Phát biểu tại hội nghị, đồng chí Nguyễn Đức Hải, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội, Trưởng đoàn giám sát của UBTVQH, cho biết: Thời gian qua, Đoàn giám sát đã tổ chức làm việc với một số bộ, ngành, cơ quan Trung ương; đồng thời tổ chức 2 đoàn đến làm việc tại các địa phương.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách-Trưởng đoàn giám sát Nguyễn Đức Hải phát biểu khai mạc.

Qua giám sát cho thấy, các quỹ tài chính ngoài nhà nước được đánh giá là nguồn lực tài chính to lớn và hết sức quan trọng, là công cụ hữu hiệu, linh hoạt bên cạnh ngân sách nhà nước nhằm thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước trong việc giải quyết các yêu cầu kinh tế, xã hội, an ninh quốc phòng và đối ngoại mang tính cấp bách và chuyên biệt trong từng thời kỳ mà ngân sách nhà nước không thể thực hiện hiệu quả. Kinh nghiệm quốc tế cũng cho thấy việc tận dụng nguồn lực này đem lại tác động to lớn đến sự phát triển kinh tế và ổn định xã hội của mỗi quốc gia. Một số quỹ hoạt động khá hiệu quả, cơ bản thực hiện tốt các nhiệm vụ, chức năng mà Đảng, Nhà nước giao phó, đáp ứng một phần kỳ vọng của người dân.

Tuy nhiên, Trưởng đoàn giám sát Nguyễn Đức Hải cũng nêu rõ, bên cạnh đó vẫn còn nhiều quỹ hoạt động còn kém hiệu quả; việc quản lý, sử dụng còn chưa chặt chẽ; việc kiểm tra, kiểm soát, đôn đốc rút kinh nghiệm chưa thực sự được quan tâm.

Theo báo cáo tóm tắt của Chính phủ về tình hình, hiệu quả hoạt động và giải pháp hoàn thiện cơ chế quản lý các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách nhà nước do đồng chí Đinh Tiến Dũng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tài chính, trình bày tại hội nghị, đến hết năm 2018, cả nước có hơn 40 quỹ tài chính nhà nước được thành lập, hoạt động theo quy định của pháp luật. Trong đó có 17 bộ, cơ quan Trung ương thành lập hoặc được giao quản lý 28 quỹ, chiếm khoảng 95% tổng nguồn vốn hoạt động các quỹ tài chính nhà nước; ở địa phương có hơn 20 quỹ, loại quỹ được thành lập, chủ yếu đều có quy mô nhỏ (dưới 5 tỷ đồng).

Năm 2018, tổng số thu của các quỹ là 495,2 nghìn tỷ đồng, tổng số chi là 411,8 nghìn tỷ đồng. Kết dư các quỹ cuối năm là khoảng 839,3 nghìn tỷ đồng.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng thay mặt Chính phủ trình bày báo cáo tại hội nghị.

Theo đánh giá của Chính phủ, các quỹ đã cơ bản đáp ứng được yêu cầu đề ra, góp phần thúc đẩy xã hội hóa, huy động thêm nguồn lực tài chính trong xã hội thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội, phát triển các hoạt động tài chính nhà nước, đồng thời giảm bớt gánh nặng cho ngân sách nhà nước.

Cùng với đó, Chính phủ cũng đánh giá, một số quỹ tài chính nhà nước trùng lặp về mục tiêu, nhiệm vụ hoặc nguồn thu, nhiệm vụ chi trùng với ngân sách nhà nước. Việc huy động một số quỹ còn hạn chế, nguồn thu chủ yếu từ ngân sách nhà nước cấp. Bộ máy quản lý một số quỹ tài chính nhà nước còn yếu kém, hoạt động không hiệu quả.

Tại hội nghị, các đại biểu phát biểu ý kiến về cơ bản thống nhất với báo cáo của Chính phủ, đồng thời đề nghị Chính phủ bổ sung một số nội dung, đặc biệt là về hiệu quả hoạt động của từng loại quỹ, nêu rõ trách nhiệm quản lý của từng loại quỹ. Các đại biểu cũng nhất trí với đề xuất sắp xếp lại một số loại quỹ, gắn với tăng cường năng lực cho bộ máy quản lý quỹ để giảm đầu mối, nâng cao tính độc lập và hiệu quả hoạt động của các loại quỹ, giảm sự chồng chéo, trùng lặp với ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, các ý kiến cũng đề nghị không “xóa bỏ sạch trơn” các quỹ, cần tính toán đến sự cần thiết và đóng góp của quỹ với kinh tế-xã hội, không chỉ tính toán đến yếu tố khả năng tự cân đối, đặc biệt là Quỹ Phát triển khoa học công nghệ, Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia…

Tin, ảnh: CHIẾN THẮNG