Đời đời biết ơn các anh hùng, thương binh, liệt sĩ và người có công với nước (*)

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng. Ảnh Internet

Ngày 27-7, toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta trong cả nước long trọng kỷ niệm 60 năm ngày Thương binh, liệt sĩ (27-7-1947 /27/7/2007). Với lòng biết ơn vô hạn, chúng ta kính cẩn tưởng nhớ các bậc cách mạng tiền bối, các anh hùng liệt sĩ và đồng chí đồng bào ta đã hy sinh vì nền độc lập, tự do và sự thống nhất, phồn vinh của Tổ quốc. Thay mặt Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, tôi xin gửi đến các Bà mẹ Việt Nam anh hùng, các anh chị em thương binh, bệnh binh, các thân nhân liệt sĩ, các gia đình có công với nước những tình cảm sâu nặng, lòng biết ơn sâu sắc và lời thăm hỏi ân cần, thân thiết nhất.

Trải qua hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước, biết bao thế hệ người Việt Nam với tinh thần yêu nước thương nòi, với ý chí kiên cường bất khuất và lòng thủy chung, nhân hậu đã đem cả máu xương, công sức, của cải của mình để gìn giữ độc lập tự do và thống nhất Tổ quốc, xây đắp giang sơn tươi đẹp cho muôn đời con cháu.

Kế thừa truyền thống quý báu đó của dân tộc ta, trong thời đại Hồ Chí Minh, dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân ta đã viết nên những trang sử vẻ vang trong đấu tranh chống giặc ngoại xâm để giành độc lập - tự do và thống nhất đất nước, với Cách mạng Tháng Tám năm 1945, lập ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa; với chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954 đánh đổ ách thực dân, giải phóng một nửa giang sơn. Và với ý chí "không có gì quý hơn độc lập tự do", nhân dân ta đã tiến hành cuộc kháng chiến trường kỳ gian khổ và đã làm nên Đại thắng mùa Xuân năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, cả nước cùng đi lên xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Trong khi những vết thương nặng nề của chiến tranh xâm lược gây ra chưa kịp hàn gắn, chúng ta lại phải chịu đựng những hy sinh, tổn thất mới trong cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc. Và ngay trong xây dựng hòa bình, vẫn có những người con của dân tộc ta phải hy sinh hoặc chịu thương tật để bảo vệ cuộc sống bình yên của nhân dân và sự phồn vinh của đất nước.

Vì nền độc lập - tự do và sự thống nhất, phồn vinh của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân, hàng triệu người con ưu tú của dân tộc ta, mà phần lớn là thanh niên đã hiến dâng tuổi thanh xuân và cả cuộc sống của mình cho đất nước, đã ngã xuống trên chiến trường, hoặc khi trở về đã mang trên mình thương tật suốt đời. Hàng triệu thân nhân liệt sĩ, những bậc ông bà, cha mẹ, những người chồng, người vợ và những người con đã mãi mãi không thể gặp lại những người thân yêu nhất của mình. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: "chính họ đã làm rạng rỡ dân tộc, vẻ vang giống nòi. Họ chết cho Tổ quốc sống mãi…, tinh thần của họ luôn sống với non sông Việt Nam". Đảng, Nhà nước và nhân dân ta mãi mãi ghi tạc và đời đời biết ơn sự hy sinh, cống hiến to lớn đó. Các thế hệ người Việt Nam sẽ luôn luôn tự hào và nguyện sống xứng đáng với những hy sinh cao cả của các thế hệ cha anh.

Với truyền thống tốt đẹp “Uống nước nhớ nguồn" của dân tộc ta, ngay từ những ngày đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã quyết định chọn ngày 27-7 hàng năm là Ngày Thương binh toàn quốc, để toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta ghi nhớ, tôn vinh công ơn các anh hùng liệt sĩ, thương binh, bệnh binh và người có công với nước. Kể từ đó ngày 27-7 hàng năm đã trở thành ngày có ý nghĩa lịch sử, chính trị, xã hội sâu sắc, mang đậm bản sắc văn hóa Việt Nam.

Cũng ngay từ những năm đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân, trong muôn vàn khó khăn, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký ban bố Sắc lệnh số 20/SL ngày 26 tháng 02 năm 1947 về chế độ hưu bổng thương tật và tiền tuất tử sĩ. Từ đó đến nay, Đảng và Nhà nước ta đã thường xuyên xem xét bổ sung chính sách ưu đãi đối với người có công với nước. Chính sách đó được chế định thành pháp luật, được ghi trong Hiến pháp của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Nhà nước ta đã ban hành Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng, Pháp lệnh quy định danh hiệu nhà nước "Bà mẹ Việt Nam anh hùng" và nhiều chính sách ưu đãi khác.

Đến nay, chính sách ưu đãi người có công đã chăm lo cho hơn 8,2 triệu người, đó là các Bà mẹ Việt Nam anh hùng, các vị lão thành cách mạng, cán bộ tiền khởi nghĩa, các thương – bệnh binh, thân nhân liệt sĩ và hàng triệu người có công được tặng thưởng Huân chương, Huy chương Kháng chiến và các danh hiệu cao quý khác. Hàng năm, ngân sách trung ương đã dành hơn 11.000 tỷ đồng để thực hiện chính sách trợ cấp ưu đãi người có công. Ngoài chính sách trợ cấp, Nhà nước còn có các chính sách ưu đãi về giáo dục đào tạo, miễn giảm thuế, ưu tiên giao đất sản xuất, cải thiện nhà ở đất ở, chăm sóc sức khỏe, các chương trình dạy nghề, tạo việc làm cho con em gia đình chính sách…; mở rộng hệ thống cơ sở dịch vụ và sự nghiệp để phục vụ thương binh, thân nhân liệt sĩ và người có công; đẩy mạnh công tác tìm kiếm và quy tập hài cốt liệt sĩ; xây dựng và tu bổ tôn tạo các nghĩa trang liệt sĩ; thông báo phần mộ liệt sĩ tại các nghĩa trang và giúp đỡ gia đình người thân của liệt sĩ đến thăm viếng.

Có thể khẳng định rằng, chính sách ưu đãi người có công với nước đã và đang được bổ sung, hoàn thiện và là một chính sách lớn của Đảng và Nhà nước ta, đã góp phần quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Cùng với việc thực hiện các chính sách ưu đãi của Đảng và Nhà nước, phong trào "Đền ơn đáp nghĩa" đối với người có công với nước đã trở thành hoạt động thường xuyên và sâu rộng trong mọi tầng lớp nhân dân. Các cấp ủy đảng và chính quyền các cấp đã cùng Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị xã hội và nhiều đơn vị, cá nhân đã tự nguyện vận động, tổ chức nhiều hoạt động thiết thực như: tặng nhà tình nghĩa, xây dựng Quỹ “Đền ơn đáp nghĩa”, "Tổ thương binh tình nghĩa", "Đi tìm đồng đội", "Xã phường làm tốt công tác chăm sóc người có công" v.v..., đã mang lại hiệu quả to lớn, thiết thực. Đến nay phong trào "Đền ơn đáp nghĩa" đã ủng hộ gần 5.000 tỷ đồng, Quỹ “Đền ơn đáp nghĩa” hàng năm huy động được từ 180 - 200 tỷ đồng; cả nước đã có gần 300.000 căn nhà tình nghĩa được xây tặng cho các gia đình chính sách; hàng ngàn vườn cây, ao cá, giếng nước tình nghĩa và trên 600.000 sổ tiết kiệm tình nghĩa với gần 400 tỷ đồng được trao tặng cho những người được hưởng chính sách ưu đãi; 2 vạn thương binh nặng bị suy giảm khả năng lao động được chăm lo, giúp đỡ chu đáo ở gia đình; hơn 4 vạn Bà mẹ Việt Nam anh hùng và hàng vạn bố mẹ liệt sĩ già yếu cô đơn, con liệt sĩ mồ côi được các tổ chức chính trị xã hội, các cơ quan, đơn vị quân đội, công an, trường học, bệnh viện, doanh nghiệp… nhận đỡ đầu, chăm sóc; hơn 3.000 nghĩa trang liệt sĩ và hàng vạn công trình ghi công khác ở các địa phương trên cả nước, được xây dựng, tu bổ đã trở thành các công trình lịch sử, văn hóa thiêng liêng.

Ngoài những kết quả thiết thực đạt được nêu trên, những hoạt động "Đền ơn đáp nghĩa" còn mang ý nghĩa chính trị - xã hội và giá trị nhân văn sâu sắc, góp phần quan trọng củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, nâng cao tinh thần yêu nước thương nòi và đời đời nhớ ơn các thế hệ cha anh, các anh hùng liệt sĩ đã xả thân vì nước, vì dân.

Chúng ta hết sức trân trọng và khâm phục những cố gắng lớn lao của những thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ và những người có công đã chia sẻ với những khó khăn chung của đất nước, vượt lên trên những khó khăn riêng, hòa mình vào cuộc sống, tiếp tục mang sức lực, trí tuệ để xây dựng, ổn định và cải thiện cuộc sống gia đình và góp phần xây dựng quê hương đất nước. Điều đáng phấn khởi là đến nay, cả nước đã có 85% gia đình chính sách có mức sống bằng và cao hơn mức sống trung bình của nhân dân địa phương. Nhiều thương binh, bệnh binh, thân nhân liệt sĩ đã trở thành những nhà quản lý, nhà khoa học tài giỏi, những doanh nhân thành đạt,... Nhiều người đã được Nhà nước trao tặng các danh hiệu cao quý như Anh hùng Lao động, Chiến sĩ thi đua, Thầy thuốc nhân dân, Nhà giáo nhân dân, Nghệ sĩ nhân dân .v.v...

Thay mặt Đảng và Nhà nước, tôi nhiệt liệt biểu dương các ngành, các cấp, các tổ chức chính trị xã hội, các đơn vị và cá nhân trong và ngoài nước đã tận tình thực hiện có hiệu quả thiết thực công tác chăm sóc thương binh, gia đình liệt sĩ và những người có công với nước và xin nhiệt liệt biểu dương những tấm gương tiêu biểu và những đóng góp rất có ý nghĩa của các thương binh, bệnh binh và những gia đình có công trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước.

Với trách nhiệm và nghĩa tình sâu nặng, Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đã và đang làm rất nhiều việc để cuộc sống của các thương binh, thân nhân liệt sĩ và những người có công với nước ngày càng được đầy đủ và tốt đẹp hơn, nhưng vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu. Chúng ta chưa thể yên lòng khi còn những gia đình thương binh, liệt sĩ, gia đình có công với nước cuộc sống còn nhiều khó khăn; việc chăm sóc sức khỏe khi đau yếu, việc chữa trị những vết thương chiến tranh, việc chăm lo học hành và giải quyết việc làm chưa được chu đáo và vẫn còn những người, những gia đình có công chưa được hưởng đầy đủ những chính sách ưu đãi của Đảng và Nhà nước; và đến nay vẫn còn nhiều liệt sĩ chưa tìm được hài cốt, danh tính, đang để lại nỗi thương đau khắc khoải trong lòng những người thân và trong mỗi chúng ta.

Đạo nghĩa của dân tộc đòi hỏi Đảng, Nhà nước và nhân dân ta phải tiếp tục làm tốt hơn nữa công tác "Đền ơn đáp nghĩa" đối với những người, những gia đình có công với nước. Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng đã xác định "Thực hiện tốt các chính sách ưu đãi người có công với nước; vận động toàn xã hội tham gia các hoạt động đền ơn, đáp nghĩa; nâng cao mức sống về vật chất, tinh thần của người có công ngang bằng hoặc cao hơn mức sống trung bình của dân cư"; Đảng và Nhà nước đã có nhiều văn bản quy định những biện pháp để thực hiện mục tiêu này. Trong thời gian tới cần tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ quan trọng sau đây:

- Các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị phải tiếp tục tổ chức thực hiện tốt hơn nữa Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng và các chính sách ưu đãi khác về kinh tế - xã hội đối với người có công, đặc biệt quan tâm đến công tác giáo dục đào tạo, dạy nghề, tạo việc làm cho những người có công và con em của họ; giúp đỡ thiết thực và có hiệu quả các gia đình chính sách về vật chất cũng như tinh thần, trước hết là đối với những người, những gia đình còn nhiều khó khăn trong cuộc sống để thực hiện bằng được mục tiêu: các gia đình có công với nước đều có mức sống ngang bằng hoặc cao hơn mức sống trung bình của dân cư. Đồng thời phải tiến hành rà soát để tiếp tục bổ sung hoàn thiện hệ thống các chính sách ưu đãi ngày càng tốt hơn đối với người có công, phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

- Tiếp tục phát động sâu rộng hơn nữa phong trào "Đền ơn đáp nghĩa", toàn dân chăm sóc người có công với nước, thực hiện tốt phương châm "Nhà nước, nhân dân và những người được hưởng chính sách ưu đãi cùng phấn đấu", làm cho mỗi gia đình người có công "yên ổn về vật chất, vui vẻ về tinh thần và có dịp tham gia hoạt động ích lợi cho xã hội", như Bác Hồ của chúng ta đã căn dặn. Tạo mọi điều kiện thuận lợi để các thương binh, bệnh binh, người có công, gia đình có công tiếp tục phát huy ý chí tự lực tự cường, phát triển sản xuất, cải thiện đời sống và tham gia các hoạt động xã hội, góp phần tích cực vào sự nghiệp xây dựng quê hương đất nước.

- Cấp ủy Đảng và chính quyền các cấp phải thường xuyên quan tâm chăm lo tốt hơn nữa công tác chăm sóc thương binh, gia đình liệt sĩ, người có công với nước và phong trào "Đền ơn đáp nghĩa"; lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện đúng, đầy đủ, chu đáo các chính sách ưu đãi, không để xảy ra tiêu cực trong việc thực hiện các chính sách; tiếp tục làm tốt hơn công tác tu bổ, tôn tạo các nghĩa trang liệt sĩ và công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, xác định danh tính liệt sĩ, thông báo và tạo điều kiện cho các gia đình người thân đến thăm viếng.

- Phải thường xuyên tuyên truyền nâng cao truyền thống yêu nước và đạo nghĩa "Uống nước nhớ nguồn" trong các tầng lớp nhân dân, nhất là trong thế hệ trẻ, làm cho mọi người nhận thức sâu sắc và trân trọng tri ân công lao to lớn của các anh hùng - liệt sĩ và những người có công với nước, biến nhận thức và tình cảm tốt đẹp đó thành hành động cách mạng thiết thực trong việc thực hiện chính sách ưu đãi người có công và trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa: Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.

Nhân ngày kỷ niệm trọng thể này, thay mặt Đảng, Nhà nước, tôi kêu gọi đồng bào và chiến sĩ cả nước tiếp tục nêu cao tinh thần "Uống nước nhớ nguồn", bằng tình cảm sâu sắc và việc làm thiết thực, tích cực tham gia và thực hiện tốt hơn nữa công tác chăm sóc thương binh, gia đình liệt sĩ và những người có công với nước.

Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đời đời nhớ ơn các anh hùng, liệt sĩ, thương binh, người có công với nước đã xả thân vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

(*) Đầu đề của báo Quân đội nhân dân