trợ cho cuộc sống của người dân tái định cư.

VIỆT TRUNG và TTXVN