Kinh tế vĩ mô được duy trì ổn định
Báo cáo của Chính phủ nêu rõ, mặc dù còn nhiều khó khăn, hạn chế nhưng với sự nỗ lực, quyết tâm của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân cả nước, với những giải pháp đúng đắn và phương pháp điều hành phù hợp, nền kinh tế đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, toàn diện. Trong số 13 chỉ tiêu kế hoạch được Quốc hội giao, dự kiến có 8 chỉ tiêu đạt và 5 chỉ tiêu vượt mục tiêu kế hoạch. Đáng chú ý, kinh tế vĩ mô được duy trì ổn định, lạm phát được kiểm soát ở mức dưới 4%; tăng trưởng tín dụng ở mức hợp lý, đáp ứng khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế, tập trung cho các ngành, lĩnh vực ưu tiên, khu vực sản xuất kinh doanh. Bên cạnh đó, lãi suất giảm từ 0,5-1%; tỷ giá và thị trường ngoại tệ ổn định; dự trữ ngoại hối tăng; thị trường chứng khoán khởi sắc, thu ngân sách đạt khá; nợ công trong giới hạn quy định. Đặc biệt, kết quả nổi bật năm 2017 là tăng trưởng GDP cả năm ước đạt 6,7%, hoàn thành mục tiêu đề ra, tăng trưởng quý sau cao hơn quý trước với khoảng cách lớn; quy mô GDP (theo giá hiện hành) đạt khoảng 5 triệu tỷ đồng, tương đương khoảng 225 tỷ USD, GDP bình quân đầu người khoảng 2.400 USD.
Trên cơ sở Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016-2020 đã được Quốc hội thông qua, dự kiến kết quả thực hiện các chỉ tiêu năm 2017, đánh giá bối cảnh trong nước và quốc tế, những thuận lợi, khó khăn của năm 2018, Chính phủ dự kiến năm 2018, tổng sản phẩm trong nước (GDP) tăng 6,5-6,7%; tốc độ tăng giá tiêu dùng bình quân khoảng 4%; tổng kim ngạch xuất khẩu tăng khoảng 7-8%; tỷ lệ nhập siêu so với tổng kim ngạch xuất khẩu dưới 3%; tổng vốn đầu tư phát triển toàn xã hội chiếm khoảng 33-34% GDP.
Thảo luận tại phiên họp, đa số ý kiến Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí với đánh giá của Chính phủ về việc bảo đảm thực hiện mục tiêu tổng quát theo Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2017. Về cơ bản, các giải pháp điều hành chính sách kinh tế vĩ mô đã được thực thi đúng hướng và phù hợp với diễn biến thị trường, nền kinh tế duy trì được ổn định, môi trường đầu tư kinh doanh tiếp tục được cải thiện.
Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Nguyễn Văn Giàu đánh giá cao kết quả triển khai thực hiện các chỉ tiêu, cho rằng năm 2017 có khởi sắc thực sự và rất thuyết phục. Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại cũng nhấn mạnh, để đạt kết quả trên, trước hết cần nhận thấy việc Ban chấp hành Trung ương Đảng bàn rất kỹ, kết luận và định hướng mục tiêu, giải pháp rất sát và được quán triệt tới các cấp. Phương pháp, cách thức phối hợp hiệu quả của cơ quan lập pháp, hành pháp và tư pháp cũng là điểm tiến bộ.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân điều hành phiên họp. Ảnh: TTXVN.
Bảo đảm mục tiêu tăng trưởng 6,7% cả năm
Tuy nhiên, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, việc thực hiện cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất lao động, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế một cách thực chất còn chậm, chưa đạt yêu cầu đề ra. Về mục tiêu GDP ước thực hiện sẽ đạt 6,7%, nhiều ý kiến cho rằng, đây vẫn là thách thức lớn do những nhóm yếu tố tạo đà tăng trưởng trong 9 tháng đầu năm 2017 gồm tiêu dùng của người dân, xuất khẩu của khu vực có vốn đầu tư nước ngoài và tăng trưởng của ngành chế biến, chế tạo hiện không còn nhiều dư địa.
Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cũng đánh giá cáo những kết quả đạt được như báo cáo của Chính phủ, nhất là việc lần đầu tiên trong những năm gần đây đạt và vượt 13/13 chỉ tiêu đề ra, trong đó có chỉ tiêu khó như tăng trưởng, tổng mức đầu tư toàn xã hội, chỉ số giá tiêu dùng, bội chi…. Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cũng đề nghị cần phân tích các yếu tố, nguồn lực để bảo đảm mục tiêu tăng trưởng 6,7% cả năm. Ngoài ra, Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cũng đề nghị phân tích rõ vấn đề đã được Ủy ban Tài chính- Ngân sách của Quốc hội chỉ ra khi thẩm tra báo cáo tình hình thực hiện ngân sách Nhà nước năm 2017 là thu nội địa ước cả năm chỉ tăng 2,1% so với dự toán. Đặc biệt, thu từ 3 khu vực kinh tế gồm doanh nghiệp Nhà nước, vốn đầu từ nước ngoài (FDI), doanh nghiệp ngoài quốc doanh đều không đạt dự toán.
Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu nhận định: Khu vực doanh nghiệp Nhà nước có số thu giảm mạnh nhất so với dự toán (-7,7%); tiền bán vốn Nhà nước tại các doanh nghiệp trong 9 tháng đầu năm chỉ đạt hơn 48.000 tỷ đồng so với dự toán 120.000 tỷ đồng. Đặc biệt, thu bán vốn Nhà nước mới chỉ đạt 16,7% (10.000 tỷ đồng) nhưng Chính phủ vẫn ước thực hiện cả năm đạt 100% là rất khó khăn. Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cho rằng đây là những con số rất đáng ngại, phản ánh khả năng phục hồi tăng trưởng của nền kinh tế còn chậm, thu từ nội tại nền kinh tế chưa bền vững và thiếu tính ổn định.
Cũng cho ý kiến về nội dung này, Phó chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ đánh giá, muốn đạt tốc độ tăng GDP cả năm 2017 là 6,7% thì tăng trưởng quý IV phải đạt 7,4 - 7,5%. Phó chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ cho rằng đây là nhiệm vụ rất khó khăn. Phó chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ cũng nhấn mạnh đến tình hình thiên tai, bão, lũ lụt với nhiều diễn biến bất thường vẫn là thách thức đối với tăng trưởng của khu vực nông nghiệp. Do đó, Phó chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ đề nghị, Chính phủ cần rà soát, đánh giá thêm cơ sở đạt được mục tiêu này đồng thời đề ra những phương án khả thi nhất, bảo đảm chắc chắn thực hiện nhiệm vụ đã đặt ra.
Tăng trưởng tín dụng có thể cán đích 21%
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đặt câu hỏi: Chính phủ đề ra mục tiêu tăng trưởng tín dụng 21% trong năm nay, cho là giờ hoàn thành được gần 12% thì còn 9% nữa đến hết năm nay liệu có đạt không? Nếu tăng như vậy, nền kinh tế có hấp thụ được không và hấp thụ vào đâu: Sản xuất, bất động sản hay thị trường chứng khoán?
Giải trình về nội dung này, Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Đồng Tiến cho biết, về chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng, đầu năm Ngân hàng Nhà nước đã đề ra mức 18%. Căn cứ vào các mục tiêu vĩ mô, thực hiện các giải pháp tăng trưởng kinh tế, Ngân hàng Nhà nước đã điều chỉnh chỉ tiêu lên mức 21%. Với điều chỉnh này, tín dụng có mức tăng trưởng hơn và đã đạt 11,8% (cao hơn so với cùng kỳ năm 2015 là 11,69%). Chỉ số này đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, cơ cấu tín dụng tập trung vào đầu tư sản xuất kinh doanh. Riêng đầu tư vào bất động sản là lĩnh vực rủi ro, cần kiểm soát chặt nên tốc độ tăng trưởng tín dụng vào lĩnh vực này thấp hơn so với toàn hệ thống; đầu tư vào nông nghiệp sạch, xuất khẩu... có mức tăng trưởng cao hơn.
Phó thống đốc Nguyễn Đồng Tiến khẳng định, để khuyến khích tăng trưởng kinh tế hơn nữa, Ngân hàng Nhà nước vẫn xác định những tháng cuối năm điều hành một cách thận trọng, bảo đảm chất lượng tín dụng. Phó thống đốc Nguyễn Đồng Tiến khẳng định: Theo quy luật, quý IV và đặc biệt tháng 11, tháng 12 sẽ có mức tăng trưởng cao hơn nên chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi, bám sát diễn biến kinh tế vĩ mô để kiểm soát tín dụng phù hợp. Nếu kiểm soát lạm phát, cân đối vĩ mô và chất lượng tín dụng bảo đảm thì Ngân hàng Nhà nước có thể điều hành trên mức 18%.
Nhất trí với ý kiến của Phó thống đốc, tuy nhiên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân lưu ý, tăng trưởng tín dụng sẽ có tác động tích cực với tăng trưởng kinh tế trong ngắn hạn nhưng sẽ tạo rủi ro trong dài hạn nếu chất lượng tín dụng không tốt. Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ngân hàng Nhà nước cần kiểm soát, không nhất thiết phải ở mức 21% mà cần xem tín dụng đi vào đâu, chất lượng tín dụng thế nào và rủi ro nền kinh tế tương lai sẽ ra sao.
PHƯƠNG THẢO